ABDÜLMUN’İM BİN GALBÛN

Kırâat ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi, Ebü’t-Tayyib olup ismi, Abdülmun’im bin Ubeydullah bin Galbûn bin Mübârek’dir. 309 (m. 921) yılında Haleb şehrinde doğmuştur. Tahsil için Şam’a gitmiş, orada ba’zı âlimlerden ilim öğrendikten sonra, hayatının sonuna kadar, vatan edindiği Mısır’da yaşamıştır. Birçok eserler yazmış olan Abdülmun’im bin Galbûn, 389 (m. 999) yılında Mısır’da vefât etmiştir.

Abdülmun’im bin Galbûn, başta Nadr bin Yûsuf er-Râzî olmak üzere, Ebû Muhammed Ubeydullah bin Hüseyn el-Antâkî es-Sâbûnî, Ebû Eyyûb Süleymân bin Muhammed bin İdrîs, Ebü’l-Hars Ahmed bin Muhammed, Ebû Muhammed Abdullah bin Sa’d bin Bahr el-Kâdı, Adiyy bin Ahmed bin Abdülbâkî, Ebû Abdullah bin Halveyh, Ebû Bekr Muhammed bin Nadr bin Hârûn es-Sâmure’den ilim öğrenmiş ve hadîs-i şerîf dinlemiştir.

Es-Seâlibî, hâl tercümesini zikrettiği Abdülmun’im bin Galbûn hakkında şöyle demektedir “O, dindar ve fazîlet sahibi idi. Kur’ân-ı kerîmin kırâatini, ince ma’nâlarını, irabını ve diğer edebî ilimleri çok iyi bilirdi.”

Abdülmun’im bin Galbûn’dan ise, Ebû Muhammed Abdullah bin Ca’fer el-Cenâbînî et-Taberî, Ebü’l-Abbâs Ahmed bin Sa’îd es-Sâhî, Ebû Bekr Muhammed bin Ca’fer bin Ali Mimâsî, Ebû Tâlib Ahmed bin Abdüssemi’, Ebû Sâlih Muhammed bin Ebû Adiyy es-Semerkandî, Ebü’l-Ferec Ubeydullah bin Ahmed bin Saht, Ebû Ca’fer Muhammed bin Ahmed bin Muhammed el-Cürcânî, Ebü’l-Hasen Ahmed bin İbrâhîm bin Kâmil es-Sûdî ve Ebû Muhammed Hasen bin İsmail ed-Dârâb ilim öğrenmiş ve hadîs-i şerîf dinlemiştir.

Abdülmun’im bin Galbûn’un kırâat ilmine dâir İrşâd-ül-mübtedî ve Tezkiret-ül-müntehî adlı iki eseriyle, Derhat-ül-beria ve Hadîkat-ül-belâga adlı diğer sahalara âit iki eseri vardır.

Abdülmun’im’in şöyle bir hadîs-i şerîf rivâyeti vardır: Resûlullah (s.a.v.) “Kur’ân ile amel ediniz, onun helâlini helâl, haramını haram biliniz. Ondan hiçbirşey inkâr etmeyiniz” buyurdu.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Târîh-i Dımeşk cild-6, v-464 a-b

2) Tabakât-üş-Şâfiiyye (Esnevî), varak 267-a

3) Vefeyât-ül-a’yân cild-6, sh. 277

4) Şezerât-üz-zeheb cild-3, sh. 131

5) Hüsn-ül-muhâdara cild-1, sh. 280

6) Keşf-üz-zünan sh. 66, 644-645, 1737, 1738

7) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 629