BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

32. Müzâraanın Nehyi Konusunda Ağır Hükümler Taşıyan Hadisler

3396- Salim b. Abdullah b. Ömer'den rivâyet edildiğine göre;

İbn Ömer (radıyallahü anhümâ), Râfi' b. Hadîc'in " Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) araziyi kiraya vermeyi nehyederdi." dediği haberini alıncaya kadar toprağını kiralardı. Râfi'a varıp;

Ey İbn Hadîc, araziyi kiralama konusunda Resûlüllah'dan ne haber veriyorsun? dedi.

Râfi'de Abdullah b. Ömer'e şu cevabı verdi:

Amcalarımı, -ikisi de Bedir'e iştirak etmişlerdir- ev halkına, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın araziyi kiralamayı nehyettiğini haber verirlerken işittim. Bunun üzerine Abdullah:

Vallahi, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) devrinde tarlanın kiraya verildiğini zannediyordum, dedi.

Sonra Abdullah, Resûlüllah'ın bu konuda kendisinin bilmediği bir şey ihdas etmiş olmasından korktu ve araziyi kiraya vermeyi bıraktı. Ebû Dâvûd dedi ki:

Bu hadisi Eyyûb, Ubeydullah, Kesîr b. Ferkad ve Mâlik, Nâfi'den, Nâfi' Râfi'den, o da Resûlüllah'tan rivâyet etti. Evzaî de aynı hadisi Hafs b. înân (el-Hanefî)'den, o Nâfi'den Nâfi'de Râfi'den rivâyet etmiştir. (Bu rivâyette) Râfi',’'Resûlüllah'tan işittim- " dedi. Aynı şekilde Zeyd b. Ebî Üneyse'nin Hakem'den, Hakem'in Nâfi'den, onun da İbn Ömer'den rivâyet ettiğine göre; İbn Ömer, Râfi'e gelip;

" Resûlüllah'tan işittin mi?" demiş, Râfi' de’'evet" karşılığını vermiştir.

Yine bu hadisi, îkrime b. Ammâr, Ebû Necâşî'den, Ebû Necaşı de Râfi' (b. Hadîc)’den, " Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'tan işittim" şeklinde rivâyet etmişlerdir. el-Evzaî ise, Ebû Necâşî'den, o Râfi' b. Hadîc'ten, Râfi' de amcası Zahir b. Râfi' vasıtasıyla Hazret-i Peygamber'den rivâyet etmiştir.

Ebû Dâvûd:

" Necâşî'nin babası Atâ b. Süheyb'dir" der.

Buharî, hars 18; Müslim, büyü 108, 112; Nesâî, eymân 45; Muvatta, kira 5; Ahmed b. Hanbel, II, 6,64, III, 465.

3397- Râfi' b. Hadîc şöyle demiştir:

Biz Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında ziraî ortakçılık yapardık.

Râfi', amcalarından birisinin kendisine gelip şöyle dediğini söyledi:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bizim için faydalı olan bir şeyi yasakladı, ama Allah'a ve Rasûlüne itaat bizim için daha faydalıdır, daha faydalıdır.

Râfi' devamla der ki:

O nedir? dedik.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem);

" Kimin arazisi varsa eksin veya kardeşine ektirsin. Üçte birine veya dörtte birine veya mikdarı belli olan bir buğday karşılığında kiraya vermesin" buyurdu.

Buharî, hars 18; Müslim, büyü 112; Nesâî, eymân 45.

3398- Bize Muhammed b. Ubeyd haber verdi, bize Eyyûb'dan Hammâd b. Zeyd haber verdi. Eyyûb şöyle dedi:

" Ya'lâ b. Hakîm: Süleyman b. Yesâr'dan işittim (diyerek) Ubeydullah'ın, mana olarak isnadım ve hadisini bana yazdı."

3399- Râfi' b. Hadîc'in oğlu babası (Râfi') nın şöyle dediğini rivâyet etti:

Ebû Râfi', Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in yanından gelip bize şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bizi, bize faydalı bir işten nehyetti. Ama Allah'a ve Rasûlüne itaat bizim için daha faydalıdır. Bizi, maliyetine sahip olduğumuz veya birisinin karşılıksız olarak ekmemiz için- verdiğinin dışındaki bir toprağı ekmekten nehyetti.

3400- Üseyd b. Zuhayr şöyle demiştir:

Râfi' b. Hadîc bize gelip;

Şüphesiz Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) size, sizin için faydalı olan bir şeyi yasaklıyor. Ama Allah'a ve Rasûlüne itaat sizin için daha faydalıdır. Şüphesiz Resûlüllah size, araziyi kiraya ve eyi yasak ediyor. Efendimiz;

" Toprağına ihtiyaç duymayan kişi ya kardeşine versin ya da boş bıraksın" buyurdu, dedi.

Ebû Dâvûd dedi ki: Bu hadisi, Şu'be ve Mufaddai b. Mühelhel de Mansur'dan aynen böyle rivâyet etti.

Şu'be;

" Üseyd, Râfi' b. Hadîc'in kardeşinin oğludur." dedi.

Nesâî, eymân 45; İbn Mâce, rühûn 10.

3401- Ebû Ca'fer el-Hatmî şöyle dedi:

Amcam, beni bir çocuğu ile birlikte Saîd b. el-Müseyyeb'e gönderdi. Biz Saîd'e;

Senden bize müzâraa ile ilgili bir haber ulaştı, dedik. Şu karşılığı verdi:

İbn Ömer kendisine Râfi' b. Hadîc'in hadisi gelinceye kadar müzâraada bir mahzur görmezdi. Râfi', İbn Ömer'e gelip şunu haber verdi:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem); Harise oğullarına gelip, Zuhayr'ın tarlasındaki ekini gördü ve:

" Zuhayr'ın ekini ne kadar güzel!" dedi. Oradakiler:

Zuhayr'ın değil, dediler.

" Tarla Zuhayr'ın değil mi?"

Evet, ama o ekin filanın.

" Ekininizi alın, Zuhayr'a da ücretini verin" buyurdu. Râfi';

" Biz ekinimizi aldık, ona da ücretini verdik" dedi. Saîd der ki:

" Tarlanı ya kardeşine iare olarak (karşılıksız), ya da dirhem karşılığında kiraya ver."

Nesâî, eymân 45.

3402- Râfi' b. Hadîc'in şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), münâkale ve müzâbeneyi nehyetti ve;

" Ancak üç kişi ekin ekebilir. Bunlar: Tarlası olan, kendisine karşılıksız olarak arazi verilen, -o kendisine verilen tarlayı eker- ve altın ya da gümüş karşılığında tarla kiraya tutan kişi" buyurdu.

Nesâî, eymân 45; İbn Mâce, rühûn 7.

3403- (Ebû Dâvûd şöyle dedi): Saîd b. Ya'kub et-Tâlekanî'ye okudum; dedim ki:

İbnü'l-Mübârek size Şüca'ın babası Saîd'den, " Bana Osman b. Sehl b. Râfi' b. Hadîc haber verdi" diyerek şöyle rivâyette bulundu mu?

Ben (dedem) Râfi' b. Hadîc'in yanında bir yetimdim. Onunla birlikte haccettim. Kardeşim İmrân b. Sehl, Râfi'a gelip;

Tarlamızı ikiyüz dirheme filân kadına kiraya verdik, dedi. O ise:

Bırak onu. Çünkü Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) tarlayı kiraya vermeyi nehyetti, dedi.

Nesâî, eymân 45.

3404- Râfi' b. Hadîc'ten rivâyet edildiğine göre;

O bir araziyi ekmişti, tarlayı sularken kendisine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) uğrayıp:

" Ekin kimin, tarla kimin?" diye sordu. Râfi':

Tohumum ve emeğim karşılığında benim ekinim; yarısı benim, yarısı da filan oğullarının, karşılığını verdi.

Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

" Ribâ muamelesi yaptınız, araziyi sahibine ver, sen de ücretini al" buyurdu.