Hanbelî mezhebi âlimlerinden. İsmi, Ali bin Ömer bin Ahmed bin Ammâr bin Ahmed bin Ali el-Harrânî olup, künyesi Ebü’l-Hasen’dir. 510 (m. 1116) senesinde Harran’da doğdu. Bağdad’da Hâfız Ebü’l-Fadl bin Nasır ve daha pekçok âlimden ilim öğrendi. Kendisinden de; Ebü’l-Muhâsin Ömer bin Ali el-Kureşî ed-Dımeşkî, Ebü’l-Feth Nasrullah bin Abdülazîz ilim tahsil ettiler. 559 (m. 1164) senesinde Arefe gecesi vefât etti.
Ali bin Ömer; takvâ, vera’ ve zühd sahibi bir kimse idi. Haramlardan şiddetle kaçar, şüpheli korkusuyla mübahların çoğunu terkeder, dünyâya meyletmez, muhabbet etmezdi. Herkese emr-i ma’rûf ve nehy-i münker ederdi. Allahü teâlânın emirlerini bildirir, yasaklarından kaçınmayı tavsiye ederdi. Va’z ve nasihatlarında muamelât konularına ağırlık verirdi. Alış-veriş, kira, şirketler, faiz, miras gibi konuları izah eder, bunların nasıl yapılacağını uzun uzun anlatırdı. İnsanların saadete kavuşması için hazırladığı eserlerden “Tefsîr-i Kebîr”i meşhûrdur. “El-Müzehheb fil-mezheb”, “El-Bedîa”, “El-Mebsûtât-ül-Vesîa” isimli eseri de vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-ül-müfessirîn cild-1, sh. 418
2) Şezerât-üz-zeheb cild-4, sh. 183
3) Zeyl-i Tabakât-ı Hanâbile cild-1, sh. 241