Hadîs âlimlerinin büyüklerinden. İsmi, Abdürrahîm bin Ahmed bin Nasr et-Temîmî el-Buhârî olup, Künyesi Ebû Zekeriyyâ’dır. Hadîs ilminde hafız olup, yüzbinden ziyâde hadîs-i şerîfi, râvilerinin hâl tercemeleri ile birlikte ezbere bilen hadîs âlimi idi. 382 (m. 992) senesi Rebî’ul-evvel ayında Buhârâ’da doğdu. 461 (m. 1068)’de Havra’da vefât etti. Küçük yaşta ilim öğrenmeye başladı. İlim öğrenmek için yaptığı seyahatler meşhûrdur. Seyahatlerinde; Buhârâ, Horasan, Dımeşk, Mısır, Bağdad, Irak, Yemen, Afrika, Endülüs ve başka yerlere gitti. Bu yerlerde, Ebû Abdullah el-Halîmî, Abdülganî bin Saîd el-Ezdî, Ebû Ömer bin Mehdî ve başka birçok büyük âlimlerle görüşüp onlardan ilim öğrendi. Kendisinden de; Ebû Abdullah Muhammed bin Ahmed er-Râzî, Müşerref bin Ali et-Temmâr ve başka birçok zâtlar ilim öğrendiler.
Ebû Zekeriyyâ et-Temîmî hazretleri ömrünü ilim öğrenmek, hadîs-i şerîf dinlemek için vakfetmişti. Hâfız Silefî diyor ki, “Ebû Zekeriyyâ (r.a.) hadîs âlimlerinin meşhûrlarından ve önde gelenlerindendir.”
İbn-i Nâsiriddîn diyor ki, “Ebû Zekeriyyâ (r.a.) büyük hadîs âlimlerinden, sika (güvenilir), meşhûr bir zât olup, ömrü, ilim öğrenmekle ve bu uğurda seyahatle geçmiş yüksek bir zât idi”.
Ebû Zekeriyyâ hazretlerinin rivâyet ettiği bir hadîs-i şerîfte “Harb, hileden ibârettir” buyuruldu.
Ebû Zekeriyyâ et-Temîmî hazretlerinin, Risâlet-ür-rıhle ve Esbâbihâ, Kavli lâilâhe illallah ve Sevâbihâ isimli eserleri vardır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Lisân-ül-mîzân cild-4, sh. 2, 3
2) Tezkiret-ül-huffâz cild-3, sh. 1157
3) Şezerât-üz-zeheb cild-3, sh. 309
4) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 202
5) Hediyyet-ül-ârifîn cild-1 sh. 559