Hadîs, târih ve fıkıh âlimi. Künyesi Ebü’l-Kâsım olup ismi, Ubeyd bin Muhammed bin Abbâs bin Muhammed’dir. 622 (m. 1225 z) yılında bugünkü Siirt şehrinde doğdu. Doğum yerine nisbetle Si’ridî denildi. Dîn-i İslama hizmetlerinden dolayı Takıyyüddîn ve Müfid-ül-Kâhire lakabları verildi. 692 (m. 1293) yılında Kâhire’de vefât etti. Zekâsının parlaklığını anlayan babası, ona küçük yaşta dinimizin temel bilgilerini öğrettikten sonra Bağdad’a götürdü. Bağdad’da Müstensıriyye Medresesi’ne başladı. Cemâleddîn Yûsuf bin Abdürrahmân İbn-il-Cevzî’den ders aldı. Genç yaşta babası ile birlikte, yaklaşan Moğol tehlikesinden kurtulmak ve ilim tahsil etmek için hocasının arzusuna uyarak Mısır’a göç etti. Mısır’da, Ali bin Muhtâr Âmivî, Hasen bin Dinar Sâig, Yûsuf bin Müctelî, İbn-i Mukayyer, İbn-i Revâh, Reşid bin Mesleme, Udde, Hibetullah bin Muhammed bin Makdisî, Hâmza-i Gazâlî ve torunu gibi bir çok âlimlerden ilim öğrendi. İskenderiyye ve Şam’a seyahat etti. Allahü teâlânın dinini öğrenmek ve Resûlullahın (s.a.v.) yolunda olabilmek için durmadan çalıştı. Yüz bin hadîs-i şerîfi râvîleri ile birlikte ezberledi. Hadîs rivâyet eden âlimler hakkında geniş bilgi sahibi oldu. Güzel ahlâkı, eşsiz ilmi, cömertliği, bitmez-tükenmez gayreti, ihlâsla ibâdet etmesiyle insanlara örnek oldu. Ömrünü Allahü teâlânın dinini öğrenmek ve öğrendiklerini yaymakta geçirdi. Birçok talebe yetiştirdi. İbn-i Zâhirî ve oğlu Osman, Mes’ûd bin Ahmed bin Mes’ûd Harisi ve oğlu İmâm Şemseddîn, Yûsuf bin Abdürrahmân Mezzi, Halebi, Berzâlî, İbn-i Sâme ve daha birçok âlim kendisinden ilim öğrendi.
Birçok kıymetli eserin yazarı olan Ubeyd bin Muhammed Si’ridî’nin “Meşihât-ül-Kâdı İbn-il-Cevzî” ve “Es-Sırr-ül-masûn âmâ yükâlü inde feth-ül-hasûn” adlı eserleri bilinmektedir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tezkiret-ül-huffâz cild-4, sh. 1476
2) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 645
3) Keşf-üz-zünûn sh. 989
4) Mu’cem-ül-müellifîn cild-6, sh. 235
5) El-A’lâm cild-4, sh. 190
6) Târih-i Müstensıriyye cild-1, sh. 158
7) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 421