|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 Şey, Cisim, Cevher, Araz ve HadO bilir, fakat bizim bildiğimiz gibi değil. O kâdirdir, fakat bizim gücümüzün yettiği gibi değil. O görür, fakat bizim görmemiz gibi değil. O işitir, fakat bizim işittiğimiz gibi değil. O konuşur, fakat bizim konuşmamız gibi değil. Biz, organlar ve harflerle konuşuruz. O ise, uzuvsuz ve harfsiz konuşur. Harfler mahlûktur (yaratılmıştır), fakat Allah’ın kelâmı, mahlûk değildir. Yüce Allah, şey (varlık) dir, fakat diğer şeyler gibi değildir. Onun varlığı, cisim, cevher, araz, had, zıd, eş ve ortaktan uzaktır. Onun Kur’an’da zikrettiği gibi yed (el)i, vech (yüz)i ve nefsi vardır. Allah’ın Kur’an’da zikrettiği el, yüz ve nefs gibi şeyler, keyfiyetsiz (sağ, sol, ön, arka, alt, üst, zaman ve madde gibi fizikî şartlar ve şekiller dışında) sıfatlardır. Onun eli kudreti veya nimetidir denilemez. Zira bu takdirde, sıfat iptal edilmiş/yok sayılmış olur. Bu, Kaderiyye ve Mutezile’nin görüşüdür. Onun elinin, keyfiyetsiz sıfat olması gibi, gazabı ve rızası da keyfiyetsiz sıfatlarındandır. |
