146. Kişî Başını Rükûdan Kaldırınca Ne Söyler? 846- Abdullah b. Ebî Evfâ demiştir ki; Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) rükû'dan başını kaldırdığı zaman (şöyle) derdi: " Allah kendisine hamdedenin haindini işitir. Allah'ım, ey Rabbimiz, göklerle yer dolusu ve onlardan sonra dilediğim herşey dolusu hamd ancak sana mahsustur" Müslim, salât 202; İbn Mâce, ikâme 18. Ebû Davûd dedi ki; bu hadisi Süfyan es-Sevrîile Şu'be b. el-Haccâc da Ubeyd Ebi'l-Hasen'den rivâyet ettiler. Fakat bu rivâyette " rüku'dan sonra" sözü yoktur. Süfyan dedi ki: " Biz daha sonra Şeyh Ubeyd Ebû'l-Hasen'le karşılaştık -bu defa da- " rükû'dan sonra" sözünü söylemedi. Ebû Davûd dedi ki: Bu hadisi bir de Şu'be, Ebû İsme ve A'meş vasıtasıyla Ubeyd'den nakletmiş, (Ubeyd bu rivâyetinde) " rükû'dan sonra" , sözünü söylemiştir. 847- Ebû Said el-Hudrî'den (rivâyet edildiğine göre); Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem); " Semiallahü limen hamideh" deyince, (kavmede iken) şunları da söylerdi: " Allahümme Rabbena leke'l-hamdü milVs-semâi (Müemmel bunu, " mile'ssemâvât" (diye) nakletmiştir). Ve mil'el'ardi ve mire mâ şi'te min şey'in ba'du ehlessenâi ve’l-mecdi ehakku mâ kale'l-abdü ve kulluna leke abdün; lâ mania limâ a'tayte; Muhammed (buraya) " velâ mu'tiye Uma mena'te" (cümlesini) ilâve etti). (Bundan) sonra gelen sözlerin rivâyetinde ise, bütün râviler şu ifadede de birleştiler; " Velâ yenfe'u zelceddi mine'l-ceddu" Bişr (sadece), " Rabbena lekel hamd" (cümlesini) nakletti. Mahmûd ise, " Allahümme" (sözünü) olmaksızın " Rabbena ve lekel-hamd" (sözünü) nakletti. Müslim, salat 194, 202-206; Müsafirûn 201, Tirmizi, mevâkit 82, Deâvât 32. tatbit 25; İbn Mâce, ikâme 18. 848- Ebû Hureyre'den rivâyet edildiğine göre; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: " İmam " semiallahü limen hamideh" dediği zaman, siz de " Allahümme Rabbena lekelhamd" deyiniz! Zira sözü meleklerin sözüne denk gelen kişinin günahları affedilir." Buhârî, ezan 111, 113, 125; bed'ui-halk, 7; tesir sûre (1) 2; Müslim, salât 71, 72,; Tirmizî, mevâkît 71, 83; Nesâî, iftitâh 33, 34, tatbik 23; İbn Mâce, ikâme 14; Dârîmî, salât 38; Muvatta', nida 47; Ahmed b. Hanbel II, 233, 238, 270, 387, 417, 459, 467. 849- Âmir (eş-Şa'bî)’den nakledilmiştir ki: imamın arkasında bulunan cemaat, " Senıîallahü limen hamiden" (Allah kendisine hamd edenin hamdini işitir) demez, fakat " Rabbena ieke’l-hamd" (Ey Rabbimiz hamd ancak sana mahsustur) der. |