84- el-İnşikâk SûresiRahman ve Rahim olan Allah'ın İsmiyle "Gök yarıldığı (yarılmakla da) Rabb’ini dinleyip boyun eğdiği zaman ki gök zâten buna lâyık olarak yaratılmıştır. Yer uzatıldığı, içinde ne varsa atıp bomboş kaldığı, (bu hususta da) Rabb’ini dinleyip boyun eğdiği zaman ki yer zâten buna lâyık olarak yaratılmıştır. Ey insan, hakikat sen Rabb 'ine kavuşuncaya kadar durmadan didineceksin, nihayet O'na ulaşacaksın” (Âyet: 1-6). 1. BâbMucâhid şöyle demiştir: Buradaki "Ezinet", "Rabb'ini dinledi ve itaat etti"; "Elkat mâfîhâ", "İçindeki ölüleri dışarı atıp onlardan bomboş oldu" demektir Yine Mucâhid şöyle demiştir: "Amma kitabı arkasından verilen kimse" (Âyet: 10) bu, kitabını sırtının arkasından sol tarafından alacak kimse ma'nâsınadır "And ederim o şafaka, o geceye ve onun derleyip topladığı şeylere" (Âyet: 16-17); buradaki "Vesaka", "Hayvandan ve diğerlerinden topladığı" ma'nâsınadır. "Çünkü O, hakîkaten ve kesin olarak Rabb'ine dönmeyeceğini sanmıştı" (Âyet: 14) buradaki "Zanne len yehûra", "Bize asla dönmeyecek sandı" ma'nâsınadır 4989- İbn Abbâs da: "Halbuki Allah, onlar yüreklerinde neler saklıyorlar, pekiyi bilendir" (Âyet: 23); buradaki "Yûûne", "Yesturûne" (yani "Setredip örtüyorlar") ma’nâsınadır, demiştir. 'O, kolayca bir hesâb ile muhasebe edilecek (Âyet: 8) Buhârî burada sâdece hadîsin bir senedini vermiştir. Buhârî burada da başka bir sened vermekle yetinmiştir. Âişe (r.anha) şöyle demiştir: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): "Hesaba çekilen bir kimse, başka değil, behemahal halâl olur" buyurdu. (İbn Ebî Muleyke dedi ki:) Âişe şöyle dedi: Ben: — Yâ Rasûlallah! Allah beni Sana feda kılsın. Azîz ve Celîl olan Allah "Kitabı sağ eline verilen kimseye gelince; o, kolay bir hesâb ile muhasebe edilecek" buyurmuyor mu? dedim. Rasûlüllah: — "O arzdır, arzolunurlar ve her kim hesâbda münâkaşa olunursa helak olur" buyurdu. 2. Bâb"Elbette ve elbette siz tabaktan tabaka bineceksiniz" (Âyet: 19). 4990 Mucâhid şöyle demiştir: İbn Abbas: "Hiç şübhesiz sizler tabaktan tabaka bineceksiniz" kavlinin ma'nâsı: "Sizler hâlden hâle bineceksiniz (Hakk'a doğru varacaksınız)" demektir, dedi; ardından da: — İşte bu suretle yükselen Peygamber'iniz salla'llâhu aleyhi ve sellem'dir, sözünü söyledi |