4 TEYEMMÜM 1 Teyemmümün Sıhhatinin ŞartlarıTeyemmümün sahih olması, sekiz şartın yerine getirilmesine bağlıdır ki, bunların: Birincisi; niyet etmektir. Niyet, aslında kalbi (yapılacak) işe bağlamak olup, teyemmüm edilecek şeye el vururken yapılır. Niyetin doğru olabilmesi için üç şart vardır ki, bunlar: (1) Müslüman olmak; (2) (Söylediği şeyin ne ifade ettiğini) ayırd edecek halde bulunmak; (3) Neye niyet ettiğinin farkında olmak. Namaz için teyemmüme, aşağıdaki üç şeyden biriyle niyet edilmesi halinde doğru olur: Ya temizliğe niyet edilmeli yahut namaz kalmak için, yahut da temizlenmeden yapılması doğru olmayan bir ibâdeti yapmak için niyet etmelidir. Çünkü sadece teyemmüme niyet edildiğinde yahut da cünüp olmayan kimsenin Kur'an okumak kasdıyla yaptığı teyemmümle namaz kılınmaz. İkincisi; şehirde de olsa suyun bir mil uzaklıkta bulunması gibi teyemmümü meşru kılacak bir mazeretin bulunması; hastalık, zarar vereceğinden ve hastalığa sebeb olacağından korkulan soğuk, düşman korkusu, susuzluk, hamur yoğurmak için ihtiyaç duyulması, [çorba pişirmek için değil], su çıkaracak âletin bulunmaması; başladığını devam ettirmek için dahi olsa cenaze ve bayram namazlarım kaçırmamak için teyemmüm edilmesi. [Cuma ve vakit namazlarını kaçırma endişesi mazeret sayılmaz.] Üçüncüsü; teyemmümün odun, gümüş ve altınla değil de toprak, taş ve kum gibi yeryüzü cinsinden temiz şeylerle yapılması. Dördüncüsü; meshedilecek yerlerin her tarafinı meshetmek. Beşincisi; meshi, elin tamamı yahut çoğuyla yapmak; Öyle ki, meshi iki parmakla tekrarlayarak (herhangi bir uzuvda) meshedilmedik yer bırakmasa dahi böyle bir uygulama doğru olmaz. Ama başa meshetmek bu hükmün dışındadır. Altıncısı; elin iç kısmıyla, aynı yere de olsa iki kere vurmak, vücuduna toprak temas eden kimsenin teyemmüm niyetiyle azalarını meshetmesi iki kere vurmak yerine geçer. Yedincisi; hayızlı ve lohusa olmamak ve abdest bozucu hallerin bulunmaması. Sekizincisi; mum ve yağ gibi meshe engel olucu şeyleri gidermektir. 2 Teyemmümün Sebebi ve Farz Oluşunun ŞartlarıTeyemmümün sebebi ve farz oluşunun şartları tıpkı abdestin sebebi ve farz oluşunun şartları gibidir. 3 Teyemmümün RükünleriTeyemmümün rükünleri iki olup, bu da elleri ve yüzü meshetmekten ibarettir. 4 Teyemmümün SünnetleriTeyemmümün sünnetleri yedidir: 1) Başlangıçta besmele çekmek, 2) Sırayı takib etmek, Sebebi, namaz gibi ancak temiz iken icra edilebilecek birşeyi yapmak istemektir. Farz oluşunun şartları da aynen abdestin farz oluşunun şartları gibidir (bk. s. 27), 3) Meshi peşpeşe yapmak, 4) Toprağa koyduktan sonra elleri ileri sürüp 5) Geri çekmek, 6) Elleri (birbirine vurarak) silkmek, 7) Parmak aralarını açmak. 5 Teyemmümün TehiriVakit çıkmadan evvel su (bulmayı) ümit eden kimsenin teyemmümü tehir etmesi mendubdur. Namazın kazaya kalacağından korksa bile (kendisine) su vaad edilen kimsenin teyemmümü tehir etmesi gerekir. Namazın kazaya kalacağından korkmuyorsa, kendisine elbise veya su vaad edilen kimse teyemmümü tehir etmelidir. 6 Su AramaYakınlarda bulunacağı ümid ediliyorsa ve korkulacak bir durum da yoksa, suyu dört yüz adımlık bir mesafeye kadar aramaldır; aksi halde aramaya gerek yoktur. Eğer cimri değillerse suyu yanındakilerden istemelidir. Suyu ücretsiz vermedikleri takdirde, (abdest alacak) kimsenin yanında ihtiyacından fazla (para)sı varsa bu suyu satın almalıdır. 7 Teyemmümle NamazBir teyemmümle, farz olsun nafile olsun, her türlü namaz kılınır. Vakit girmeden evvel teyemmüm etmenin bir sakıncası yoktur. Vücudun çoğunun veya yarısının yaralı olması halinde teyemmüm edilir. Çoğunun sağlıklı olması durumunda ise (sağlıklı kısım) yıkanır, yaralı (kısma) meshedilir. Teyemmüm edip ayrıca su ile de yıkamamalıdır. 8 Teyemmümü Bozan ŞeylerAbdesti bozan şeyler teyemmümü de bozar. Yeterli miktardaki suyu kullanabilecek hale gelmek de aynı şekilde teyemmümü bozar. 9 Elleri ve Ayakları Kesik Olan Yaralının DurumuElleri ve ayakları kesik olan kimsenin yüzünde eğer yara varsa, temizlenmeden (o vaziyette) namazını kılar. Kıldığı bu namazın sonradan iadesi lâzım gelmez. Geçmiş Konularla İlgili Sorular Teyemmümün lügat ve ıstılah manası nedir? Abdest veya gusül yerine toprakla teyemmüm edilebileceği hakkında delil nedir? Teyemmüm, İslâm'dan önce herhangi bir dinde emredilmiş midir? Niçin? Teyemmümün sıhhatinin şartları nelerdir? Niyet ne demektir, zamanı nedir? Niyet, abdestin sıhhati için şart değilken, niçin teyemmümün sıhhati için şart olmuştur. (Teyemmüme) niyetin sıhhatinin şartı genel manada nedir? Özellikle namaz kılmak için teyemmüme niyetin sıhhatinin şartlan nelerdir? (Teyemmüm hususunda) özür kabul edilen şey nedir? Teyemmüm almayı mazur gösterecek üç şey söyleyiniz. Teyemmümün sebebi nedir? Vâcib oluşunun şartları nelerdir? Teyemmümün rükünleri ve sünnetleri nelerdir? Teyemmümün sünnetlerinden olan, parmak aralarını açmak ne demektir? Teyemmüm, sırf vaktin girmesiyle mi farz veya sünnet olur? Teyemmümün tehiri ne zaman mendub, ne zaman vacibdir? Namaz kılmak isteyen kimsenin suyu araması vacip midir? Suyu aramanın sınırlan nedir ve kimlerden su istenir? Namaz kılmak isteyen kimse, birinin yanında su bulur, fakat bunu parasız alamaz ise suya para ödemesi gerekir mi? (Gerekirse) parasının ne kadarını vermelidir? Tek bir teyemmümle kılınabilecek namazlar nelerdir? Namaz vakti girmeden evvel teyemmüm alınabilir mi? Teyemmümü bozan şeyler nelerdir? Elleri ve ayakları kesik olan bir yaralı ne yapması gerekir? |