SAYFA 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025

TR ORJ

11/ BÂBU İDGÂM-İ MÜTECÂNİSEYN 

Soru : İdgâm-i mütecâniseyn ne demektir? 

Cevap : İdgâm-i mütecâniseyn, mahreçleri bir, sıfatları (sesleri) ayrı olan iki harfin idgâmı demektir. Yani çıkış yerleri aynı, sesleri ayrı olan iki harfin şeddeli okunmasına idgâm-i mütecâniseyn denir.

Soru : İdgâm-i mütecâniseyn ne zaman olur?

Cevap : Mahreçleri bir, sıfatları (sedaları) ayrı olan iki harf yan yana geldiği zaman, sakin olan birinci ikinci harfde idgâm edilip şeddeli gibi okunduğu vakit (Tecvîd hükmü) idgâm-i mütecâniseyn olur.

Soru : İdgâm-i mütecâniseyn mahreçleri kaç tanedir?

Cevap : Üç mahreçdir. Biri Tı, Te, Dal mahrecidir.

İkincisi: Zel, Se, Zı mahrecidir.

Misal :

Üçüncüsü: Bâ, mim, mahrecidir.

Târifi :

Üçüncü mahreçde Bânın mime uğraması şarttır. Mim bâya uğrarsa dudak ihfâsı olur.

Ferrattü, ehattü, lein-besatte kelimelerinin idgâmı nakıs idgâmdır. Bu kelimelerde sakin Tı harfi T harfine uğramıştır. Tı harfinin zatı gizlenmiş, ama sıfatı olan itbak bâkidir. Onun için buradaki idgâm, idgâm-i nakıstır.

Ve kâlettâifetün, eskaletde avullâh, mâ abedtüm, kad tebeyyene kelimelerinin idgâm’ı, idgâm-i tâmdır.