|
Tâbiînin büyüklerinden. Medîne-i münevveredeki fukaha-i seb'adan (yedi büyük
fıkıh âlimi) biridir. Künyesi Ebû Eyyûb'dür. Hz. Osman'ın halifeliği sırasında
doğdu. 104 (m. 722) senesinde 73 yaşında iken vefât etti. Ümmül-mü'minîn Hz.
Meymûne'nin azatlısı idi. Fıkıh ve hadîs ilminde meşhûr âlimdir. Hz. Meymûne'den,
Hz. Âişe'den, Hz. Ümmü Seleme'den, Ebû Hüreyre'den, İbn-i Abbâs'dan, Zeyd bin
Sâbit, Mikdad bin Esved ve diğer pek ço zâttan hadîs-i şerîf işitip, rivâyet
etmiştir. Amr bin Dinar, Abdullah bin Dinar, Abdullah bin Fadl el-Hâşimî, Ebu'z-Zinâd,
Bükeyr bin Eşeç, Yahyâ bin Sa'îd el-Ensârî ve diğerleri Süleymân bin Yesâr'dan
hadîs-i şerîf işitip rivâyet etmişlerdir. Kütüb-i sitte râvilerindendir. Rivâyet
ettiği hadîs-i şerîfler Sahîh-i Buhârî'de, Sahîh-i Müslim'de, Sünen-i İbn-i
Mâce'de, Sünen-i Tirmizî'de yer almıştır. Sika, (güvenilir, sağlam) bir râvi
olup, çok hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Fıkıh ilminde zamanının yedi büyük âliminden biridir. O asrın meşhûr
âlimlerinden olan Sa'îd bin Müseyyib, kendisine fetva sormaya gelenleri,
Süleymân bin Yesâr'a gönderirdi ve "Bu gün o en iyi bilen âlimdir" derdi.
Hubeyb bin Yesâr Külâbî, Ebû Hazım'dan
şöyle nakletmiştir: "Süleymân bin Yesâr, bir defasında bir arkadaşı ile
Medine'den Ebva'ya gitmişti. Bir ara arkadaşı onu çadırda bırakıp, bir iş için
yanından ayrılmıştı. Yakınlarındaki çadırdan bir kadın onu görmüş, güzel
suretine hayran kalıp, çadıra gelmişti. Bir şeyler istiyor zannederek yiyecek
öteberi vermek üzere iken, kadın kötü düşüncesini söyledi. Süleymân bin Yesâr,
kadına seni şeytan saptırmış deyip, başını ellerinin arasına alıp, ağlamaya
başladı. Kadın onun ağlamaya başladığını görerek şaşırdı. Oraya geldiğine pişman
olup, hemen çadırına döndü. Arkadaşı gelip, onun ağladığını görünce hayrola
çocuklarını mı hatırladın, dedi. Durumu öğrenince o da ağlamaya başladı. Bunun
üzerine Süleymân bin Yesâr, peki sen niçin ağlıyorsun, dedi. Arkadaşı sen böyle
bir tehlikeden kurtuldun. Acaba ben böyle birşeyde tehlikeden kurtulabilir
miydim diye ağlıyorum, dedi. Bundan sonra Kâ'be-yi ziyâret için Mekke'ye
gittiler. Mekke'ye varıp, Kâ'be-yi tavaf ettiler. Süleymân bin Yesâr, tavaftan
sonra bir köşeye çekilip biraz uyudu. Rü'yâsında Yûsuf aleyhisselâmı gördü. Hz.
Yûsuf onun Ebva'daki kadından sakıncasından dolayı onu methetti ve o hâlini çok
beğendiğini söyledi."
Rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden ba'zıları:
Ebû Hüreyre'den rivâyet ettiği hadîs-i
şerîfte Resûlullah efendimiz buyuruyor ki: "Allahü
teâlâya fıkıhtan daha üstün bir şeyle ibâdet edilmedi. Muhakkak ki, bir tek
fakîh, şeytân üzerine bin âbidden daha şiddetlidir. Her şeyin bir direği vardır.
Bu dînin direği de fıkıhtır."
"Kıyâmet gününde, insanların üzerinde ilk hüküm
verilecek şu üç kişidir. Birincisi, şehîd edilen bir adamdır. Bu adam Allahü
teâlânın huzuruna getirilecek, Allahü teâlâ ni'metlerini ona tarif edecek, o da
onları tanıyacaktır. Allahü teâlâ bunun üzerine adama "Bu ni'metler hakkında ne
yaptın?" diye soracak. Şehîd "Senin uğrunda çarpıştım. Nihayet şehîd edildim!"
diyecektir. Hak teâlâ "Yalan söyledin. Ancak sen cesur denilmek için çarpıştın.
Gerçekten senin için cesur denildi de!" buyuracak. Sonra onun hakkında emir
verecek ve yüzü üstü sürüklenecek, nihayet Cehenneme atılacaktır.
İkincisi, ilim öğrenip öğreten ve Kur'ân-ı kerîm
okuyan bir adamdır. Bu da getirilerek kendisine ni'metlerini tarif edecek, o da
onları tanıyacaktır. Allahü teâlâ "Bunlar hakkında ne, yaptın?" diye soracak o
da "İlim öğrendim ve öğrettim. Senin rızân için Kur'ân-ı kerîm okudum!" diyecek.
Allahü teâlâ da "Yalan söyledin! Ancak sen ilmi, âlim denilsin diye öğrendin,
Kur'ân-ı kerîmi de o kâridir, (Kur'ân-ı kerîmi ezbere bilen) denilsin diye
okudun, gerçekten sana denildi de!" buyuracak. Sonra onun hakkında emir verecek
ve yüzü üstü sürüklenecek, nihayet Cehenneme atılacaktır.
Üçüncüsü, Allahü teâlânın kendisine zenginlik ve
malın her çeşidinden verdiği adamdır. Bu da getirilerek ona ni'metlerini tarif
edecek, o da onları tanıyacaktır. Allahü teâlâ "Bunlar hakkında ne yaptın" diye
soracaktır. O adam "Uğrunda mal sarf edilmesini dilediğin hiçbir yol bırakmadım.
Mutlaka senin için sarf ettim!" diyecek Allahü teâlâ da "Yalan söyledin! Ancak
sen, o cömerttir, desinler diye yaptın. Gerçekten denildi de" buyuracak. Sonra
onun hakkında emir verecek ve yüzü üstü sürüklenecek. Sonra Cehenneme
atılacaktır."
KAYNAKLAR
1)
Tehzîb-üt-tehzîb cild-4, sh-228
2)
Tezkiret-ül-huffâz cild-L sh-91
3)
Miftâh-üs-se'âde cild-2, sh-16
4)
Tehzîb-ül-esmâ vel-luga cild-1, sh-234
5)
El-A'lâm cild-3, sh-138
6)
Hilyet-ül-evliyâ cild-2, sh-190
7)
Tam İlmihâl Se'âdet-i Ebediyye sh-998
|
