BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

24- Beyaz Saçı, Sarı ve Kırmızıya Boyamanın Müstehab, Karaya Boyamanın ise Haram Kılınması Bâbı

5630- Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Hayseme, Ebû'z-Züheyr'den, o da Câbir'den naklen haber verdi. Câbir Şöyle dedi: Fetih yılında —yahut fetih gününde— Ebû Kuhâfe'yi getirdiler —yahut geldi—, başı ve sakalı seğam —yahut seğame çiçeği — gibiydi. Kadınlarına emir buyurdu —yahut emredildi —

«Bunu bir şeyle değiştirin!» buyurdular.

5631- Bana Ebû't-Tâhir de rivâyet etti.

(Dedi ki) ; Bize Abdullah: b. Vehb, İbn Cüreyc'den, o da Ebû'z-Zübeyr’den, o da Câbir b. Abdillah' dan naklen haber verdi. (Şöyle dedi): Mekke'nin fethedildiği gün Ebû Kuhâfe'yi getirdiler, başı ve sakalı seğame çiçeği gibi beyazlı. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Bunu bir şeyle değiştirin ama siyaha boyamaktan kaçının!» buyurdular.

Ebû Kuhafe. Hazret-i Ebû Bekr Osmani "dır. Mekke'nin fethedildiği gün müslüman olmuştur.

Seğam veya Seğame: Beyaz çiçekli ve beyaz yemişli bir nebattır. Ağaran saçların beyazlığı buna benzetilmiştir. İbn Arabi:

«Seğame tuz gibi bembeyaz olan bir ağaçtır.» demiştir.

Kâdı îyâz diyor ki: "Sahabe ve tabiinin selefi saç boyamak ve boyanan cinsi hususunda ihtilâf etmişlerdir. Bazıları boyamayı terk etmenin efdal olduğunu söylemiş ve Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den ağaran saçları değiştirmeyi yasak ettiğine dair hadîs rivâyet etmişlerdir. Çünkü Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ağaran saçlarını değiştirmemistir. Bu kavil Ömer, Ali, Übeyy (radıyallahü anhüm) ile diğer bazı ashabdan rivâyet olunmuştur. Bir takımları saç boyamanın efdal olduğunu söylemişlerdir. Sahabe ile Tabiinden ve onlardan sonra gelenlerden bir cemâat saçlarını boyamışlardır. Delilleri Müslim'in ve başkalarının rivâyet ettikleri hadislerdir. Sonra bunlar ihtilâf etmişler ve ekserisi saçlarını sarıya boyamışlardır. İbn Ömer, Ebû Hiireyre ve daha başkaları bunlardandır. Bu kavil Hazret-i Ali'den de rivâyet olunur, içlerinden bir cemâat saçlarını kına ve kütüm denilen boya ile, Bazıları zâferanla, bir cemaat da kara boya ile boyamışlardır. Bu Hazret-i Osman'la Hazret-i Ali’nin oğulları Hasan ve Hüseyin'den, Ukbe b. Âmir'den İbn Sîrin'den ve diğer bazı zevattan rivâyet olunmuştur."

Bu babda Taberânî de şunları söylemiştir: «Doğrusu şudur ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den gerek ağaran saçların boyanması, gerekse bundan nehiy buyurulması Bâbında rivâyet edilen hadîslerin hepsi sahihtir. Bunların arasında tenakuz da yoktur. Boyama emri Ebû Kuhâfe gibi saçları fazla ağaranlaradır. Nehiy ise henüz saçı ağarmaya başlayanlaradır. Selefin boyayı boyamama hususundaki ihtilâfı kendilerinin değişik hallerine göredir. Bununla beraber bu husustaki emir ve nehiy bilicma vucûb için değildir. Bundan dolayıdır ki: Selef bu hususta birbirlerini tenkîd etmemişlerdir. Boyama veya boyamama hususunda nasih ve mensuh bulunduğunu söylemek caiz değildir.»

Kâdî Iyâz'la diğer bazı ulema bu rnes'eleyi iki şekilde hulâsa etmişlerdir:

1- Bİr yerde saç boyamak âdetse. saçları boyamamak, o âdete karşı çıkmak ve böylece şöhret bulmaktır ki, mekruhtur. Aksi de böyledir. Yani bir yerde ağaran saçları boyamamak âdetse, orada saç boyamak mekruh olur.

2- Bu işi ağaran saçın hâline göre değişir. Bir kimsenin ağaran saçları tertemiz olup, boyalı saçtan daha güzel durursa, bu kimsenin saçlarını boyamaması evlâdır. Böyle değil de çirkin ve iğrenç bir manzara arzediyorsa boyamak evlâdır.