MUHAMMED BİN SEHNÛN

Hadîs ve Mâlikî mezhebi fıkıh âlimi. Künyesi, Ebû Abdullah olup, adı Muhammed bin Abdüsselâm Sehnûn bin Sa’îd bin Habîb et-Tanûhî’dir. Aslen Kayravânlı olup, 202 (m. 817 yılında doğmuştur. Muhammed bin Sehnûn, başta babası olmak üzere, birçok âlimden ders almıştır. 256 (m. 870) yılında Sâhil’de vefât etmiştir. Kabri Kayravân’dadır.

Muhammed bin Sehnûn, büyük fıkıh âlimi olan babasından fıkıh öğrenmiştir. Ayrıca İbn-i Ebî Hassân’dan, Mûsâ bin Muâviye, Abdulazîz bin Yahyâ el-Medînî ve diğer ba’zı âlimlerden hadîs-i şerîf dinlemiştir. Bilâhare Medine’de Ebû Mus’ab ez-Zührî ve İbn-i Kâsib’le karşılaşmış ve her ikisinden de istifâde etmiştir.

Muhammed bin Sehnûn, kendisi gibi âlim olan babası vefât edince, onun meclisinde ders vermeye başladı. O, insanlar için huccetti. Asrında ilim bakımından ondan daha mütehassısı yoktu. Nitekim Îsâ bin Sehnûn’a, ilimde kimi daha hayırlı gördüğü sorulduğunda, Muhammed bin Sehnûn’u bildirmiştir. Ayrıca İbn-i Haris “O, mütekaddimînin (ilk gelen âlimlerin) hafızlarından ve münâzaracı âlimlerdendi. Çoğu te’lîf olan kitapları vardır. (200 kadar olduğu söylenir.)” İsmail bin Kâdı İshâk, “O, imâmın oğlu imamdır. Cihâda dâir 20 cüz kitap te’lîf eden, sadece Muhammed bin Sehnûn vardır ve Iraklılara karşı bununla iftihar ediyoruz” demektedir.

Resûlullah (s.a.v.) sünnetine önem veren Muhammed bin Sehnûn, Allah ve Resûlünün emirlerini hatırlayınca ağlardı.

Çok sayıda ve değerli eserleri kaleme alan Muhammed bin Sehnûn’un büyük bir âlim olduğunu, bundan anlamak mümkündür. Zîrâ o, Câmî (fen ilimlerini topladığı meşhûr büyük kitap), fıkıhla ilgili 60’a yakın kitap, Kitâb-üs-siyer, Kitâb fi’l-muallimîn, Risale fi’s-sünnet, Kitâb-üt-tahrîm, Münâzara âdabı hakkında bir kitap (2 cüz), Kitâbu tefsîr-il-Muvattâ (4 cüz), Kitâb-ül-huccet ale’l-Kaderiyye, Kitâb-ül-huccet ale’n-Nasara, Kitâb-ül-imâme, Kitâb-ür-red ale’l-bekriyye, Kitâb-ul-vera’, Kitâb-ül-îmân, Kitâb-ür-red alâ ehl-iş-şirk, Kitâb-ür-red alâ ehl-il-bid’at (3 kitap), Kitâb-ür-red ale’ş-Şâfiî, Kitâb-ür-red alâ ehl-il-Irak (cevaplardan ibâret 5 kitap), Kitâb-ut-târih (6 cüz) adlı eserlerin sahibidir, İbn-i Sehnûn’un 20 cüz siyer hakkında, 25 cüz emsal hakkında, 20 cüz kaza âdabı hakkında, 5 cüz ferâizle ilgili, 4 cüz ikrâr hakkında, 4 cüz târihle ilgili ve diğerleri de muhtelif ilimler hakkında olmak üzere 100 eserin olduğu da söylenir.

Vefâtından sonra rü’yâda görülen ve kendisine ne hâlde olduğu sorulan Muhammed bin Sehnûn, Allahü teâlânın âhırette kendisine 50 hûrî verdiğini söylemiştir.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Ed-Dîbâc-ül-müzehheb, sh. 234

2) Tezkiret-ül-huffâz, cild-2, sh. 565

3) Şezerât-üz-zeheb, cild-2, sh. 150

4) El-A’lâm, cild-6, sh. 204

5) Mu’cem-ül-müellifîn, cild-10, sh. 169