BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

20- Hicret Hadisi Bâbı (Buna Göç Hadisi de Denilir)

7706- Bana Seleme b. Şebîb rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hasen b. A'yen rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Züheyr rivâyet etti,

(Dedi ki): Bize Ebû İshak rivâyet etti.

(Dedi ki): Bera’ b. Azib'i şunu söylerken işittim. Ebû Bekr'i Siddîk babama evinde iken gelerek, ondan bir semer satın aldı. Ve Azib'e:

— Oğlunu benimle gönder, bunu benimle birlikte evime götürsün, dedi. Babam bana:

— Bunu götür, dedi. Ben de götürdüm. Babam parasını alarak onunla birlikte dışarı çıktı ve ona:

— Yâ Ebâ Bekr! Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e birlikte yürüdüğün gece ne yaptınız, bana anlat, dedi. Ebû Bekr şunu söyledi:

— Pekiyi (anlatayım)! Bütün gece yürüdük. Tâ ki, günün yarısı oldu. Nihayet yol boşaldı, ondan hiç bir kimse geçmez oldu. Karşımıza gölgesi olan uzun bir kaya dikildi. Üzerine henüz güneş gelmemişti. Onun yanına İndik. Ben kayaya vararak gölgesinde Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in uyuyacağı bir yeri elimle düzelttim. Sonra üzerine bir kürk serdim. Sonra!:

— Uyu ya Resûlallah! Ben senin için etrafına göz kulak olurum, dedim. O da uyudu. Derken etrafını gözetmek için dışarı çıktım. Bir de baktım, bir koyun çobanı koyunlarıyle kayaya doğru geliyor. Ondan bizim dilediğimizi diliyor. Çobanın karşısına çıkarak:

— Sen kimin çobanısın ey çocuk? diye sordum.

— Şehir ahâlisinden bir adamın! cevâbını verdi.

— Koyunlarında süt var mı? dedim.

— Evet! cevâbını verdi.

— Benim için süt sağar mısın? diye sordum.

— Evet! dedi. Ve bir koyun tuttu. Kendisine:

— Memeyi kıldan, topraktan ve kirden silk! dedim. (Ebû İshak

Dedi ki: Berayı ellerini birbirine vurarak silkerken gördüm.) Çoban bana yanındaki bir ağaç çanağa bir miktar süt sağdı. Benim yanımda da ufak bir tulum vardı. Onunla Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e içsin ve abdest alsın diye su taşıyordum. Müteakiben Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e geldim ama onu uykusundan uyandırmaya kıyamadım. Müteakiben uyandığına rastladım. Ve sütün üzerine su döktüm. Hattâ alt kısmı soğudu ve:

— Ya Resûlallah! Bu sütten iç! dedim. O içti, benim gönlüm de razı oldu. Sonra:

«Yolculuk için vakit geldi mi?» diye sordu.

— Hay hay (geldi) dedim. Ve güneş devrildikten sonra yola revan olduk. Bii katı bir toprak üzerinde giderken Sürâka b. Mâlik peşimize takıldı. Bunun üzerine ben:

— Ya Resûlallah! Erişildik! dedim.

«Üzülme! Şüphesiz ki, Allah bizimle beraberdir!» buyurdu. Ve Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ona beddua etti. Hemen atının ayakları karnına kadar yere battı. Ve zannederim şöyle dedi:

— Ben anladım ki, siz bana beddua ettiniz. Şimdi benim lehime dua ediniz. Allah benim dileğimi sizden geri çevirmek için duanızı kabul etmiştir, dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de dua etti. Sûrâka kurtuldu. Hemen geri döndü. Rastladığı herkese:

— Sizin nâmınıza burada olanlara kâfi geldim, diyor; rastladığı herkesi geri çeviriyordu. (Hasılı) Bize verdiği sözünde durdu.

7707- Bana bu hadîsi Züheyr b. Harb da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Osman b. Ömer rivâyet etti, H.

Bize bunu İshak b. İbrahim dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Nadr b. Şümeyl haber verdi. Her iki râvi İsrail'den, o da Ebû İshak'dan, o da Bera'dan naklen rivâyet etmişlerdir. Bera' Şöyle dedi:

Ebû Bekr babamdan on üç dirheme bir semer satın aldı... Ve râvi hadîsi Züheyr'in Ebû İshak'dan rivâyet ettiği hadîs mânâsında nakletmiştir. O, Osman b. Ömer'den rivâyet ettiği hadîsinde şöyle deditir:

«Sürâka yaklaşınca Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ona beddua etti. Ve atı karnına kadar yere battı. Sürâka ondan atladı ve:

— Yâ Muhammed! Anladım ki, bu senin işindir. İmdi Allah'a dua et de, bulunduğum halden beni kurtarsın. Senin İçin boynuma borç olsun, arkamdan gelenlere hâlinizi gizleyeceğim, işte ok torbam. Onlardan bir ok al. Sen filân ve filân yerde benim develerimin ve çıraklarımın yanına uğrayacaksın. Onlardan hacetini de al, dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Benim, senin develerine ihtiyacım yoktur!» buyurdular. Müteakiben Medine'ye geceleyin geldik. Medîneliler Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in kime misafir olacağı husufunda münakaşa ettiler. Bunun üzerine:

«Ben, Benî Neccâr'a, Abdu'l-Muttalib'in dayılarına müsâfir olur, bununla onlara ikramda bulunurum.» buyurdular. Derken erkekler ve kadınlar evlerin üstlerine çıktılar. Çocuklar ve hizmetçiler yollara dağıldılar.

— Yâ Muhammed! Ya Resûlallah! Yâ Muhammed! Ya Resûlallah! diye sesleniyorlardı.»

Bu hadîsi Buhârî «Kitâbul-Menâkıb»'de tahric etmiştir.

Hadîsdeki Medine'den murad; Mekke şehridir. Gerçi Kâdî Iyâz burada Medine'nin zikredilmesi bir vehm esendir demişse de, Nevevî bunu doğru bulmamış, doğrusu Mekke'dir, demiştir. Çünkü o zaman Medine'nin ismi henüz Yesrib idi. Ona Medine ismi sonradan verilmiştir. Burada şöyle bir sual hatıra gelebilir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile Ebû Bekr (radıyallahü anh) çobanın sütünü nasıl içmişlerdir. Halbuki çoban koyunların sahibi değildir.

Bu suâle birkaç vecihle cevap verilmiştir:

1- Arablar misafire veya yolcuya süt ikram etmesi için çobanlarına izin verirlerdi. Bu onların âdeti idi.

2- Çoban Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile Ebû Bekr'in bir doitunun çobanı idi. Bu takdirde onun koyunlarından süt içmeleri caizdir,

3- Koyunlar' kendisine eman verilmeyen bir harbînin malıdır. Binâenaleyh sütleri içilebilir.

4- İhtimal ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile Ebû Bekr (radıyallahü anh) bu sütü muztar kaldıkları için içmişlerdir. Nevevî ilk iki cevabın daha güzel olduğunu söylemiştir.