Hadîs âlimi. Ravîleriyle birlikte yüzbin hadîs-i şerîfi ezberden bilirdi. Ebû Ca’fer künyesi olup, Hamdân ve el-Verrâk lakâblarıdır. Asıl ismi, Muhammed bin Ali bin Abdullah bin Mihrân’dır. Aslen Cürcanlı olan Ebû Ca’fer el-Verrâk, daha sonra Bağdâd’da yerleşerek Bağdadî nisbetini aldı. 272 (m. 885) yılında vefât etti.
Hâfızların meşhûrlarından olan Hamdân bin Ali el-Verrâk, Ubeydullah bin Mûsâ, Ebû Gassân Mâlik bin İsmail, Ebû Nuaym, Ma’lâ bin Esed, Abdullah bin Recâ’, Ahmed bin Hanbel, Kabîsa ve Muâviye bin Amr ve muasırı âlimlerden ilim tahsil etti. Bu âlimler ve diğerlerinden hadîs-i şerîf rivâyet etti.
Dâre Kutnî ve diğer hadîs âlimlerinin, sika (güvenilir) olduğunda ittifâk ettikleri Hamdân bin Ali el-Verrâk’dan İbn-i Sa’îd, İbn-i Muhalled, İsmâil-i Saffar, Ebû Hüseyin bin Sübân, Abdullah Begâvî, Muhammed bin Dâvud, Ebû Hüseyin bin Münâdî, Ebû Bekr-i Hilâl, Ebû Abbâs Süreyc ve diğer âlimler ilim tahsil edip, hadîs-i şerîf rivâyet ettiler.
Ahmed bin Hanbel hazretlerinin talebelerinin ileri gelenlerinden olan Hamdân bin Ali el-Verrâk (r.a.), Allahü teâlânın dînine hizmet için durmadan çalıştı. Fazîlet ve dîne bağlılıkta zamanının bir tanesi idi.
Ahmed bin Hanbel yoluyla Ebû Zübeyr’in (r.a.): “Peygamberimizin (s.a.v.) Secde ve Tebâreke sûrelerini okumadan uyumadıklarını” bildiren hadîs-i şerîfi Hamdân bin Ali el-Verrâk rivâyet etmiştir.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Târîh-i Bağdâd cild-3, sh. 61
2) Tezkiret-ül-huffâz cild-2, sh. 590
3) Tabakât-ı Hanâbile cild-1 sh. 308