Tanınmış bir hadîs hafızı. Künyesi, Ebü’n-Nadr olup. Adiy kabilesinin âzâdlısıdır. Doğum târihi bilinmemektedir. 156 (m. 773) târihinde vefât etti. Babasının ismi, Mihrân’dır. Zamanının en büyük hadîs âlimi idi. Katâde, Nadr bin Enes, Hasen-i Basrî, Abdullah bin Feyrûz, Âmir el-Ahvel, Ya’lâ bin Hâkim ve daha birçok âlimden (r.anhüm) hadîs-i şerîf rivâyet etti. Kendisinden de, A’meş hocalarından biridir.) Hâlid bin Haris, Yezîd bin Zeri, Muhammed bin Ebî Adiy, Yahyâ el-Kettân, Bişr bin Mufaddal ve daha başkaları hadîs-i şerîf bildirdiler. Rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler Kütüb-i sitte’nin (meşhûr altı hadîs-i şerîf kitabı) hepsinde vardır.
Yahyâ el-Kettân (r.a.), “Şu’be veya Hişâm yahut İbn-i Ebî Arûbe’den birşey işittiğim zaman, daha başkalarından da duyma ihtiyâcını hissetmem. Çünkü, onlar, hadîs ilminde güvenilir ve itimâd edilir âlimlerdir” demektedir.
Ahmed bin Hanbel (r.a.): “Sa’îd bin Ebî Arûbe’nin hiçbir kitabı yoktu. Devamlı ezberlerinde muhafaza ederdi” der.
İbn-i Maîn ve Ebû Zür’a, onun için “O, sika (güvenilir) ve itimâd edilir bir âlimdir” derler.
Ebû Avâne: “Bu zamanda, hadîs-i şerîf ilminde ondan daha üstünü yoktur” dedi. Hadîs âlimleri ondan sika (sağlam güvenilir) âlimlerin rivâyet ettiklerini kabûl etmişlerdir.
Sa’îd bin Ebî Arûbe’nin rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden ba’zıları:
“Peygamber efendimiz sıkıntı ânında, “Lâ ilahe illallahülazîm-ul-halîm. Lâ ilahe illallahü Rabb-ül-arşilazîm. Lâ ilahe illallahü Rabbüssemâvâti ve Rabb-ül-ardı ve Rabb-ül-arşil kerîm) diye duâ ederdi.
“Cennete muttali oldum, ekseri ehlinin fakîrler (şükreden) olduğunu gördüm. Cehenneme muttali oldum ve ekserisinin kadınlar olduğunu gördüm.”
“Kıyâmet gününde kâfire: “Ne dersin? Senin yer dolusu altının olsa, bunları fidye verir miydin?” diye sorulacak, kâfir “Evet” cevâbını verecek. Bunun üzerine kendisine “Yalan söyledin, senden bundan daha kolayı istenmişti.” buyurulacaktır.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) El-A’lâm cild-3, sh. 98
2) Tehzîb-üt-tehzîb cild-4, sh. 63
3) Tehzîb-ül-esmâ ve’l-luga cild-1, sh. 221
4) Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh. 177
5) El-Menhel-ül-azb-ül-mevrûd cild-1, sh. 69