Fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebü’l-Hüseyn İmrânî’dir. Yemen’de yetişen meşhûr Şafiî mezhebi âlimlerinden olup, 489 (m. 1096)’da doğdu. 558 (m. 1163) senesinde Yemen’de vefât etti. Başta dayısı Ebü’l-Fütûh bin Osman el-İmrânî olmak üzere, Zeyd bin Abdullah Yâfiî ve zamanının diğer âlimlerinden fıkıh ilmini öğrendi. Ayrıca Yemen’de bulunan hadîs âlimlerinden hadîs-i şerîf dinledi. Zâhid (dünyâya düşkün olmayan), vera’ sahibi (şüphelilerden sakınan), şöhretten uzak, çok ibâdet eden sâlih bir kimse idi. Usûl-i kelâm, fıkıh, nahiv ilimlerinde âlim idi. Ebü’l-İshâk Şîrâzî’nin meşhûr eserlerini en iyi bilen o idi. Onun “Mühezzeb” adlı eserini ezberlemişti. İbn-i Semura şöyle demiştir: “Yahyâ bin Sâlim, her gece yüz rek’atten fazla namaz kılar ve Kur’ân-ı kerîmin yedide birini okurdu. 517 (m. 1123)’de Züeşrak’a gitti. Orada evlendi. “Elbeyân” adlı eserini 518 (m. 1124) senesinde orada yazmaya başladı ve 533 (m. 1138)’de tamamladı. 517 (m. 1123) senesinde de “Zevâid” adlı eserini yazmaya başladı. Züeşrak’da dört sene kaldı. Oradan hacca gitti. Mekke’de, Şerîf Muhammed bin Ahmed Osmânî ile, kelâm ve fıkıh ilmine dâir mes’eleler üzerinde mütâlâa yaptı. Sonra Peygamberimizin (s.a.v.) kabrini ziyâret etti ve Yemen’e döndü. Zieşref denilen yerde ikâmet etti. Burada 549 (m. 1154) senesine kadar ders verip, ilim yaydı, ilim öğretme husûsunda çok maharetli bir âlim idi. “Mühezzeb” adlı eserinden talebesine bir miktar okutur, sonra tekrar ettirirdi. Mes’eleleri derinlemesine inceleyip izah eder, talebeler kavrayıncaya kadar da tekrar ederdi. Dersi talebelerin zihnine iyice yerleştirirdi. Birara ba’zı sebeblerden dolayı Züssüfâl denilen yere gitti. Sonra tekrar döndü. Ömrünün son günlerinde (Mebtûn) dizanteri denilen hastalığa tutuldu. Hastalığı sırasında da namazlarını kıldı. Durumu çok ağırlaşınca, namazları îmâ ile kıldı. Tutulduğu bu hastalık sebebiyle şehîd olarak vefât etti. Onun tutulduğu bu hastalık sebebiyle ölenlerin şehîd olacağı, hadîs-i şerîfte bildirilmiştir.
“El-Beyân”, “Ez-Zevâid”, “İhtirâzât”, “Garâib-ül-vasît”, “Muhtasâr-ül-ihyâ”, “El-İntisâr fî reddi alel-Kaderiyye” adlı eserleri vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-13, sh. 196
2) Tabakât-üş-Şafiiyye (Esnevî) cild-1, sh. 212
3) Tabakât-üş-Şâfiiyye (Sübkî) cild-7, sh. 336
4) Şezerât-üz-zeheb cild-1, sh. 185
5) Tabakât-ı fukahâ-i Yemen sh. 174
6) Tehzib-ül-esmâ vel-luga 1. Kısım cild-2, sh. 278
7) El-A’lâm cild-8, sh. 146
8) Esmâ-ül-müellifîn cild-2, sh. 52, 521
9) Keşf-üz-zünûn sh. 24, 173, 264, 956, 1781, 1839