BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

21- Sıkıntı Duası Bâbı

7097- Bize Muhammed b. Müsennâ ile İbn Beşşar ve Ubeydullah b. Saîd rivâyet ettiler. Lâfız İbn Saîd'indir. (Dediler ki): Bize Muâz b. Hişam rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana babam, Katâde'den, o da Ebû'l-Âliye'den, o da İbn Abbâs'dan naklen rivâyet etti ki: Nebiyyullah (sallallahü aleyhi ve sellem) sıkıntı anında:

«Azîm Halîm olan Allah'dan başka ilâh yoktur. Büyük arşın Rabbi olan Allah'dan başka ilâh yoktur. Göklerin Rabbinden, yerin Rabbinden ve kıymetli arşın sahibi olan Allah'dan başka ilâh yoktur.» dermiş.

7098- Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Veki' Hişâm'dan bu isnadla rivâyet etti. Ama Muâz b. Hişâm'ın hadîsi daha tamamdır.

7099- Bize Abd b. Humeyd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Bişr El-Abdî haber verdi.

(Dedi ki): Bize Saîd b. Ebî Arûbe, Katâde'den rivâyet etti. Onlara da Ebû'l-Âliye Er-Rıyâhî, İbn Abbâs'dan naklen rivâyet etmiş ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bu kelimelerle duâ eder; sıkıntı anında onları söylermiş... Râvi, Muâz b. Hişâm'ın babasından, onun da Katâde'den rivâyet ettiği hadîs gibi rivâyette bulunmuş; yalnız o: «Göklerle yerin Rabbi...» demiştir.

7100- Bana Muhammed b. Hatim de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Behz rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hammad b. Seleme rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Yûsuf b. Abdillah b. Haris, Ebû'l-Âliye'den, o da İbnû Abbâs'dan naklen haber verdi ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) kendisini bir şey üzdüğü vakit şöyle buyururmuş...

Râvi, Muâz'ın babasından rivâyet ettiği hadîs gibi rivâyette bulun muş; o hadîsdeki kelimelerle birlikte: «Kıymetli arşın Rabbi olan Allah' dan başka ilâh yoktur.» cümlesini ziyâde etmiştir.

Bu hadîsi Buh ârî «Kitâbu'd-Deavât»'da tahric etmiştir.

Halim: Yumuşak huylu demektir. Bu kelimenin Allah'a ıtlakı mecazdır. Lazımı mânâsı murad edilmiştir. Ki, o da cezayı tehir etmektir.

Hadîs-i şerîf baş sıkıntısında çok okunması gereken tesirli hadîslerden biridir. Taberî: «Selef bununla duâ eder ve buna sıkıntı duası derlerdi.» diyor. Ebû Bekr-i Râzî'den bu hususta şöyle bir kıssa rivâyet olunmuştur. Esbahanda Ebû Nâim'in yanında bulunuyor; ondan hadîs yazıyordum. Orada Ebû Nâim'in yanında bulunuyor; ondan hadîs yazıyordum. Orada Ebû Bekr b. Âli namında bir şeyh vardı ki, fetva hususunda ona müracaat olunurdu. Sultana jurnal edilmiş; sultan kendisini hapsetti. Bir de rüyamda gördüm ki: Cebrail (aleyhisselâm) sağ tarafına geçmiş, durmadan teşbihle dudaklarını kıpırdatıyor. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) de orada imiş. Bana: Ebû Bekr b. Alî'ye söyle de Buhârî'nin Sahîh'indeki sıkıntı duâsını okusun. Allah onun sıkıntısını giderir, buyurdu. Sabahleyin bunu kendisine haber verdim. Duayı okudu ve az sonra hapisten çıkarıldı. Hasan-ı Basrî de şunları söylemiştir: «Haccac bana adam gönderdi. Ben de maksadını anlayarak bu duayı okudum. Huzuruna çıktığım vakit:

— Vallahi! Seni öldürmek için istemiştim. Ama bugün sen bana şundan ve sundan daha makbulsün, dedi. Şunu da ilâve etti:

— Dile benden ne dilersen?» Burada şöyle bir sual hatıra gelebilir, İbn Abbâs (radıyallahu anh)'ın okudukları duâ değil, zikirdir,

Bu sualin iki meşhur cevâbı vardır. Birincisi: Duaya zikirle başlanır. İkincisi: Süfyân b. Uyeyne'nin verdiği cevabdır ki: Sen Teâlâ Hazretlerinin bir kimseyi benim zikrimle meşgul olması, benden bir şey istemesine mâni olursa, ben ona bütün isteyenlere verdiğimin en kıymetlisini veririm, buyurduğunu bilmiyor musun? demiştir.

Ulemâdan bazıları bu zikirlerin fazileti sâdece büyük günahlardan sakınanlara mahsustur, demişlerse de Kâdî Iyâz bu sözü doğru bulmamış, hadîsler umumîdir, demiştir. Nevevî de aynı kanaati izhar ederek: «Doğrusu bu hadîsler tahsis edilemez...» demiştir.