BAB 001 002

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

2- Mağaraya Sığınan Üç Kişi Kıssası İle Salih Amellere Tevessül Bâbı

7125- Bana Muhammed b. İshak El-Müseyyebî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Enes (yani Ebû Damra İbn Iyâz) Mûsa b. Ukbe'den, o da Nâfi'den, o da Abdullah b. Ömer'den, o da Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'den naklen rivâyet etti. Ki, şöyle buyurmuşlar:

«Bir zamanlar üç kişi yolda giderlerken kendilerini yağmur tutmuş ve dağda bir mağaraya sığınmışlar. Arkacığından mağaranın ağzına dağdan bir kaya düşmüş ve onları kapamış. Bunun üzerine yolcular birbirlerine:

— Bakın Allah için sâlih amel işledinizse, o ameller vasıtasıyle Allah'a duâ edin. Ola ki, Allah bu kayayı sizden açar, demişler, içlerinden biri:

— Allahım! Benim iki ihtiyar geçkin ana-babamla, bir karım ve küçük çocuklarım vardı. Onlara iyi bakardım. Hayvanlarımı yanlanna gelirdiğim vakit süt sağar, evvelâ annemle babamdan başlayarak çocuklarımdan önce onlara içirirdim. Şu var ki: Bir gün ağaçlık beni uzaklara götürdü de akşamlayıncaya kadar gelemedim. Ve onları uyumuş buldum. Hemen evvelce yaptığım gibi süt sağdım. Ve kabı getirerek başlan ucuna dikildim. Onları uykularından uyandırmaya kıyamıyor; çocuklara da onlardan evvel süt vermekten çekiniyordum. Çocuklar ayaklarımın dibinde çağrışıyorlardı. Benim ve çocukların hâli bu minval üzere fecir doğuncaya kadar devam etti. Eğer benim bunu senin rızanı dileyerek yaptığını biliyorsan, bu kayadan bize bir mikdârını arala da, ondan gökyüzünü görelim, demiş. Bunun üzerine Allah kayanın bir mikdârını aralamış ve ondan gökyüzünü görmüşler. Diğeri:

— Allahım! Benim bir amcam kızı vardı. Onu erkeklerin kadınları sevmesinin en son derecesiyle sevmiştim. Ondan kendisiyle evlenmek taleb ettim. Ama o, kendisine yüz altın getirmedikçe bunu kabul etmedi. (Çalışıp) Yoruldum. Nihayet yüz altını topladım ve ona götürdüm. Ayaklarının önüne oturduğumda:

— Ey Allah'ın kulu! Allah'dan kork ve bu mührü nahak yere açma!

dedi. Ben de yanından kalktım. Eğer bunu senin rızânı dileyerek yaptığımı biliyorsan, bu kayanın bir kısmını bize aç, demiş. Allahü teâla da—onlara (bir miktar daha) açmış, öteki:

— Allahım! Ben bir ölçek pirince bir çırak tutmuştum, işini bitirdiği vakit:

— Bana hakkımı ver! dedi. Ben de kendisine ölçeğini arzettim. Fakat o kabul etmedi. Onu ekmeye devam ettim. Nihayet o pirinçten çobanlarıyle birlikte bir sürü sığır elde ettim. Derken bana geldi ve:

— Allah'dan kork da benim hakkıma zulmetme! dedi. Ben:

— Çobanlarıyle beraber şu sığırlara git de onları al! dedim. (Bu sefer):

— Allah'dan kork! Benimle alay etme! dedi.

— Ben seninle alay etmiyorum. Bu sığırları çobanlarıyle birlikte al! dedim. O da aldı, götürdü. Eğer bunu senin rızanı taleb için yaptığımı biliyorsan, bize (kayanın) kalan kısmını da aç! demiş. Bunun üzerine Allah kalan kısmı da açmış.»

7126- Bize İshûk b. Mansûr ile Abd b. Humeyd de rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Ebû Asım, İbn Cüreyc'den naklen haber verdi.

(Dedi ki): Bana Mûsa b. Ukbe haber verdi.

Bana Süveyd b. Saîd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ali b. Mûshir Ubeydullah'dan rivâyet etti.

Bana Ebû Kûreyb ile Muhammed b. Tarif El-Becelî dahi rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize İbn Fudayl rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Varakabe b. Meskale rivâyet etti.

Bana Züheyr b. Harb ile Hasen El-Hulvâni ve Abd b. Humeyd de rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Ya'kub (yani; İbn İbrahim b. Sa'd) rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize babam, Salih b. Keysan'dan rivâyet etti. Bu râvilerin hepsi Nâfi'den, o da İbn. Ömer'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen Ebû Damre'nin Mûsa b. Ukbe'den rivâyet ettiği hadîs mânâsında rivâyette bulunmuşlardır. Onlar hadîslerinde: «yürümeye çıkmışlardı...» cümlesini de ziyâde etmişlerdir. Salih'in hadîs'inde: «gezinti yapıyorlardı...» cümlesi vardır. Yalnız Ubeydullah müstesna! Çünkü onun hadîsinde: «çıkmışlardı...» cümlesi vardır. Ondan sonra bir şey anmamıştır.

7127- Bana Muhammed b. Sehl Et-Temîmî ile Abdullah b. Abdirrahman b. Behram ve Ebû Bekr b. İshâk rivâyet ettiler. (İbn Sehl: HUd-desena, dedi. Ötekiler: Ahberana tâbirini kullandılar. Dediler ki): Bize Ebû'l-Yeman haber verdi.

(Dedi ki): Bize Şuayb, Zührî'den naklen haber verdi.

(Dedi ki): Bana Salim b. Abdillah haber verdi ki, Abdullah b. Ömer Şöyle dedi: Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i şöyle buyururken dinledim:

«Sizden öncekilerden üç kişi yola koyuldular. Nihayet onları geceleme (ihtiyacı) bir mağaraya sığındırdı...»

Ve râvi hadîsi Nâfi'in, İbn Ömer'den rivâyet ettiği hadîs mânâsında anlatmıştır. Şu kadar var ki o:

«Onlardan bir adam: Allah'ım! Benim ihtiyar yaşlı anne-babam vardı. Ben onlardan önce ne aileye içeceî: bir şey verirdim, ne de mala...» demiştir. Bir de şöyle deditir: «Kız bana gelmekten imtina etti. Hattâ kıtlığa duçar oldu. Bunun üzerine bana geldi. Ben de ona yüz yirmi altın verdim.» Şunu da söylemiştir: «Ben onun ücretini ürettim. Hattâ ondan dalga dalga birçok inallar meydana geldi.» Şunu da söylemiştir: «Müteakiben mağaradan çıkıp gittiler.

Bu hadîsi Buhârî «Kitâbu'l-Büyu'»da tahric etmiştir.

«Ayaklarının önüne oturdum...» tâbirinden murad; cinsî münasebet için oturmaktır.

«Mührü nahak yere açma...» tâbiri, bekâretimi zina ile bozma, demekten kinayedir.