8 Hedy (Kurban) Kâbe-i Muaazmaya gönderilen hedynin en azı bir koyundur. Hedy üç neviden olur: Deve, sığır ve koyun. Bunların seniyeleri ve daha yaşlıları kâfi gelir. Kulağının tamamı veya çoğu kesilen, kuyruğu kesilen, eli ayağı kesilen, bir gözü kör olan, zayıf olan ve mezbahaya gidecek kudrette olmayan topal hayvanın hedy olunması câiz degildir. Koyun her cinayette caiz olur, ancak iki yerde olamaz, 1 -Ziyaret (Farz) tavafını cünüp yapana 2 –Arafat’ta vakfe yaptıktan sonra (Minada tıraştan evvel) cima yapana koyunun kesilmesi caiz olmaz. Çünkü buralarda ancak devenin kesilmesi caizdir. Bir deve ve sığır yedi kişiye kâfi gelir. Eğer yedisi de kurban için kesiyorsa. Eğer o yedi kişiden birisi kurban değil de evine et almak için kesiyorsa, bu kurban diğer şeriklere de kâfi gelmez. Sünnet temettü, muta ve kıran haccın hedyilerden (kurbanlıklarından) yemek caizdir. Diğer hedyilerden caiz değildir. Sünnet, temettü ve kıran hedylerinin kesilmesi ancak kurban gününde caizdir. Diğer hedyilerin kesilmesi ise her zaman caiz olur. Hedyilerin kesilmesi ancak haremi Mekke'de caiz olur. Hedy etinin, harem fakirlerine ve diğer fakirlere verilmesi caizdir. Hedyileri Arafa’ta çıkarmak caiz değildir. Kurban develerinde nahir sığırlar ve koyunlarda zebh daha fedaidir. Eğer kesmeyi iyice biliyorsa, kurbanını kesmesi evlâdır. Kurban olan hayvanın çulları ve yuları sadakaya verilecektir. Kasabın ücretini kurbandan vermemelidir. Deveyi kurban kesmek için getiren, eğer binmeye mecbur kalırsa, binecektir. Eğer binmeye ihtiyacı yoksa binmemelidir. Eğer kurban hayvanının sütü varsa sağılmaz, aksine çekilmesi için memelerine soğuk su serpilir. Mütetevvinin getirdiği hedy yolda ölürse ikinci bir hedy almaya lüzum yoktur. Vacip için getirilen hedy ise onun yerine başkasını alması lâzımdır. Eğer hedye, kurban olmasını men edecek büyük bir kusur isabet ederse, yine yerine başkasını koymalı ve kusurlu olanında da istediği gibi tasarruf etmelidir. Eğer sünneti hedyi devesi helak olmaya yüz tutarsa keser, boynuna taktığı pabucu kanıyla boyar ve o kanlı pabucu onun hörgücünün bir tarafına vurur, ne kurban sahibi ve ne de zenginlerden başka birisi onun etini yemezler. Eğer bu deve vacip hedyilerden ise yerine başkasını koyar ve onda da istediği şekilde tasarruf eder. Tetavvu, temettü ve kıran hedylerinin boyunlarına bir şeyler takılır, taklid (boyunlarına gerdanlık takma) edilir. Fakat ihsar ve cinayet kanlarında taklid yapmak yoktur. (Zira onların gizlenmesi daha uygundur. Çünkü cinayetten dolayıdırlar) |