BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

42- Komşuyu ve Ona İyilik Yapmayı Vasiyet Bâbı

6852- Bize Kuteybe b. Saîd, Mâlik b. Enes'den rivâyet etti. H. Bize Kuteybe ile Muhammed b. Rumh dahi Leys b. Sa'd'dan rivâyet ettiler. H.

Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abde İle Yezid b. Harun rivâyet ettiler.

Bu râvilerin hepsi Yahya b. Saîd'den rivâyet etmişlerdir, H.

Bize Muhammed b. Müsennâ da rivâyet etti: Lâfız onundur.

(Dedi ki): Bize Abdü'l-Vahhab (yani Sekâfî) rivâyet etti.

(Dedi ki): Ben Yahya b. Saîd'den dinledim.

(Dedi ki): Bana Ebû Bekr (bu zât İbn Muhammed b. Amr b. Hazm'dir) haber verdi. Ona da Amra rivâyet etmiş ki: Kendisi Âişe'yi şöyle derken işitmiş: Ben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’i:

«Cibrîl bana komşuyu o derece tavsiyede bulundu ki, onu mutlaka bana mirasçı yapacak sandım.» buyururken işittim.

6853- Bana Amru'n-Nâkıd rivayev etti.

(Dedi ki): Bize Abdü’l-Aziz b. Ebî Hâzim rivâyet etti.

(Dedi ki) ; Bana Hişâm b. Urve, babasından, o da Âişe'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen bu hadîsin mislini rivâyet etti.

6854- Bana Ubeydullah b. Ömer El-Kavârîrî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yezid b. Zürey', Ömer b. Muhammed'den, o da babasından naklen rivâyet etti.

(Dedi ki): Ben İbn Ömer'i şunu söylerken işittim: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Cibrîl bana komşuyu o derece tavsiyede bulundu ki, onu bana mirasçı yapacak sandım.» buyurdular.

6855- Bize ELû Kamil El-Cahderî ile İshâk b. İbrâhim rivâyet ettiler. Lâfız İshâk'ındır. Ebû Kamil: Haddesenâ; İshâk ise: Ahberanâ tâbirlerini kullandılar. (Dediler ki): Bize Abdü’l-Aziz b. Abdî's-Samed El-Ammî haber verdi.

(Dedi ki): Bize Ebû Imrân El-Cevnî, Abdullah b. Sâmit'den, o da Ebû Zer'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Yâ Ebâ Zer! Çorba pişirdiğin vakit suyunu çok koy ve komşularını gözet!» buyurdular.

6856- Bize Ebû Bekr b. Ebi Şeybe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbn İdris rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be haber verdi. H.

Bize Ebû Küreyb de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbn İdris rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be, Ebû Imran El-Cevnî'den, o da Abdullah b. Sâmit'den, o da Ebû Zer'den naklen haber verdi. Ebû Zer Şöyle dedi: Gerçekten dostum (sallallahü aleyhi ve sellem) bana:

«Çorba pişirdiğin vakit suyunu çok koy, sonra komşularından bir ev halkına bak ve kendilerine ondan ma'ruf üzere ver!» diye vasiyette bulundu.

Bu rivâyetleri Buhârî, Ebû Dâvud ve İbn Mâce «Kitâbu’l-Edeb»'de; Tirmizî «Kitâbu'l-Birr»'de muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.

«Beni mirasçı yapacak sandım...» cümlesinden murad: Bana bu husûsda yakında Allah'dan bir emir getirecek sandım, demektir. Bu cümle komşu hakkının şiddetle riâyet ve muhafazasını ifade için mübalâğa mevkiine çıkarılmıştır.-Komşu ismi müslüman, kâfir, âbid, fâsık, dost, düşman, yabancı, hemşeri, faydalı, zararlı, akraba ve ecnebi bütün civar halkına şâmildir. Bunların hukuku en yakından başlamak üzere sırayla uzaklara doğru gider. Komşuluğun hududu hakkında ihtilâf vardır. Hazret-i Alî'den bir rivâyete göre birbirinin seslerini duyanlar komşudurlar. Bazıları sabah namazını mescidde birlikte kılanlar komşudur, demişlerdir. Hazret-i Âişe'den bir rivâyete göre komşuluk hakkı evin her tarafından kırk haneye kadar devam eder. Evzâî'den de böyle bir kavil rivâyet olunmuştur. Komşuların hakkı herbirine hâline göre muamele yapmak, hayır dilemek, zarar vermemek lâka irşad ve , nasihat etmek gibi şeylerdir. Buradaki emir güzel ah-içindir.