|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
33 RİDÂ’ (Memeden Süt Emmek) Rida'nın azı ve çoğu, emzirme zamanında meydana gelirse, eşittir ve haram olma keyfiyeti kendisine taalluk eder. Ebû Hanife'ye göre, rida müddeti otuz aydır. Ebû Yusuf ve Muhammed’e göre iki senedir. Rida müddeti geçtiğinde, rida herhangi bir haramlık terettüp edemez. Neseb ile ne haramsa rida ile de o haram olur. Ancak süt hemşiresinin annesiyle evlenebilir. Nesebden olan hemşiresinin annesiyle evlenmesi elbette caiz değildir. Oğlunun süt hemşiresiyle evlenebilir. Fakat nesebden olan hemşiresi ile evlenemez. Nesebden olan oğlunun karısıyle evlenemediği gibi, sütoğlunun ailesiyle de evlenemez. Nesebden babasının ailesiyle evlenemediği gibi, sütbabasının ailesiyle de evlenemez. Erkeğin sütüne, haramlık taallûk eder; şöyle ki: Hanımı, küçük bir kız emzirdiği zaman, bu kız kendisine, babalarına ve evlâtlarına haram olur. Sütün sebebi olan koca, emen kızın babası olur. Kişi, sütkardeşinin hemşiresiyle evlenebilir. Nesebden olan kardeşinin hemşiresiyle evlenebildiği gibi, meselâ: Baba bir olan kardeşinin ana bir olan hemşiresiyle evlenebilir. Ayni memeden süt içen iki çocuğun, evlenmeleri caiz değildir. Emziren hanım, emzirdiği çocukların hiç birisiyle evlenemediği gibi onların çocuklarıyla da evlenemez. (Çünkü nineleridir.) Süt emen çocuk, süt sahibinin kız kardeşiyle de evlenemez. Çünkü sütten halası olur. Süt, su ile karıştığında eğer sudan daha fazla ise haramlığı icap eder. Eğer, su daha fazla ise, haramlığı icap etmez. Ebû Hanife'ye göre, süt yemeğe karıştırıldığında haram olmaya sebep olamaz, velev kî süt daha fazla ise bile. Fazla olduğu halde, ilâca karışırsa haram olmaya sebep olur. Ölü kadından süt sağılarak çocuğun boğazına akıtılırsa hürmete sebebiyet verir. Kadının sütü daha fazla olduğu halde koyunun sütüne karıştırılırsa hürmete sebebiyet verir. Eğer koyunun sütü daha fazla ise hürmete sebep olamaz. Ebû Hanife ve Ebû Yusuf'a göre, iki hanımın sütü karıştırıldığı zaman, hangisi daha fazla ise haramlık hükmü ona taallûk eder. İmam-ı Muhammed, her ikisine de taallûk eder, dedi. Bakire kızın sütü akar ve bir çocuğa içirirse haram olmaya sebebiyet verir. Eğer erkeğin memesinden süt akarsa ve o sütünü başka bir çocuğa îçirirse hüramete sebebiyet veremez. İki yavru, bir koyunun sütünden içerlerse, yekdiğerinin sütkardeşi olamaz. Kişi, biri küçük, diğeri büyük iki hanımla evlendiğinde büyük hanım küçüğü emzîrirse her ikisi de (eğer büyük hamınla temas etmişse) kendisine haram olur. Eğer büyük karıyla duhul etmemişse ona mehir yoktur, yalnız küçük karıya mehrîn yarısını verecektir ve ceza olarak onu da büyük hanıma —fesatlık için süt vermişse— alır. Eğer kasdı mahsusu yoksa hiç bir ceza verilemez. Rida meselesinde, tek olarak kadınların şahitliği kabul değildir. Rida (süt emzirme) ancak iki erkek veya bir erkek ile iki kadının şahitliğiyle sabit olur. |
