8. Öfkelenince Okunacak duâlar

Allahü teâlâ şöyle buyurmuştur: (Takva sahibi olanlar o kimselerdir ki, bollukta ve darlıkta harcama yaparlar), öfkelerini yutarlar insanların kusurlarını bağışlarlar. Allah iyilik edenleri sever." Yine Allahü teâlâ buyurmuştur:

"Eğer şeytandan bir dürtüş seni kaydıracak olursa, Allah'a sığın. Allah söylenenleri işitendir, yapılanları bilendir.”

775- Ebû Hüreyre'den (radıyallahü anh) yapılan rivâyete göre Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

"Pehlivan kuvvetli değildir. Kuvvetli kızgınlık hâlinde nefsine sahib olandır. "

776- İbn Mes’ûd'dan (radıyallahü anh) yapılan rivâyetde demiştir ki, Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

“Sizde pehlivanlık ne demektir? Dedik ki, insanların yenemediği kimsedir. Peygamber, bu değildir; ancak kızgınlık hâlinde nefsine sahib olandır.

777- Sahâbî olan Muaz ibn Enes el-Cühenî'den (radıyallahü anh) rivâyet edildiğine göre Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

“Kim kızgınlığının (öfkesinin) gereğini yerine getirmeye kadir olduğu hâlde onu yutarsa, noksanlıklardan münezzeh olan Allahü teâlâ kıyâmet gününde onu insanların başlarında çağırır. Öyle ki, cennet hurilerinden dilediğini seçme imkânını ona verir. "

778- Sahâbî olan Süleyman ibn Sured'den (radıyallahü anh) yapılan rivâyetde şöyle anlatmıştır:

“Ben Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem ile oturuyordum, iki adam da kötü sözlerle birbirleri ile atışıyorlardı. Birinin yüzü kızarmış ve boğazının damarları şişmişti. Bunun üzerine Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

Ben bir söz biliyorum ki, eğer (bu öfkeli adam) onu söylemiş olsaydı, duyduğu (Öfke) ondan giderdi. Eğer "Eûzü billâhimine'ş-şeytâni'r-racîm", deseydi ondaki öfke giderdi. (Ashâbdan orada bulunanlar) adama şöyle dediler:

— Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem, kovulmuş şeytandan Allah'a sığın, dedi. Adam:

— Bende delilik mi var? (ki, Şeytandan Allah'a sığınayım. Adam öfkesi içinde bir anlayışsızlıkla münasebetsiz bir söz söylemiş oldu.)

779- Ebû Dâvud ve Tirmizî'nin kitablannda Abdurrahmân ibn Leylâ'dan rivâyet edilmiştir. O da Muaz ibn Cebel'den,. Muaz da (radıyallahü anh) Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem'den aynı mana ile bu hadisi anlatmıştır.

Tirmizî demiştir ki, bu mürsel hadistir; yani Abdurrahmân Muaz'a yetişmemiştir.

780- Hazret-i Âişe'den (radıyallahü anhâ) yapılan rivâyetde o şöyle demiştir:

“Ben öfkeli bir hâlde iken Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem yanıma geldi. Burnumun yumuşağından tutup onu ovdu. Sonra: Ey Ayşecik, şöyle söyle: Allah'ım, benim günahımı bağışla, kalbimin kinini gider ve beni Şeytan'dan koru, dedi."

781- Sahâbî olan Atıyye ibn Urve es-Sa'di'den (radıyallahü anh) yapılan rivâyetde demiştir ki, Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

"Öfke Şeytandandır. Şeytan da ateşten yaratılmıştır. Ateş ancak su ile söndürülür. O hâlde sizden biriniz öfkelenince abdest alsın."

٨- باب ما يقولُ إذا غَضِبَ

قال اللّه تعالى‏:

{‏وَالكاظمينَ الغَيْظَ‏} ‏‏[‏آل عمران‏: ‏١٣٤‏]‏ الآية،

وقال تعالى‏:

{‏وإمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطانِ نَزْغٌ فاسْتَعِذْ باللّه إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ العليمُ‏} ‏‏[‏فصلت‏: ‏٣٦‏]‏‏.‏

٧٧٥- وروينا في صحيحي البخاري ومسلم، عن أبي هريرة رضي اللّه عنه؛ أن رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم قال ‏قال‏:‏

‏”‏‏ليسَ الشديدُ بالصّرعَةِ، إنما الشديدُ الذي يملكُ نفسَهُ عند الغضب‏"‏‏.‏ (١٤)

٧٧٦- وروينا في صحيح مسلم، عن ابن مسعود رضي اللّه عنه قال‏: قال رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم‏:

"‏ما تَعُدُّونَ الصُّرَعَةَ فيكُمْ‏؟‏ قلنا‏: الذي لا تصرعُه الرجالُ، قال‏: لَيْسَ بذلكَ، وَلَكِنَّهُ الَّذي يَمْلكُ نَفْسَهُ عِنْدَ الغَضَب‏"‏ (١٥)

قلت‏: الصُّرَعة بضم الصاد وفتح الراء، وأصله الذي يَصرعُ الناسَ كثيراً كالهُمزة واللُّمزة الذي يَهمزهم كثيراً‏.‏

٧٧٧- وروينا في سنن أبي داود والترمذي وابن ماجه، عن معاذ بن أنس الجهني الصحابي رضي اللّه عنه أن النبيّ صلى اللّه عليه وسلم قال ‏قال‏:‏

‏”‏‏مَنْ كَظَمَ غَيْظاً وَهُوَ قادِرٌ على أنْ يُنَفِّذَهُ دَعاهُ اللّه سُبْحانَهُ وَتَعالى على رُؤوس الخَلائِقِ يَوْمَ القِيامَةِ حتَّى يُخَيِّرَهُ مِنَ الحُورِ ما شاءَ‏"‏

قال الترمذي‏: حديث حسن‏.‏ (١٦)

٧٧٨- وروينا في صحيحي البخاري ومسلم، عن سليمان بن صُرَد الصحابي رضي اللّه عنه قال‏:

كنتُ جالساً مع النبيّ صلى اللّه عليه وسلم ورجلان يَسْتَبَّان، و

أحدُهما قد احمرّ وجهُه وانتفختْ أوداجُه، فقال رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم ‏قال‏:‏

‏”‏‏إني لأعْلَمُ كَلِمَةً لَوْ قالَهَا لَذَهَبَ عَنْهُ ما يَجدُ، لَوْ قالَ‏: أعُوذُ باللّه مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجيمِ، ذَهَبَ مِنْهُ ما يَجِدُ‏"‏ فقالوا له‏: أن النبيّ صلى اللّه عليه وسلم قال‏: تَعَوَّذْ باللّه منَ الشَّيْطانِ الرَّجِيم،

فقال‏: وهل بي من جنون‏؟‏ (١٧)

٧٧٩- ورويناه في كتابي أبي داود والترمذي بمعناه، من رواية عبد الرحمن بن أبي ليلى عن معاذ بن جبل رضي اللّه عنه، عن النبيّ صلى اللّه عليه وسلم،

قال الترمذي‏: هذا مرسل‏.‏ يعني أن عبد الرحمن لم يُدْرك معاذاً‏.‏ (١٨)

٧٨٠- وروينا في كتاب ابن السني، عن عائشة رضي اللّه عنها قالت‏: دخلَ عليّ النبيُّ صلى اللّه عليه وسلم وأنا غَضْبى، فأخذَ بطرفِ المِفصل من أنفي فعركه ثم قال ‏قال‏:‏

‏”‏‏يا عُوَيْشُ قُولي‏:

اللّهمَّ اغْفِرْ لي ذَنْبِي وأذْهِبْ غَيْظَ قَلْبِي، وأجِرْني مِنَ الشَّيْطانِ‏"‏‏.‏ (١٩)

٧٨١- وروينا في سنن أبي داود، عن عطيةَ بن عروةَ السعديّ الصحابي رضي اللّه عنه قال‏:

قال رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم ‏قال‏:‏

‏”‏‏إِنَّ الغَضَبَ مِنَ الشَّيْطانِ، وَإِنَّ الشَّيْطانَ خُلق من النار، وإنما تطفأ النار بالماء، فإذا غضب أحدكم فليتوضأ ‏"‏ (٢٠)