8. Yeminde Ta'riz Bu bab, bazı nüshalarda şeklindedir. " Yeminlerde ta'riz" demektir. " Ta'riz" diye terceme ettiğimiz " el-meâriz" kelimesi " mi'raz" kelimesinin çoğuludur. Bu kelime; en-Nihâye'deki ifadeye göre, sözünü açıkça ifade etmenin zıddı olan ta'rizden alınmadır. Aynî; " Ta'riz, bir kinaye türüdür, tasrihin zıddidır" der. Râğıb ise bu kelimeyi şöyle izah eder: " Bu, açık ve gizli manası olan bir sözdür ki, söyleyen gizli manayı kasdeder, açık manasını söyler." Bu izahlardan anlıyoruz ki, buradaki ta'rizden maksat; yemin ederken ayrı ayrı manaya gelen sözün kullanılması, yemin edenin, niyetinin başka, sözünün başka olmasıdır. 3257- Ebû Hureyre (radıyallahü anh)'den, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın şöyle buyurduğu rivâyet edilmiştir: " Yeminin, arkadaşının seni tasdik edeceği (niyet) üzerine olanıdır." Müsedded; " Bana, Abdullah b. Ebî Salih haber verdi" dedi. Ebû Dâvûd dedi ki: Onun ikisi, (yani) Abdullah b. Ebî Salih ve Abbâd b. Ebî Salih birdir. Müslim, eymân 20; İbn Mâce, keffârât 41. 3258- Süveyd b. Hanzala Münzirî, Süveyd b. Hanzala'ya bundan başka hiçbir hadis isnad edilmediğini ve başka bir hadisinin bilinmediğini söyler. İsâbe'de de; Ezdî'nin, " Ondan kızından başka kimse rivâyette bulunmadı" dediği bildirilir. (radıyallahü anh)'nın şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Aramızda Vâil b. Hucr da olduğu halde Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ı görmek üzere çıktık. Vâil’i bir düşmanı yakaladı. (Yanımızdaki) topluluk yemin etmeyi günah saydılar, ben ise; " O benim kardeşim" diye yemin ettim. Bunun üzerine düşmanı onu salıverdi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a geldik, ona öbürlerinin yemin etmeyi günah saydıklarını, benim ise " o benim kardeşim" diye yemin ettiğimi haber verdim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): ''Doğru söylemişsin, müslüman müslümanın kardeşidir" buyurdu. İbn Mâce, keffarât 14. |