ABDÜLHALÎM İBNİ TEYMİYYE

Ferâiz, matematik, astronomi ve Hanbelî mezhebi fıkıh âlimi. Künyeleri, Ebü’l-Mehâsin, Ebû Ahmed olup ismi, Abdülhalîm bin Abdüsselâm bin Abdullah bin Teymiyye’dir. 627 (m. 1230) yılında Urfa yakınlarında Harran’da doğdu. Doğum yerine nisbetle Harrânî denildi. Allahü teâlânın dînine hizmetlerinden dolayı Şihâbüddîn lakabı verildi. 682 (m. 1284) yılında Şam’da vefât etti.

İlk tahsiline babasından öğrendikleriyle başlayan Abdülhalîm İbni Teymiyye, küçük yaşta babası ile birlikte seyahate çıktı. Haleb’de; İbn-ül-Letî, İbn-i Revâha, Yûsuf bin Halîl, Ye’îş-i Nahvî ve daha birçok âlimden ilim öğrendi. Fıkıh bilgilerini babasından tahsil etti. Babasının vefâtından sonra yerine geçti. Beldenin âlimi oldu. Babasının fetvâ ve hatîblik vazîfelerini üstlendi. Hey’et (astronomi), hesâb ve ferâiz (miras hukuku) ilimlerinde âlim oldu. Oğullarıyla beraber, 667 (m. 1268) yılında Şam’a göç etti. Şam’da Hanbelî mezhebi âlimlerinin ileri gelenlerinden oldu. Bir câmide va’z eder, Cum’a günleri de hutbe okurdu. Aynı zamanda, Sekriyye Dâr-ül-hadîs’inde ders verirdi. Vefâtına kadar bu vazîfeleri hiç aksatmadı, işlerini yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapardı. O’nun rızâsı için ilim öğrenir, yine O’nun rızâsı için ilim öğretirdi. Güzel ahlâkta, alçak gönüllülükte, insanlara merhamette, vera’ ve takvâda, dünyâya ehemmiyet vermemek husûsunda zamanının en ileri gelenlerindendi.

Değişik ilimlere dâir pekçok eser yazan Abdülhalîm İbni Teymiyye, birçok talebe yetiştirdi. Bunlar arasında, oğulları Ebû Muhammed ve Ebü’l-Abbâs da vardı. Oğlu ve talebesi olan Ebü’l-Abbâs Ahmed İbni Teymiyye, bu mübârek âlimden çok istifâde etmiş, birçok ilimde âlim olmuş ise de, meleklerin hocası olan şeytan gibi, gurûr ve kibiri onun sapıtmasına sebep olmuştur. Yalnız kendisinin sapıtmasıyla kalmamış, birçok kimsenin de doğru yoldan ayrılmasına sebep olmuştur.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-2, sh. 310

2) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 376

3) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 96