Hadîs âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Sâlih bin Mikrân el-Basrî olup, künyesi, Ebû Abdullah, lakabı Ebü’t-Teyyâh olup, İbn-i Nattâh diye meşhûrdur. Basra’da doğmuş olup, doğum târihi tesbit edilememiştir. Benî Hâşimin âzâdlı kölelerindendir. Uzun müddet Bağdâd’ta kalmış, büyük hadîs âlimlerinden hadîs-i şerîf öğrenmiş ve orada 252 (m. 866)’da vefât etmiştir.
İbn-i Nattâh; Yûsuf bin Atiyye, Avn bin Kehmes, Münzir bin Zenâd, Ertâf Ebî Hâtîm, Mu’temir bin Süleymân, Ebû Seleme Muhammed bin Abdullah el-Ensârî, Ebî Ubeyde Ma’mer bin Müsennâ, Esed bin Amr, Vâkıdî Ebü’l-Hasen el-Medâinî ve pek çok âlimden hadîs öğrenmiştir. Abbâs bin Ca’fer bin Ebî Tâlib, Abdullah bin Ahmed bin Yûnus, İbn-i Ebiddünyâ, Ahmed bin Ali el-Hazzâz, İbn-i Büceyr, Heysem bin Halef ve pekçok âlim de İbn-i Nattâh’dan hadîs rivâyetinde bulunmuşlardır.
İbn-i Hibbân onu, Sikât kitabında sika (sağlam, güvenilir) râviler arasında zikretmiştir. Onun haberlerinin ekserisi siyer-i Nebîye âit haberlerdir. Peygamberimizin hayâtını anlatan haberleri toplayan bir kitap te’lîf etmiştir. Abbasî devletinin târihini ilk yazan bu zâttır. İfhâz-ül-Arab, el-Büyûtât, ed-Devletü ve Maktel-i Zeyd İbni Ali gibi kitaplar te’lîf etmiştir.
İbn-i Nattâh, Ebû Hatim (Ertât) Abdullah bin Amr, Nâfi’, İbn-i Ömer’den (r.a.) rivâyet etti. Peygamberimiz (s.a.v.), “Eğer ümmetime zor gelmiyeceğini bilseydim, onlara her namazda misvak kullanmayı emrederdim (ya’nî yapılması farz olurdu).” buyurdu.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Târîh-i Bağdâd cild-5, sh. 357
2) Mîzân-ül-i’tidâl cild-3, sh. 582
3) Tehzîb-üt-tehzîb cild-9, sh. 227
4) Mu’cem-ül-müellifîn cild-10, sh. 88