36 ÎLÂ Kişi hanımına: «Allah'a yemin ederim sana yaklaşmam ve dört ay kadar yaklaşmam» dediğinde muli (yeminli) olur. Eğer bu dört ay içinde cinsi münasebette bulunursa yeminini bozmuş olur ve kendisine kefaret lâzım olur ve iylâ ortadan kalkar. Eğer dört ay geçinceye kadar hanımına yaklaşmadıysa, hanım bir talâkla kendiden boş olur. Eğer yalnız dört ay üzerine yemin etmişse, dört ay geçince yemin düşer. Eğer ebediyyen yaklaşmamak için yemin etmişse bir talakla boş olduktan sonra yemin de daima vardır. 4 ay geçtikten sonra tekrar hanımla evlenirse, iylâ (yemin) yine vardır, temasta bulunursa kefaret verir ve boş olamaz. Eğer temas etmez ve dört ay geçerse, diğer bir talâkla boş olur. Tekrar evlenir yaklaşmadan dört ay geçerse, diğer talâkla boş olur. Başka bir kocadan sonra o hanımla evlenirse artık o eski yeminle talâk düşmez, fakat yemin daha da vardır. Eğer hanımla, cinsi münasebette bulunursa, yeminin kefaretini vermelidir. Dört aydan az bir müddet için yemin ettiğinde, muli sayılmaz. Eğer hacla veya oruçla veya sadaka veya köle azat etmek veya talakla bir hac etmek lâzım gelsin veya kölem azat etmek veya talakla yemin ederse, muli sayılır.(Mesela hanımına “Eğer sana yaklaşırsam bana bir hac etmek lazım gelsin veya kölem azat olsun.” Gibi.) Eğer, ric’î talâkla boşanmış hanımından uzak olacağı için yemin ederse muli (yeminli) olur. Eğer, bayin talâkla boşattığı hanımından uzaklaşmak için yemin ederse, muli olamaz. Cariyenin iylâ müddeti iki aydır. Eğer yemin eden koca, hastalığından cima kudreti yok ise veya hanım hasta ise veya her ikisinin arasında öyle bir mesafe vardır ki, iylâ müddetinde hanıma yetişmesi mümkün değildir. Böyle bir durumda kişinin cayması lisanıyla: “Ben hanımıma dönüş yaptım.” demesidir. Bu sözü söylediği zaman iyla ortadan kalkar. Eğer bilâhare müddet içinde iyileşirse, o lisanla yaptığı dönüş iptal olunur, ancak cimâa bağlanır. (Dürer) Hanımına «Sen bana haramsın» dediğinde niyetinden sorulur; Eğer deseki “Ben yalanı irade ettim.” sözü kabul olunur. Eğer "Ben boşanmayı irade ettim.” dese hanım beyin olarak boşanır. Ancak üç talak niyet ederse niyeti gibi olur. Eğer «Ben zihari irade ettim.» dese zihar olur. Eğer «Ben haram olmayı irade ettim veya hiç bir şeyi irade etmedim.» dese, bu söz yemin ve kişi onunla muli olur. |