Hadîs âlimlerinden. Künyesi, Ebû Ahmed Nişâbûrî’dir. 293 (m. 905) senesinde doğdu. 375 (m. 985)’de vefât etti. Küçük Hüseyn ma’nâsında “Hüseynek” ismiyle tanınmıştır. İbn-i Huzeyme’nin yanında büyüyüp, yetişti ve onun tarafından terbiye edilip, ilim öğretildi. İbn-i Huzeyme onu kendi evlâdından üstün tutar, başkasına öğretmediğini ona öğretirdi. İbn-i Huzeyme, sultanın meclisine onu kendine vekîl olarak gönderirdi. Hüseyn bin Ali otuz yaşında iken hocası vefât etti. Bu hocasından başka, Muhammed bin İshâk es-Sirâc’dan ve Nişâbûr’da diğer âlimlerden ilim almıştır. 309 (m. 921) senesinde hacca gitti.
Bağdâd’a da gidip, Amr bin İsmail bin Ebî Gaylan es-Sekafî ve tabakasından ilim aldı. Bağdâd’dan ayrılıp, dört sene sonra ikinci defa Bağdâd’a gitti. Ebû Kâsım Begâvî’nin rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerin çoğunu yazdı. Bağdâd’da onun dersine devam edenlerden dinledi. Kûfe’ye de gidip, Abdullah bin Zeydan’dan, Muhammed bin Hüseyn el-Eşnânî’den ve bunların tabakalarından hadîs-i şerîf işitip, yazdı.
Buradan Nişâbûr’a sonra da tekrar Bağdâd’a gidip, hadîs-i şerîf dinleyip, yazdı. Hadîs ilminde, yüzbin hadîs-i şerîfi senetleriyle birlikte ezbere bilen, hafız derecesinde âlim idi. Kendisinden; Ebû Bekr Berkânî, Muhammed bin Ali, Hüseyn bin Ahmed bin Bükeyr, Ahmed bin Muhammed Za’ferânî, Kâdı Ebü’l-A’lâ el-Vâsıtî, Ubeydullah bin Amr bin Şahin ve diğerleri, hadîs-i şerîf işitip, rivâyet etmişlerdir. Hüseyn bin Ali, çok ibâdet eden ve Kur’ân-ı kerîmi çok okuyan bir âlim idi. Teheccüd namazını yolculukta dahi terk etmez, çok sadaka dağıtırdı!
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-üş-Şâfiiyye cild-3, sh. 274
2) El-Bidâye ven-Nihâye cild-11, sh. 304
3) Târîh-i Bağdâd cild-8, sh. 74
4) Tezkiret-ül-huffâz cild-3, sh. 968
5) Şezerât-üz-zeheb cild-3, sh. 84