Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Mahmûd bin Ahmed bin Sadr-üş-şerî’a-tül-evvel Ubeydullah bin İbrâhim el-Mahbûbî el-Hanefî’dir. Burhân-üş-şerî’a diye meşhûr olan Mahmûd bin Ahmed, 679 (m. 1274) senesinde Moğol askerlerinin işkencelerinde, yüzlerce âlim ile birlikte şehîd oldu.
Şeyh-ül-İslâm Kemâl paşazâde Ahmed bin Süleymân, fıkıh âlimlerini tabakalara ayırırken Burhân-üş-şerî’a’yı altıncı tabakaya dâhil etmiştir. Altıncı tabaka Eshâb-ı temyiz olup; kavî hükümleri zayıf olanlardan, zâhir haberleri nâdir haberlerden ayıran mukallid âlimlerdir. Bu âlimlerin kitaplarında merdûd ve zayıf rivâyetler yoktur.
Faziletli bir âlim olan Burhân-üş-şeri’a, ilmi; babası Sadr-üş-şerî’a-tül-evvel Ubeydullah’dan öğrendi. Hayâtı hakkında fazla bir bilgi bulunmayan Burhân-üş-şerî’a, çok kıymetli eserler yazmıştır. Bunlardan “Vikâye” kitabı çok meşhûrdur. Vikâye kitabını, kızının oğlu olan Sadr-üş-şerî’a-i sânî Ubeydullah bin Mes’ûd için yazmıştır. Bu eseri, “Hidâye” kitabından önemli gördüğü yerleri alarak yazmıştır. Torunu da bu eseri hem şerh etmiş, hem de kısaltmıştır. Bu şerhi, “Sadr-üş-şerî’a şerhi” ismi ile meşhûrdur. Burhân-üş-şerî’a’nın ayrıca “El-Fetâvâ” ve “El-Vâkiât” isimli fıkıh bilgileri ihtivâ eden değerli eserleri de vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-12, sh. 178
2) Fevâid-ül-behiyye sh. 207
3) Esmâ-ül-müellifîn cild-2, sh. 406
4) Brockelmann Gal-2, sh. 197
5) Tam İlmihâl Se’âdet-i Ebediyye sh. 236, 397, 782, 938, 992