|
Tâbiînin büyüklerinden bir hadîs âlimi. Künyesi Ebû Yahyâ eş-Şâmî'dir. Künyesi
ile tanınır. Doğum târihi bilinmemektedir. 119 (m. 737) târihinde Halife Hişam
zamanında ve Mekhûl'den sonra vefât etmiştir. Gazalara katılır, cihad ederdi.
Babasının ismi İyâs bin Yezîd veya Zeyd bin İyâs'dır. Abdullah bin Ebû Zekeriyya,
Şamlıların âlimlerinden olup, Mekhûl'un akranıdır, yani ilim bakımından onun
gibidir. Hadîs ilminde sika bir âlimdir. Ümm-üd-Derdâ, Recâ bin Hayve, Ubâde bin
Şâmid'den (r.anhüm) hâdîs-i şerîf rivâyet etti. Ondan da Rebîa bin Yezîd, Saîd
bin Abdülazîz, Evzâî, Yemân bin Adıy gibi âlimler, hadîs-i şerîf rivâyet edip,
ilim öğrenmişlerdir. Alimlerin hakkında buyurdukları: "İbn-i Sa'd, onu Şamlı
Tâbiîn'in üçüncü tabakasında zikredip, "O, hadîs ilminde sika bir âlim olup,
rivâyet ettiği hadîs-i şerîfler azdır."
Evzâî: "Zamanında, Şam'ın en fazîletti ve seçilmişlerinden idi." Yemân bin Adiy:
"Şam'da çok ibâdet eden zâtlardan birisidir" dediler. Rivâyet ettiği hadîs-i
şerîfler:
İbn-i Muhayriz'den rivâyet etti. Resûlullah efendimiz buyurdular ki: "Allah
yolunda iken hâsıl o-lan tozla, Cehennemin dumanı, bir müslümanın üzerinde bir
araya gelmez."
Ebûdderdâ'dan rivâyet etti: Resûlullah (s.a.v.) buyurdular ki: "Siz, kıyâmet
gününde, kendi isimleriniz ve babalarınızın isimleriyle çağırılacaksınız.
Öyleyse, isimlerinizi güzel koyunuz."
Menkıbesi ve sözleri: Ebû Cemile anlattı. İbn-i Ebî Zekeriyya'dan duydum.
Buyurdu ki; "Abdullah bin Ebî Zekeriyya'nın meclisinde hiç kimse konuşamazdı. O
derdi ki: "Allahü teâlâyı anıp, onun emir ve yasaklarından konuşursanız, sizinle
ilgilenir, size kıymet veririm. Eğer, insanlardan ve onların dedi-kodu ve
gıybetlerinden bahsederseniz, sizi terk eder, yanınızda durmam."
Utbe bin Temim bildirdi. O şöyle dedi: "Çok konuşan kimsenin düşmesi, hata
etmesi ve yanlışlara dalması çok olur. Bu durumda olan kimsenin verâsı
(şüphelilerden sakınması) az olur. Vera'sı az olanın kalbi, ölü bir kalb
gibidir."
KAYNAKLAR
1) Hilyet-ül-evliyâ cild-5,
sh-149
2) El-Kâşifcild-12, sh-87
3) Tehzîb-ut-tehzîb cild-5,
sh-218
|
