Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden ve meşhûr vâ’izlerden. Künyesi Ebü’l-Fütûh olup ismi; Es’ad bin Mahmûd bin Halef bin Ahmed bin Muhammed el-Iclî’dir. Lakabı Müntecibüddîn’dir. 515 (m. 1121) senesinde doğdu. 600 (m. 1203) senesi Safer ayının yirmiikisinde vefât etti.
Müntecibüddîn Iclî; Ebü’l-Kâsım İsmâil bin Muhammed, Kâsım bin Fadl Saydalânî, İbn-i Bâtır ve birçok âlimden ilim öğrenip hadîs-i şerîf dinledi. İsmâil bin Fadl es-Serrâc’dan icâzet (diploma) aldı. Kendisinden ise; Ebû Türâb Rebia el-Yemenî, İbn-i Halîl, Ziya Muhammed ve birçok âlim ilim öğrenip hadîs-i şerîf rivâyet etti. İbn-i Ebî Hayr ve Fahreddîn Ali ise, Müntecibüddîn Iclî’den icâzet aldılar.
İbn-i Dübeysî onun hakkında: “Müntecibüddîn Iclî, zâhid, vâ’iz ve Şafiî mezhebinde derin âlim idi. Ba’zı kitapları eliyle yazarak çoğaltır, elinin emeği ile geçinirdi. İsfehan’da onun fetvâlarına i’timâd edilirdi” demektedir.
İbn-i Hılligân ise onun için: “Müntecibüddîn Iclî, fakîh, fâzıl, ilim, zühd, ibâdet, kanâat ile meşhûr idi. Elinin emeği ile geçinirdi” demektedir.
Ömrünün sonlarına doğru va’z etmeyi terk edip, birçok eserler yazdı. Yazdığı eserlerden ba’zıları şunlardır. 1. İfâd-ül-vu’az, 2. Tetimmet-üt-tetimme, 3. Şerh-i müşkilât-il-vesît vel-vecîz: İmâm-ı Gazâlî’nin yazmış olduğu Vesît vel-vecîz adlı eserinin ba’zı yerlerinin açıklamasıdır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-üş-Şâfiiyye (Sübkî) cild-8, sh. 126
2) Mu’cem-ül-müellifîn cild-2, sh. 248
3) El-Bidâye ven-nihâye cild-13, sh. 39
4) Şezerât-üz-zeheb cild-4, sh. 344
5) Vefeyât-ül-a’yân cild-1, sh. 208