BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

5- İstisna Bâbı

4375- Bana Ebû'r-Rabî' El-Atekî ile Ebû Kâmil El-Cahderî Fudayl b. Hüseyn rivâyet ettiler. Lâfız Ebû'r-Rabî'indir. (Dediler ki): Bize Hammâd —yani İbn Zeyd'dir— rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Eyyûb, Muhammed'den, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyette bulundu. Şöyle dedi:

Hazret-i Süleyman'ın altmış karısı varmış.

Dedi ki: Ben bu kadınlarm hepsini bu gece mutlaka dolaşacağım ve her biri gebe kalacak, neticede onlardan her biri Allah yolunda harbedecek bir süvari çocuk doğuracak!.. Fakat bunlardan yalnız bir tanesi doğurmuş; o da yarım insan doğurmuş. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

 istisna yapmış olsaydı, o kadınlardan her biri Allah yolunda harbedecek bir süvari çocuk doğururdu.) buyurdular.

4376- Bize Muhammed b. Abbâd ile İbn Ebî Ömer de rivâyet ettiler. Lâfız İbn Ebî Ömer'indir. (Dediler ki): Bize Süfyân, Hişâm b. Huceyr'den, o da Tâvûs'dan, o da Ebû Hüreyre'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den naklen rivâyet etti. Şöyle buyurmuşlar:

«Nebiyyullah Süleyman b. Dâvûd: Ben bu gece yetmiş kadını birden mutlaka dolaşacağım! Bunların her biri Allah yolunda harbedecek bir çocuk doğuracak!., dedi. Arkadaşı yahut Melek ona: Inşaallah del İhlarında bulundu; fakat o demedi; unuttu. Neticede kadınlardan hiç biri doğurmadı; yalnız bir tanesi yarım bir çocuk doğurdu.

Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Inşaallah deseydi yemininden dönmüş olmaz; ve hacetine nâil olurdu!..» buyurdu.

4377- Bize İbn Ebî Ömer de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süfyân, Ebû'z-Zinâd'dan, o da A'rac'dan, o da Ebû Hüreyre'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen bu hadîsin mislini yahut benzerini rivâyet etti.

4378- Bize Abd b. Humeyd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdurrazzâk b. Hemmâm haber verdi.

(Dedi ki): Bize Ma'mer, İbn Tâvûs'dan, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen haber verdi. Şöyle dedi:

Süleyman b. Dâvûd! Bu gece mutlaka yetmiş kadını dolaşacağım! Bunlardan her biri Allah yolunda harb edecek birer oğlan doğuracak! demiş. Kendisine: İnşâallah de! ihtarında bulunmuşlar, fakat dememiş; ve kadınları dolaşmış ama hiç biri doğurmamış. Yalnız bir kadın yarım insan doğurmuş. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«İnşâallah deseydi yemininden dönmüş olmaz ve hacetine nâîl olurdu!» buyurdular.

4379- Bana Züheyr b. Harb da rivâyet etti.

(Dedi ki) ; Bize Şebâbe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Verkaa', Ebû'z-Zinâd'dan, o da A'rac’dan, o da Ebû Hüreyre'den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen rivâyette bulundu:

«Süleyman b. Dâvûd: Bu gece mutlaka yetmiş kadını dolaşacağım! Bunların hepsi Allah yolunda harb edecek bir suvârİ doğuracak, dedi. Arlı Kİaşı kendisine: İnşâallah de! ihtarında bulundu ise de o inşâallah demedi ve kadınların hepsini dolaştı; ama içlerinden hiç bir kadın gebe kalmadı. Yalnız bir kadın bir erkek yarısı doğurdu. Muhammed'in nefsi yed-i kudretinde olan Allah'a yemîn ederim ki, inşâallah deseydi (çocuklar doğup) Allah yolunda süvari olarak toptan mücâhede ederlerdi!..» buyurmuşlar.

4380- Bana bu hadisi Süveyd b. Saîd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hafs b. Meysera, Mûsâ b. Ukbe'den, o da Ebû'z-Zinâd'dan bu isnâdla bu hadîsin mislini rivâyet etti. Yalnız o; «Kadınların hepsi Allah yolunda mücâhede edecek birer oğlana gebe kalacak» dedi.

Bu hadîsi Buhârî: «Nikâh», «Cihâd», «Eymân» ve «Nüzûr», «Enbiyâ» ve «Tevhîd» bahislerinin altı yerinde; Nesâî: «Eymân»

«Nüzûr»da tahrîc etmişlerdir.

Hadîste geçen kadın dolaşmak tâbirinden murâd: Cinsî münâsebettir. Bu mânâ rivâyetlerin bâzılarında bir rivâyette fiiliyle ifâde olunmuştur ki, bunların ikisi de dolaşmak mânâsına gelen (tavaf) tandır. Yalnız birincisi sülâsî mücerd, ikincisi sülâsî mezîd olarak kullanılmıştır. Kelimenin başındaki (lâm) kasem lamıdır.

Hadîsin muhtelif rivâyetlerinde Süleyman (aleyhisselâm)’ın zikrettiği kadın sayısı da muhteliftir. Bir rivâyette altmış, diğerinde yetmiş, başka birinde yüz, ötekinde doksan dokuzdur. Mamafih bu rivâyetler arasında münâfât yoktur; çünkü az olanını zikretmek, ondan fazlasını inkâr demek değildir. Bu mânâ ancak «mefhûm-ı aded» yolu ile çıkar ki, us'ul-i fıkıh ulemasının cumhûruna göre bununla amel edilmez.

Hazret-i Süleyman (aleyhisselâm)’ın üç yüzü hurre, yedi yüzü câriye olmak üzere bin tane karısı bulunduğu rivâyet olunur. Kirmânî'nin beyanına göre Buhârî: «Esah olan doksandır.» demiştir.

Süleyman (aleyhisselâm)'a inşâallah demesini tavsiye eden arkadaşının kim olduğu ihtilaflıdır. Bazıları hadîsteki «arkadaşı yahut melek...» ifadesine bakarak bunun Cebrail (aleyhisselâm) yahut «Kirâmen Kâtibin »den bir melek olduğunu söylemişlerdir. Başka bir melek gönderilmiş olması da mümkündür.

Bir takımları: «Arkadaştan murâd: Süleyman (aleyhisselâm)’in ins veya cinden olan veziridir» demiş; hattâ bunun Âsaf İbn Berhıyâ olduğunu ileri sürenlerle hatır ve hayâlinden ibaret olduğunu iddia edecek kadar garabet gösterenler bile olmuştur. Hakikatte bu ihtilâflara mahal yoktur; çünkü Buhârî'nin bir rivâyetinde:

«Ona melek: İnşâallah der ihtarında bulundu» denilerek arkadaşının melek olduğu tasrîh edilmiştir. Onun içindir ki Aynî: «Doğrusu bunun melek olmasıdır...» demiştir. Nevevî bu bâbta şunları söylemiştir: «Arkadaşından murâd melektir, diyenler olmuştur ki, hadîsin Lâfzından anlatılan da budur. Bazıları: Zevcedir demiş; bir takımları insanlardan bir dostu olduğunu söylemişlerdir...»

Rivâyetten anlaşılıyor ki, Süleyman (aleyhisselâm) bir gecede bu kadınların hepsi ile cima' etmiştir. Bu derece beden sıhhati, bu derece mükemmel erkeklik kudreti yalnız peygamberlere mahsus bir mevhibe-i İlâhiyyedir. Bir taraftan hadsiz hudutsuz İbâdet ve mücâhedeler, diğer taraftan nihayetsiz dünya meşgaleleri, irşâd ve tebliğ vazifeleri düşünülürse sair İnsanlara böyle bir işin asla müyesser olmayacağı derhal anlaşılır. Demek ki Hak Teâlâ Hazretleri peygamberlerine mu'cizeler halketmek suretiyle hârika haller yarattığı gibi, bu zevatın bedenlerinde de hârikalar halketmiştir. İşte Hazret-i Süleyman'in bir gecede yüz kadınla cima' takat getirmesi bundandır.

Sair peygamberlerden bu bâbta sarih bir haber yoktur. Ancak bizim Peygamberimiz Muhamed Mustafa (sallallahü aleyhi ve sellem)'e cima' hususunda otuz erkek kuvveti verildiği bildirilmiştir. Mücâhid, cennet erkeklerinden kırk erkek kuvveti verildiğini söylemişte. Hattâ bâzı büyüklerin ifâdesine göre her peygambere kırk erkek kuvveti; bizim peygamberimize ise kırk peygamber kuvveti ihsan edilmiştir. Bu hesaba göre Resûlü Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimize bin altıyüz erkek kuvveti verilmiş demektir ki, bu takat her peygambere verilenin üstündedir. Avrupa küffârının izinden yürüyerek O'na utanmadan «karıcı» demek küstahlığırda bulunanlar azıcık düşünsünler!.. Yâ bu derece erkeklik kudreti kendilerine verilmiş olsa acaba ne yaparlardı?!.. Bizim sözümüz şudur: «Bu muazzam cinsî kudret karşısında Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimizin dokuz kadınla iktifâ etmesi O'nun sonsuz sabır ve zühdünün açık ifadesidir...»

Süleyman (Aleyhîsselâm)'ın dili ile «İnşâallah» kelimesini söylememesini kalbine teşmil etmemelidir. Zira bir Peygamber-i zîşân'ın kalbini bir an Allah'a tefvîzdan hâlî bırakması Peygamberlik mansıb ve mevkiine asîâ yakışmaz.

Ama bu kelimeyi dille söylemeyi unutmak caizdir. Nitekim Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimize Yahûdiler ruhun ne olduğunu, Hızır (Aleyhîsselâm)'ı ve Zülkarneyn'i sordukları vakit dili ile «İnşâallah» demeyi unutarak yarın cevap vereceğini söylemiş; bu sebeple vahîy biraz gecikmiş; küffâr da ona isnâdda bulunmuşlardı. Bundan sonra Teâlâ Hazretleri

"Sakın bir şey için ben bunu yarın yaparım deme! Ancak inşâallah dersen o başka..." Kehf sûresi âyet: 23 - 24 âyetlerini indirerek «inşâallah» kelimesini diliyle söylemesini de ta'lîm buyurdu. Bu kelimenin mânâsı: «Allah dilerse» demektir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bu âyet indikten sonra bu kelimeyi vacibât hakkında bile kullanmaya başlamıştır.

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in:

«Eğer istisna yapmış olsaydı o kadınlardan her biri Allah yolunda harbedecek bir suvâri çocuk doğururdu.» buyurması Süleyman (aleyhisselâm) hakkındaki vahye istinâdendir; yoksa böyle yapan herkesin mutlaka çocuğu olur mânâsına değildir. Bu cümledeki «istisnadan murâd: «İnşâallah» sözüdür.

Bu hadîsin ikinci rivâyetindeki: «İnşâallah deseydi yemininden dönmüş olmazdı...» iradesi üzerinde durulmuş ve: «yemininden dönmezdi» cümlesi «muradı hâsıl olurdu» şeklinde tefsir edilmiştir. Çünkü ortada yemîn yoktur. Bazıları Hazret-i Süleyman (aleyhisselâm)’ın yemîn etmiş olmasını muhtemel görmüşlerdir. Bir takımları da

«Bu gece mutlaka yetmiş kadını dolaşacağım» ifâdesindeki te'kîdden yemîn mânâsı çıkarmışlardır. Bu söze karşı El-Mühelleb: «Bu hadîste yemîn yoktur ki onu bozmuş olsun. Süleyman (aleyhisselâm) sadece kuvvet ve fiili kendine izafe etmiş; Allahü teâlâ da onu mahrumiyetle cezalandırmıştır. Binâenaleyh buradaki (hıns) kelimesi muvaffakiyetsizlik manasınadır. demiştir.

Yarım doğan çocuğun Kur'ân-i Kerîm'de Hazret-i Süleyman (aleyhisselâm)'ın kürsîsi üzerine konulduğu bildirilen cesed olduğunu söyleyenler vardır.