SAYFA 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034

TR AR TR/AR

31. Ölülere Sövmenin Yasaklığı

436- Hazret-i Âişe'den (radıyallahü anha) rivâyet edildiğine göre demiştir ki, Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

"Ölülere sövmeyiniz; çünkü onlar yaptıklarına kavuşmuşlardır. "[90]

437- İbn Ömer'den (radıyallahü anhüma) Tirmizî'nin zayıf gördüğü bir isnadla rivâyet edildiğine göre, demiştir ki,Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Ölülerinizin iyiliklerini anlatın; onların kötülüklerinden (onları söylemekten) kaçının.”[91]

Derim ki, âlimler şöyle söylemiştir: Fıskı ortaya çıkmamış olan bir müslüman ölüye sövmek haramdır. Amma kâfirin ve fışkı meydana çıkmış müslümanın ölüsüne sövmek konusunda selef (önceki) âlimlerin ihtilâfı vardır ve karşılıklı deliller ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak bu bölümde anlattıklarımızla ölülere sövmek yasaklanmıştır.

Kötü insanlara sövmeye ruhsat hakkında çok şeyler nakledilmiştir. Bunlardan bir kısmım Cenabı Hak Kur’ân-ı Kerimde bize beyan buyuruyor, okunmasını ve okutulmasını bize emrediyor.

Bunlardan bir çokları da Hadisler olup Buhârî'nin Sahîh'inde vardır. Nitekim, Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem'in anlattığı Amr ibn Lühayy hakkındaki hadisi (ki, Hazreti ibrahim'in dininden ilk olarak dönmekle kötülenene dair hadîs), hacılara çomağı ile kötülük yapan Ebû Riğâl'ın kıssası, yine Allah'dan mağfiret dilemeyip îman etmeyen İbn Cud'an'ın kıssası ve bunlardan başka kıssalar.

Bir de, daha önce anlattığımız, ashâbın rasgelip de kötülükle andıkları ve Peygamberin ashâbı yasaklamadığı sahîh hadis de, bunlardandır. Yasaklamak şöyle dursun, "Cehennem ona vâcibdir" buyurdu.

Bu delilleri bir araya getirip hüküm vermek hususunda âlimler bir takım görüşler üzerinde ihtilâf etmişlerdir. Bunların en Sahîh ve en güvenileni şu:

Kâfirlerin kötülüklerini söylemek caiz olur. Ama müsiümanlardan fışkı, yahut bid'atı yahut bunlara benzer halleri açık olanlardan ibret almak ve insanları korkutmak için, onların kötülüklerini söylemek yine caizdir. Bu, ihtiyaç duyulan bir hâl karşısında, ya söylediklerinden kaçındırmak, yaptıkları işe uymaktan sakındırmak için caiz olur. Eğer böyle bir gerek yoksa, müslüman ölülerin kötülüklerini söylemek caiz olmaz. işte bütün deliller bu açıklamaya göre değerlendirilir. Zaten sağlam olmayan rivâyetlerin kabul edilmemesi üzerinde âlimler ittifak etmişlerdir. En doğrusunu Allah bilir.