BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

5. Yolculukta İki Namazı Birleştirerek Kılmak

1208- Ebû't-Tufeyl Âmir b. Vâsile'den rivâyete göre Muâz b. Cebel (radıyallahü anh), kendilerine şu haberi vermiştir:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikte Tebûk gazvesine çıktıklarında (Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem) öğleyle ikindiyi, akşamla da yatsıyı birleştirerek kılardı. Birgün (öğle) namazı(nı) geciktirmiş, sonra (çadırdan) çıkıp öğleyle ikindiyi birleştirerek kılmış. Bir süre sonra (tekrar çadıra) girip çıkmış ve akşamla yatsıyı birleştirerek kılmış.

Buharî, mevâkît 18, taksîrü's-salât 6, 13, 14, 15, 17; Müslim, müsâfirîn 42-45, 48, 51; Nesâî, mevâkît 42-45, 47; Tirmizî, salât 24; cuma 42; Ahmed b. Hanbel, II, 4, 7, 8, 34, 51, :0, 77, ICC, 125, 148, 150, 152, !57, 129.

1209- Nâfî'den rivâyet olunduğuna göre; İbn Ömer (radıyallahü anh)'e Mekke'de iken (eşi) Safiyye'nin ölüm döşeğinde olduğu haberi gelince, hemen yola çıktı. Nihayet güneş batıp da yıldızlar görülmeye başlayınca;

" Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) acele yola çıkmasını gerektiren bir iş olduğu zaman şu iki namazı (akşam ile yatsıyı) birleştirirdi" dedi. Nihayet şafak kaybolunca (hayvanından) inip ikisini birleştirdi.

Buhârî, taksini's-salât, I, 6, 13-16, umre 20, cihâd 135, 136; Nesâî, mevâkit 42, 43, 45, 46, 48; Müslim, müsâfirîn 42-48, Tirmizî, cuma 42; Ahmed b. Hanbel, II, 4, 7, 8, 34, 51, 54, 56, 77, 80, 106, 125, 148, 150, 152, 157.

1210- Muâz b. Cebel (radıyallahü anh)’den rivâyet olunduğuna göre; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Tebûk gazvesinde iken (konaklama yerlerinden) yola çıkmadan önce güneş (batıya) kayarsa öğleyle ikindiyi birleştirerek kılardı. Eğer güneş (batıya) kaymadan önce yola çıkacak olursa ikindiyi kılmak üzere (bir yerde) konaklayıncaya kadar öğleyi geciktirirdi. Akşamleyin de aynı şekilde (hareket ederdi). Eğer yola çıkmadan önce güneş batmışsa, akşamla yatsıyı birleştirerek kılardı. Eğer güneş batmadan yola çıkmışsa, akşam namazını yatsıyı kılmak için (bir yerde) konaklayıncaya kadar geciktirirdi. Sonra ikisini birleştirerek kılardı.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi Hişâm b. Urve de Hüseyn b. Abdullah, Küreyb ve İbn Abbâs vasıtasıyle Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den, el-Mufaddal ve el-Leys hadisine benzer bir şekilde rivâyet etmiştir.

1211- İbn Ömer'den nakledilmiştir ki:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bir defadan başka yolculukta akşamla yatsıyı asla birleştirmemiştir.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadis aynı zamanda Eyyûb, Nâfi', İbn Ömer senediyle İbn Ömer'e ait mevkuf (bir hadis) olarak (şu şekilde) rivâyet olunmuştur:

" Nâfi Safiyye'nin kara haberinin geldiği gecenin dışında İbn Ömer'in iki namazı birleştirerek kıldığını asla görmemiştir. "

Mekhûl’ün Nâfi'den rivâyet ettiği hadis (de şöyledir: Nâfi) İbn Ömer'i böyle yaparken bir veya iki kere görmüştür.

1212- Abdullah b. Abbâs'tan; demiştir ki:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) korku ve sefer olmaksızın öğle ile ikindiyi ve akşamla yatsıyı bir arada kıldı.

Müslim, müsafirin 54, Tirmizi mevakit 24; Nesâi, mevakit 47.

Mâlik dedi ki:

" Ben bunun yağmur hakkında olduğunu zannediyorum."

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisin benzerini Ebû'z-Zübeyr, Hammâd b. Seleme ile Kürretü'bnü Halid de rivâyet etmiştir. (Übü'z-Zübeyr) dedi ki:

(Bu hâdise) Tebûk seferine çıktığımızda oldu.

1213- İbn Abbâs (radıyallahü anh)dan; demiştir ki;

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) korku ve yağmur olmaksızın Medine'de Öğle ile ikindiyi ve akşam ile yatsıyı cem etti (ikisini bir arada kıldı).

İbn Abbâs'a Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın bununla neyi kasdettiği sorulunca:

Ümmetine kolaylık getirmeyi murad etti, diye cevab verdi.

Müslim, müsâfirîn 54; Tirmizî, mevâkît 24; Nesâî, mevâkît 47.

1214- Nâfi' ve Abdullah b. Vâkıd'dan rivâyet edildiğine göre; İbn Ömer'in müezzini (İbn Ömer'e);

Namazı (kılmayacak mıyız?) deyince (O da);

Devam et, devam et, demiş. Nihayet şafak kaybolmadan (biraz) önce (devesinden) inip akşam namazını kılmış daha sonra da şafak kayboluncaya kadar bekleyip yatsı namazını kılmış ve (şöyle) demiş:

Gerçekten Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in acele bir işi olduğu zaman benim yaptığım gibi yapardı. İbn Ömer o gün ve gece üç (günlük) yol yürümüştü.

Nesâî, mevâkît 45.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi aynı senedle Nâfi'den İbn Câbir de rivâyet etti.

1215- İbrahim b. Mûsâ er-Râzî, îsâ vasıtasıyle İbn Câbir'den (önceki) hadisin mânâsını (rivâyet etmiştir).

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi bir de Abdullah b. el-A'lâ Nâfi’den rivâyet etmiştir. (Nâfi) demiştir ki;

" şafak kaybolmak üzere iken (devesinden) indi ve ikisini (akşamla yatsıyı) birleştirerek kıldı."

1216- İbn Abbâs'dan nakledilmiştir ki:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bize Medine'de öğle ile ikindiyi, akşamla da yatsıyı sekiz ve yedi rekat olmak üzere kıldırdı. Süleyman ile Müsedded (bu hadisi naklederken) " Bize" (sözünü) nakletmediler.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: et-Tev'eme'nin azatlısı Salih de bu hadisi, " İbn Abbâs yağmur olmadığı halde dedi" (ilâvesiyle) nakletti.

Buhârî, teheccüd 30; mevâkît 18; Nesâî, mevâkît 44, 97.

1217- Câbir (radıyallahü anh)'den rivâyet edildiğine göre, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Mekke'de iken güneş battı, (akşam ile yatsı namazlarını) ikisini de Şerif (denilen yer)de birleştirerek kıldı.

Nesaî mevâkît 45.

1218- Hişam b. Amr'den nakledilmiştir ki:

1219- Abdullah b. Dinar'dan; dedi ki: Ben Abdullah b. Ömer'le bir (yolculuk yapar)ken güneş battı, (beraberce) yola devam ettik. Akşam olduğunu görünce " namaz (zamanı geldi)" dedik. Yola devam etti. Nihayet şafak kayboldu da yıldızlar (batıya) kaymaya başlayınca (hayvanından) inerek iki namazı birden kıldı. Sonra;

" Ben, Resûlüllah'ın acele yola çıktığı zaman namazı şu benim kıldığım gibi kıldığını gördüm. Bu iki namazı gece (girdik)den sonra birleştirdi" dedi.

Beyhakî, es-Sünenü'l-kührâ, III 160.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi Âsim b. Muhammed'de kardeşi (Ömer b. Muhammed) vasıtasıyla Salim’den rivâyet etmiştir.

İbn Ebî Necîh de bu hadisi İsmail b. Abdurrahman b. Zübeyr'den;

" İbn Ömer'in bu iki namazı birleştirmesi şafak kaybolduktan sonra idi" şeklinde rivâyet etti.

1220- Enes b. Mâlik'den nakledilmiştir ki:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) güneşin zevalinden önce yola çıktığı vakit öğle namazını ikindi vaktine kadar te'hir eder, sonra hayvanından inerek ikisini birden kılardı. Eğer yola çıkmadan önce güneş (batıya) kaymışsa öğleyi kılıp da yola çıkardı.

Buhârî, taksîrü's-salât 15; Müslim, müsâfirîn 46, 47, 48; Nesâî, mevâkît 42.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: (Bu hadisin râvisi olan) Mufaddal, duası makbul Mısır kadısı İbn Fadâle'dir.

1221- Ukayl (önceki) hadisi aynı senedle rivâyet etmiş ve demiştir ki: Akşamı da geciktirir ve şafak kaybolunca yatsıyla birleştirerek kılardı.

1222- Muâz b. Cebel (radıyallahü anh)'den rivâyet olunduğuna göre; Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Tebûk gazvesinde iken güneş (batıya) kaymadan önce yola çıkarsa, öğleyi ikindiye kadar bekletir, ikindi namazıyla birlikte kılardı. Eğer güneş batıya kaydıktan sonra yola çıkmak isterse ikindiyi (vaktinden) öne alarak öğleyle beraber kıldıktan sonra yola düşerdi. Eğer akşamdan önce yola çıkacak olursa akşamı te'hir eder yatsıyla beraber kılardı. Eğer akşam olduktan sonra yola çıkmak isterse yatsıyı (vaktinden) öne alarak akşamla birlikte kılardı.

Buhârî, taksir 15, 16; Müslim, müsâfirin 42; Tirmizî, cuma 42; Nesaî, mevâkit 42; Ahmed b. Hanbel, III, 247, 265.

Ebû Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi Kuteybe'den başka hiçbir kimse rivâyet etmedi.