Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebû Muhammed el-Kaysî, lakabı Tâcüddîn’dir. 682 (m. 1283) senesinde doğdu. 749 (m. 1348)’da tâ’ûn hastalığından vefât etti.
Behâeddîn İbn-ün-Nehhâc’dan, Dımyâtî’den ve zamanının diğer âlimlerinden ilim öğrendi. Fıkıh ilmini öğrendikten sonra, hadîs ilmini öğrenmeye yönelip, bu husûsta çalıştı. Fıkıh, nahiv, lügat ilimlerinde yetişti ve bu ilimlerde ders verdi. Hidâye üzerine bir talikâti, “El-Ubâb” ve “El-Muhkem” adlı lügata dâir eserleri, ayrıca, içinde ba’zı kitapları topladığı “El-Cem-ül-Mütenâh fî ahbâr-il-lugaviyyîn ven-Nûhât” adlı bir eseri vardır. Bundan başka şu eserleri vardır: “Şerhu kâfiyeti İbn-i Hâcib”, “Şerhu Şâfiiyye”, “Şerh-ül-fasîh”; üç cild olup, buna “Feyd-ül-fevâid” adını vermiştir. Ebû Hayyân tefsîrini de bir cild hâlinde toplayıp, “Ed-Dürer-ül-Lakît min bahr-il-muhîd” adını vermiştir. Ebû Hayyan’ın koyduğu bahisler ile birlikte, İbn-i Atıyye ve Zemahşerî tefsîrlerini kısaltmıştır. (Zemahşerî’nin nahiv yönünü almıştır.)
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-üs-seniyye fî terâcim-il-Hanefiyye cild-1, sh. 381
2) Bugyet-ül-vuât cild-1, sh. 326
3) Ed-Dürer-ül-kâmine cild-1, sh. 174
4) Şezerât-üz-zeheb cild-6, 159