BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

12- Hayvanları Hapsederek Öldürmenin Yasaklanması Bâbı

5169- Bize Muhammed b. Müsennâ rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Ça'fer rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be rivâyet etti.

(Dedi ki): Hişâm b. Zeyd b. Enes b. Mâlik'i dinledim. Şunları söyledi:

— Dedem Enes b. Mâlik ile birlikte hakem b. Eyyûb'un evine girdim. Bir de ne göreyim, bir takım adamlar bir tavuğu (hedef) dikmiş, ona ok atıyorlar. Bunun üzerine Enes: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hayvanların hapsedilerek Öldürülmesini yasak etti.» dedi.

5170- Bu hadîsi bana Züheyr b. Harb da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya b. Saîd ile Abdurrahman b. Mehdî rivâyet ettiler. H.

Bana Yahya b. Habîb dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâlid b. Haris rivâyet etti. H.

Bize Ebû Küreyb de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Üsâme rivâyet etti. Bu râvilerin hepsi Şu'be'den bu isnadla rivâyette bulunmuşlardır.

5171- Bize Ubeydullah b. Muâz rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize babam rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be, Adiyy'den, o da Saîd b. Cübeyr'den, o da İbn Abbâs'dan naklen rivâyet etti ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

«İçinde canı bulunan bir şeyi hedef ittihaz etmeyin!» buyurmuşlar.

5172- Bize bu hadîsi Muhammed b. Beşşâr da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Ca'fer ile Abdurrahman b. Mehdî Şu'be'den bu isnadla bu hadîsin mislini rivâyet ettiler.

5173- Bize Şeyban b. Ferrûh ile Ebû Kâmil rivâyet ettiler. Lâfız Ebû Kâmil'indir. (Dediler ki): Bize Ebû Avâne, Ebû Bişr'den, o da Saîd b. Cübeyr'den naklen rivâyet etti. Saîd Şöyle dedi:

— İbnü Ömer bir tavuğu (hedef) dikerek ona ok atan birkaç kişinin yanına uğradı. Bunlar İbn-ü Ömer'i görünce tavuğun semtinden dağıldılar. İbn Ömer:

— Bunu kim yaptı? Şüphesiz Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bunu yapana lanet buyurmuştur, dedi.

5174- Bana Ziiheyr b. Harb da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Huşeym rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Bişr, Saîd b. Cübeyr'den naklen haber verdi. (Şöyle dedi):

— İhnü Ömer Kureyş’den birkaç gencin yanına uğradı. Bunlar bir kuşu hedef dikmiş ona ok atıyorlardı. Oklarından her isabet etmeyeni kuşun sahibine veriyorlardı. İbn Ömer'i görünce dağıldılar. Bunun üzerine İbn Ömer:

— Bunu kim yaptı? Bunu yapana Allah lanet eylesin. Şüphesiz Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Içînde canı olan bir şeyi hedef İffihaz eden kimseyi lanet buyurmuştur.» dedi.

5175- Bana Muhammed b. Hatim rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya b. Saîd, İbn Cüreyc'den rivâyet etti. H.

Bize Abd b. Humeyd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammedi b. Jîekr haber verdi.

(Dedi ki): Bize İbn Cüreyc haber verdi. H.

Bana Harun b. Abdillah dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Haccâc rr. Muhammed rivâyet etti.

(Dedi ki): İbn Cüreyc şunu söyledi: Bana Ebû'z-Zübeyr haber verdi ki; kendisi Câbir b. Abdillah'ı şunu söylerken işitmiş:

— Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hayvanlardan birinin kapalı olarak öldürülmesini yasak etti.

Bu rivâyetleri Buhârî «Zebâyıh» bahsinde; Ebû Dâvûd «Kitabu’l-Edâhi»'de tahrîc etmişlerdir. Hakem b. Eyyûb, Haccâc-ı Zâlim'in amcası oğludur. Basra'da onun naibi imiş, Zalimliği hususunda amcası oğluna benzediği rivâyet olunur.

Hadîs-i şerifteki Sabr kelimesinden murad: Hayvanı nişan alıp öldürmek için hapsetmek veya bağlamaktır. Bir canlıyı hedef yaparak, onunla nişancılık talimleri yapmak dinen yasak edilmiştir. Buradaki ne-hiy bunun haram olduğunu bildirir. İbn Ömer rivâyetinde Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in laneti de bunu gösterir. Canlı hayvanı hedef tutarak atıcılık Öğrenmekte hiç bir maslahat yoktur. Bunu askerlerin yaptığı gibi tahta veya kartondan yapılmış hedeflerle öğrenmek pekâla mümkündür. Çünkü hayvanı hedef almak ona eziyet olduğu gibi, maliyetini zayi etmek ve murdar öldürmek gibi zararları da vardır.

Ukaylî'nin Hazret-i Semra'dan rivâyet ettiği bir hadîs-i şerifte nişan almak için hedef yapılan hayvanın yenmesini Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in yasak ettiği bildirilmiştir. Ukeylî şöyle demektedir: «Hayvanı bağlayarak hedef yapmak suretiyle öldürmeyi yasak eden birçok sahîh hadîsler rivâyet edilmiştir. Fakat bu hadisten başka o hayvanın yenilmesini yasak eden hadîs yoktur.»

Be dr eddîn -i Aynî: «Diri iken yetişilerek kesilirse sapan taşıyle vurulan hayvanı yemekte bir beis yoktur.» diyor.