لاَ أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ ﴿ ١ ﴾

Kasem ederim kıyâmet gününe;

Yo... Kasem ederim o kalkım gününe (yevmi kıyameye).

Hayır, yemin ederim o kıyamet gününe.

I swear by the Day of Resurrection;

وَلاَ أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ ﴿ ٢ ﴾

Yine kasem ederim pişmankâr nefse ki, (muhakkak öldükten sonra dirileceksiniz).

Yine yo... Kasem ederim o pişman cana (nefsi levvameye).

Yine hayır, yemin ederim o sürekli kendini kınayan nefse.

And I swear by the self-reproaching person (a believer).

أَيَحْسَبُ الْاِنْسَانُ أَلَّنْ نَجْمَعَ عِظَامَهُ ﴿ ٣ ﴾

İnsan sanır ki, biz, kemikleri bir araya getiremeyiz?

İnsan sanır mı ki derleyemeyiz kemiklerini?

İnsan, kendisinin kemiklerini bir araya toplayamayacağımızı mı sanıyor?

Does man (a disbeliever) think that We shall not assemble his bones?

بَلَى قَادِرِينَ عَلَى أَنْ نُسَوِّيَ بَنَانَهُ ﴿ ٤ ﴾

(Değil yalnız kemikleri bir araya getirmek), evet, biz o insanın parmak uçlarını (dünyada olduğu gibi düzeltib) toplamağa da kadiriz;

Evet derleriz kadir olarak tesviyeye bile parmaklarını.

Evet, bizim onun parmak uçlarını bile aynen eski haline getirmeye gücümüz yeter.

Yes, We are Able to put together in perfect order the tips of his fingers.

بَلْ يُرِيدُ الْاِنْسَانُ لِيَفْجُرَ أَمَامَهُ ﴿ ٥ ﴾

Fakat insan, fenalığını önüne sürmek ister.

Fakat insan ister önünde fücur etmesini.

Fakat insan günahı devam ettirmek ister.

Nay! (Man denies Resurrection and Reckoning. So) he desires to continue committing sins.

يَسْأَلُ أَيَّانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ ﴿ ٦ ﴾

(Alay ederek) sorar: “ Kıyâmet günü ne zaman?”

Sorar: ne zaman diye o Kıyamet günü.

O kıyamet günü ne zaman? diye sorar.

He asks: "When will be this Day of Resurrection?"

فَإِذَا بَرِقَ الْبَصَرُ ﴿ ٧ ﴾

(Allah buyurmuştur ki): Göz, (dehşetten) ne vakit ki dikilir,

Ne vakıt ki o göz şimşek çakar.

Ne zaman ki o göz şimşek çakar,

So, when the sight shall be dazed,

وَخَسَفَ الْقَمَرُ ﴿ ٨ ﴾

Ay tutulur,

Ve Ay tutulur.

Ay tutulur,

And the moon will be eclipsed,

وَجُمِعَ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ ﴿ ٩ ﴾

Güneş ile ay bir araya toplanır,

Ve Güneş ve Ay toplanır.

Güneş ve ay toplanır,

And the sun and moon will be joined together (by going one into the other or folded up or deprived of their light, etc.)

يَقُولُ الْاِنْسَانُ يَوْمَئِذٍ أَيْنَ الْمَفَرُّ ﴿ ١٠ ﴾

O gün insan der ki, kaçacak yer nerede?

Der o insan o gün: nereye kaçmalı? (eynel'mefer).

İşte o gün insan, "kaçacak yer neresi?" der.

On that Day man will say: "Where (is the refuge) to flee?"

كَلاَّ لاَ وَزَرَ ﴿ ١١ ﴾

Hayır, (o kâfire) hiç bir sığınak yok.

Hayır hayır, yok bir siper.

Hayır, hayır, yok bir siper.

No! There is no refuge!

إِلَى رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ الْمُسْتَقَرُّ ﴿ ١٢ ﴾

Ancak Rabbinedir o gün dönüp kararlaşmak...

Rabbınadır ancak o gün karar.

O gün varılıp durulacak yer, ancak Rabbinin huzurudur.

Unto your Lord (Alone) will be the place of rest that Day.

يُنَبَّأُ الْاِنْسَانُ يَوْمَئِذٍ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ ﴿ ١٣ ﴾

O gün insan işlediği ve işlemediği amellerle uyarılır, (yaptığı ve yapmadığı her şey kendisine anlatılır ve hesaba çekilir.)

Ayıtılır insan o gün, yaptıklar ile mukaddem, müahhar.

O gün insana, yapıp öne sürdüğü ve geri bıraktığı ne varsa bildirilir.

On that Day man will be informed of what he sent forward (of his evil or good deeds), and what he left behind (of his good or evil traditions).

بَلِ الْاِنْسَانُ عَلَى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ ﴿ ١٤ ﴾

Şüphesiz insan, nefsine karşı murakabeci bir şâhittir.

Doğrusu insan kendine karşı bir basîrettir.

Doğrusu insan kendi nefsini görür,

Nay! Man will be a witness against himself [as his body parts (skin, hands, legs, etc.) will speak about his deeds].

وَلَوْ أَلْقَى مَعَاذِيرَهُ ﴿ ١٥ ﴾

Bütün mazeretlerini ortaya dökse de, (yine nefsinde gerçeği bilir. İnsan tamamen kendini kontrol edebilecek durumdadır.)

Dökse de ortaya ma'ziretlerini.

Bir takım özürler ortaya atsa da.

Though he may put forth his excuses (to cover his evil deeds).

لاَ تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ ﴿ ١٦ ﴾

(Ey Resûlüm, vahy daha tamamlanmadan) ona acele ederek, (kelimeleri kaçırmıyayım diye) dilini onunla depretme;

Depretme ona dilini iyvedinden onu.

Onu hemen okumak için dilini depretme.

Move not your tongue concerning (the Qur'an, O Muhammad ) to make haste therewith.

إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ ﴿ ١٧ ﴾

Çünkü O Kur’ân’ı (kalbinde) toplamak ve dilinde okuyuşunu sağlamak bize aiddir.

Çünkü bize aiddir onun cem'i ve Kur'anı.

Kuşkusuz onu toplamak ve okumak bize aittir.

It is for Us to collect it and to give you (O Muhammad ) the ability to recite it (the Qur'an),

فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ ﴿ ١٨ ﴾

Biz onu (Cebrâil dili ile) okuduk mu, sen onun okunuşunu takib et.

Biz okudukmu o vakıt ta'kıyb et o Kur'anı.

O halde biz onu okuduğumuz zaman sen onun okunuşunu takip et.

And when We have recited it to you [O Muhammad through Jibrael (Gabriel)], then follow you its (the Qur'an's) recital.

ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُ ﴿ ١٩ ﴾

Sonra onu açıklamak da muhakkak bize aiddir.

Sonra bize aiddir yine onun beyanı.

Sonra onu açıklamak da bize aittir.

Then it is for Us (Allah) to make it clear to you,

كَلاَّ بَلْ تُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ ﴿ ٢٠ ﴾

Hayır hayır, şüphesiz siz, peşini (dünya zevklerini) seviyorsunuz;

Hayır hayır siz pişîni seviyorsunuz.

Hayır, siz peşin olanı (dünyayı) seviyorsunuz da.

Not [as you think, that you (mankind) will not be resurrected and recompensed for your deeds], but (you men) love the present life of this world,

وَتَذَرُونَ الْآخِرَةَ ﴿ ٢١ ﴾

Ve Âhireti bırakıyorsunuz. (onu kazanmak için çalışmıyorsunuz).

Ve Âhıreti bırakıyorsunuz.

Ahireti bırakıyorsunuz.

And leave (neglect) the Hereafter.

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ نَاضِرَةٌ ﴿ ٢٢ ﴾

Nice yüzler vardır ki, o gün (kıyâmette) güzelliği ile parıldar.

Nice yüzler o gün ışılar parlar.

Yüzler var ki o gün ışıl ışıl parlar.

Some faces that Day shall be Nadirah (shining and radiant).

إِلَى رَبِّهَا نَاظِرَةٌ ﴿ ٢٣ ﴾

(O yüzler) Rablerine bakarlar.

Rabbına nâzır.

Rabbine bakar.

Looking at their Lord (Allah);

وَوُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ بَاسِرَةٌ ﴿ ٢٤ ﴾

Nice yüzler de vardır ki, o gün somurub kararmıştır.

Nice yüzler de o gün ekşir pusarır.

Yüzler de var ki o gün asıktır.

And some faces, that Day, will be Basirah (dark, gloomy, frowning, and sad),

تَظُنُّ أَنْ يُفْعَلَ بِهَا فَاقِرَةٌ ﴿ ٢٥ ﴾

(Böyle kararmış yüzler, başlarına gelecek felâketle) bel kemiklerinin kırılacağını anlar.

Anlar ki kendilerine bel kıran yapılır.

Anlar ki kendisine belkıran (bel kemiklerini kıran belalı bir iş) yapılır.

Thinking that some calamity was about to fall on them;

كَلاَّ إِذَا بَلَغَتِ التَّرَاقِيَ ﴿ ٢٦ ﴾

Hayır hayır, (dünya Âhirete tercih edilemez). Can köprücük kemiklerine dayanınca,

Hayır hayır ne zaman ki o can köprücüklere dayanır.

Hayır hayır, ne zaman ki can köprücük kemiklerine dayanır,

Nay, when (the soul) reaches to the collar bone (i.e. up to the throat in its exit),

وَقِيلَ مَنْ رَاقٍ ﴿ ٢٧ ﴾

(Yanında bulunanlar tarafından) denilir ki: “ (Bunu) tedavi edecek bir doktor kim var?”

Ve denilir: kim var bir okuyacak?

"Tedavi edebilecek kimdir?" denilir.

And it will be said: "Who can cure him and save him from death?"

وَظَنَّ أَنَّهُ الْفِرَاقُ ﴿ ٢٨ ﴾

(Ruhu köprücük kemiklerine dayanmış olan bu kimse, artık dünyadan) gerçek olarak kendisi için ayrılış olduğunu anlamıştır.

Ve sezer o dem temamelfirak.

Can çekişen bunun o ayrılık anı olduğunu anlar.

And he (the dying person) will conclude that it was (the time) of departing (death);

وَالْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاقِ ﴿ ٢٩ ﴾

(Ölümün şiddetinden de) bacak bacağa dolanmıştır.

Ve dolaşır el ayak: bacağa bacak.

Bacak bacağa dolaşır.

And leg will be joined with another leg (shrouded)

إِلَى رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ الْمَسَاقُ ﴿ ٣٠ ﴾

O gün dönüş, Rabbinedir ancak...

Rabbınadır o gün yalnız mesak.

İşte o gün sevk, ancak Rabbinedir.

The drive will be, on that Day, to your Lord (Allah)!

فَلاَ صَدَّقَ وَلاَ صَلَّى ﴿ ٣١ ﴾

(O kâfir Ebû Cehil Kur’ân’ı ve Peygamberi) tasdik etmedi, namaz da kılmadı.

Fakat o ne sadaka verdi ne namaz kıldı.

Fakat o, ne sadaka verdi, ne namaz kıldı.

So he (the disbeliever) neither believed (in this Qur'an, in the Message of Muhammad ) nor prayed!

وَلَكِنْ كَذَّبَ وَتَوَلَّى ﴿ ٣٢ ﴾

Ancak yalan söyledi ve (itâat etmekten) yüz çevirdi.

Ve lâkin yalan dedi ve döndü.

Fakat yalanladı ve döndü.

But on the contrary, he belied (this Qur'an and the Message of Muhammad ) and turned away!

ثُمَّ ذَهَبَ إِلَى أَهْلِهِ يَتَمَطَّى ﴿ ٣٣ ﴾

Sonra da böbürlene böbürlene (dünyada) ehline gitti.

Sonra da gerneşe gerneşe ehline gitti.

Sonra da çalım sata sata ailesine gitti.

Then he walked in full pride to his family admiring himself!

أَوْلَى لَكَ فَأَوْلَى ﴿ ٣٤ ﴾

Azap olsun sana, (Ey Ebû Cehil), azap gerek!...

Gerektir sana o belâ gerek.

Gerektir o bela sana, gerek.

Woe to you [O man (disbeliever)]! And then (again) woe to you!

ثُمَّ أَوْلَى لَكَ فَأَوْلَى ﴿ ٣٥ ﴾

Sonra yine azap olsun sana, azap gerek!

Evet, gerektir sana o belâ gerek.

Evet, gerektir o bela sana gerek.

Again, woe to you [O man (disbeliever)]! And then (again) woe to you!

أَيَحْسَبُ الْاِنْسَانُ أَنْ يُتْرَكَ سُدًى ﴿ ٣٦ ﴾

Sanır mı insan, başı boş bırakılacak?

Sanır mı insan muhmel bırakıla.

İnsan başıboş bırakılacağını mı sanır?

Does man think that he will be left Suda [neglected without being punished or rewarded for the obligatory duties enjoined by his Lord (Allah) on him]?

أَلَمْ يَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِيٍّ يُمْنَى ﴿ ٣٧ ﴾

Dökülen meniden bir nutfe değil mi idi?

Değilmiydi bir nutfe dökülen menîden?

O, dökülen erlik suyundan bir damla (sperm) değil miydi?

Was he not a Nutfah (mixed male and female discharge of semen) poured forth?

ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى ﴿ ٣٨ ﴾

Sonra meniden bir kan pıhtısı olmuş da, Allah onu yarattı, derken (insan) biçimine koydu.

Sonra bir aleka, oldu derken biçimine koydu, derken tesviye etti de.

Sonra bir aleka (embriyon) oldu da Rabbi onu biçime koydu, sonra şekil verdi.

Then he became an 'Alaqa (a clot); then (Allah) shaped and fashioned (him) in due proportion.

فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَى ﴿ ٣٩ ﴾

Nihâyet o meniden erkek ve dişi iki eş yarattı.

Yapdı ondan da iki eşi: erkek ve dişi.

Ondan da iki cinsi; erkek ve dişiyi var etti.

And made him in two sexes, male and female.

أَلَيْسَ ذَلِكَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يُحْيِيَ الْمَوْتَى ﴿ ٤٠ ﴾

Bunları yaratan ölüleri diriltmeye kadir değil mi? (Şübhesiz ki buna da kadirdir).

O, ölüleri diriltmeye kadir değil mi?

Peki, bunu yapanın ölüleri diriltmeye gücü yetmez mi?

Is not He (Allah Who does that), Able to give life to the dead? (Yes! He is Able to do all things).