73. GÜZEL AHLÂK • “Sen elbette büyük ahlâk sahibisin.” Kalem sûresi (68), 4 • “Allah’dan korkan kimseler, öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah iyilik edenleri sever.” Âl-i İmrân sûresi (3), 134 621. Enes radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem insanların en güzel ahlâklısı idi. Buhârî, Edeb 112; Müslim, Mesâcid 267, Edeb 30. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Edeb 1; Tirmizî, Birr 69 622. Yine Enes radıyallahu anh şöyle dedi: Ben Resûlüllah’ın ellerinden daha yumuşak ne bir atlasa ne de bir ipeğe dokundum. Resûlüllah’ın kokusundan daha hoş bir râyiha koklamadım. Resûlüllah’a tam on yıl hizmet ettim. Bana bir defa bile “öf!” demedi. Yaptığım bir şeyden dolayı “Niye böyle yaptın?”, demediği gibi, yapmadığım bir şey sebebiyle “Şöyle yapsan olmaz mıydı?” da demedi. Buhârî, Savm 53, Menâkıb 23; Müslim, Fezâil 82 623. Sa’b İbn Cessâme radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’e bir yaban eşeği hediye etmiştim. Fakat Resûlüllah onu kabul etmeyip bana geri verdi. Yüzüme bakıp da üzüldüğümü görünce: “Hediyeni ihramda olduğumuz için almadık” buyurdu. Buhârî, Cezâü’s-sayd 6, Hibe, 6, 17; Müslim, Hac 50-54. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Menâsik 40; Tirmizî, Hac 26; Nesâî, Menâsik 79; İbn Mâce, Menâsik 92 624. Nevvâs İbn Sem’ân radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’e iyilik ve kötülüğün ne olduğunu sordum. Buyurdu ki: “İyilik güzel ahlâktan ibarettir. Günah ise kalbini tırmalayıp durduğu halde insanların bilmesini istemediğin şeydir.” Müslim, Birr 14, 15. Ayrıca bk. Tirmizî, Zühd 52 625. Abdullah İbn Amr İbn Âs radıyallahu anhümâ şöyle dedi: Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’in sözlerinde ve hareketlerinde hiçbir çirkinlik bulunmadığı gibi, çirkin olan hiçbir şeye de özenmezdi. Şöyle buyururdu: “Hayırlınız, ahlâkı güzel olanınızdır.” Buhârî, Menâkıb 23, Fezâilü ashâbi’n-nebî 27, Edeb, 38-39; Müslim, Fezâil 68. Ayrıca bk. Tirmizî, Birr 47, 69 626. Ebü’d-Derdâ radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Kıyamet gününde mü’min kulun terazisinde güzel ahlâktan daha ağır bir şey bulunmaz. Allahü teâlâ çirkin hareketler yapan, çirkin sözler söyleyen kimseden nefret eder” Tirmizî, Birr 61 627. Ebû Hüreyre radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’e: - İnsanları cennete en fazla götürecek şey nedir? diye soruldu. Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem: - “Allah’a saygı (takvâ) ve güzel ahlâktır” buyurdu. - İnsanları cehenneme en fazla götürecek şey nedir? diye sorulunca da: - “Ağız ve cinsel organdır” buyurdu. Tirmizî, Birr 62. Ayrıca bk. İbn Mâce, Zühd 29 628. Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Mü’minlerin iman bakımından en mükemmeli, huyu en iyi olanıdır. Hayırlınız, kadınlarına karşı hayırlı olanlardır.” Tirmizî, Radâ’ 11. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Sünne, 15; İbn Mâce, Nikâh 50 629. Âişe radıyallahu anhâ Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’i şöyle buyururken dinledim, dedi: “Bir mü’min, güzel ahlâkı sayesinde, gündüz oruç tutup gece namaz kılan kimselerin derecesine ulaşır.” Ebû Dâvûd, Edeb 7. Ayrıca bk. Tirmizî, Birr 62 630. Ebû Ümâme el-Bâhilî radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Haklı bile olsa çekişip didişmeyen kimseye cennetin kenarında bir köşk verileceğine ben kefilim. Şakadan bile olsa yalan söylemeyen kimseye cennetin ortasında bir köşk verileceğine kefilim. İyi huylu kimseye de cennetin en yüksek yerinde bir köşk verileceğine kefilim.” Ebû Dâvûd, Edeb 7. Ayrıca bk. Tirmizî, Birr 58; İbn Mâce, Mukaddime 7 631. Câbir İbn Abdullah radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “İyi huylu olanlarınız, içinizde en çok sevdiğim ve kıyamet günü bana en yakın mesafede bulunacak kimselerdir. Güzel sohbet ediyor dedirmek için uzun uzun konuşanlar, sözünü beğendirmek için avurdunu şişire şişire laf edenler ve bilgiçlik etmek için lugat paralayanlar ise en sevmediğim ve kıyamet günü bana en uzak mesafede bulunacak kimselerdir.” Ashâb-ı kirâm: - Yâ Resûlallah! Güzel sohbet ediyor dedirmek için uzun uzun konuşanları, sözünü beğendirmek için avurdunu şişire şişire laf edenleri biliyoruz. Fakat bilgiçlik taslamak için lugat paralayanlar (mütefeyhik) dediğiniz kimlerdir? diye sorduklarında: - “Kibirlenen kimselerdir” cevabını verdi. Tirmizî, Birr 71 |