Temkin Cedveli

Sıfır dereceden altmış derece arzına kadar ve yirmibeş metre fark ile, beşyüz metre irtifâ’a kadar hesâb olunmuş temkin cedveli.

Birinci satırdaki rakamlar arz derecelerini göstermekdedir.

 

0

3

6

9

12

15

18

21

24

27

30

33

36

39

42

45

48

51

54

57

60

(m)

İrtifâ’

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak sn

Dak Sn

Dak sn

0

3.49

3.49

3.51

3.53

3.55

3.58

4.02

4.06

4.12

4.20

4.29

4.42

4.57

5.13

5.33

5.57

6.28

7.09

8.06

9.25

11.44

25

4.38

4.38

4.39

4.41

4.45

4.49

4.54

5.01

5.08

5.19

5.31

5.41

5.59

6.20

6.42

7.13

7.52

8.40

9.54

11.20

14.20

50

4.58

4.58

5.00

5.02

5.06

5.10

5.16

5.23

5.31

5.42

5.54

6.08

6.27

6.48

7.14

7.46

8.28

9.19

10.38

12.19

15.27

75

5.16

5.16

5.18

5.21

5.24

5.29

5.36

5.43

5.52

6.03

6.12

6.27

6.50

7.10

7.38

8.12

8.59

9.54

11.11

13.05

16.26

100

5.27

5.27

5.29

5.30

5.35

5.40

5.47

5.55

6.05

6.15

6.27

6.44

7.04

7.28

7.56

8.33

9.19

10.16

11.39

13.39

17.06

125

5.38

5.39

5.40

5.42

5.46

5.53

6.00

6.07

6.17

6.27

6.41

6.58

7.19

7.44

8.14

8.51

9.38

10.39

12.05

14.08

17.42

150

5.49

5.50

5.52

5.54

5.58

6.03

6.11

6.19

6.29

6.40

6.54

7.12

7.34

7.59

8.30

9.08

9.57

11.00

12.28

14.35

18.17

175

5.58

5.59

6.01

6.03

6.08

6.14

6.21

6.29

6.40

6.52

7.06

7.24

7.47

8.13

8.45

9.24

10.14

11.18

12.51

15.00

18.49

200

6.08

6.09

6.10

6.13

6.17

6.23

6.31

6.39

6.50

7.03

7.18

7.36

7.59

8.26

8.59

9.39

10.30

11.36

13.11

15.23

19.21

225

6.17

6.17

6.18

6.22

6.26

6.32

6.40

6.48

7.00

7.13

7.28

7.46

8.10

8.38

9.12

9.53

10.45

11.53

13.31

15.45

19.51

250

6.25

6.25

6.26

6.30

6.35

6.41

6.49

6.57

7.09

7.22

7.38

7.57

8.21

8.49

9.24

10.06

10.59

12.09

13.49

16.06

20.20

275

6.31

6.33

6.34

6.38

6.41

6.47

6.57

7.06

7.18

7.32

7.48

8.06

8.31

9.00

9.35

10.18

11.13

12.25

14.06

16.26

20.48

300

6.40

6.41

6.42

6.46

6.51

6.57

7.05

7.14

7.26

7.40

7.57

8.16

8.41

9.12

9.46

10.30

11.26

12.40

14.23

16.46

21.15

325

6.47

6.48

6.49

6.53

6.58

7.05

7.12

7.22

7.34

7.49

8.05

8.25

8.52

9.21

9.57

10.41

11.39

12.54

14.38

17.05

21.41

350

6.54

6.55

6.56

7.00

7.05

7.13

7.20

7.30

7.42

7.57

8.13

8.32

9.01

9.31

10.07

10.52

11.51

13.07

14.53

17.25

22.05

375

7.01

7.02

7.04

7.07

7.12

7.19

7.27

7.37

7.49

8.05

8.22

8.42

9.10

9.40

10.17

11.03

12.03

13.20

15.08

17.44

22.31

400

7.08

7.09

7.11

7.14

7.19

7.25

7.34

7.45

7.57

8.12

8.30

8.51

9.18

9.49

10.27

11.14

12.15

13.32

15.23

18.03

22.55

425

7.14

7.15

7.17

7.20

7.25

7.32

7.41

7.51

8.04

8.20

8.37

8.58

9.26

9.58

10.34

11.24

12.26

13.44

15.38

18.22

23.17

450

7.20

7.21

7.23

7.26

7.32

7.38

7.47

7.58

8.11

8.26

8.44

9.06

9.34

10.07

10.42

11.34

12.37

13.56

15.53

18.40

23.38

475

7.26

7.27

7.29

7.32

7.38

7.44

7.54

8.04

8.18

8.34

8.52

9.13

9.42

10.15

10.50

11.44

12.48

14.08

16.08

18.58

23.59

500

7.32

7.33

7.35

7.39

7.44

7.51

8.00

8.11

8.25

8.41

8.59

9.21

9.50

10.23

10.58

11.53

12.58

14.20

16.18

19.15

24.20

İrtifâ’: Bir mahallin en yüksek yerinin en aşağı yerinden i’tibâren yüksekliğidir. İstanbulun en yüksek tepesi olan Çamlıcanın irtifâ’ı 267 metredir. Bu irtifâ’ için inhitât-ı üfuk zâviyesi 29,4 dakîka, irtifâ’ zâviyesi 1 derece 29 dakîka ve güneşin hakîkî gurûbdan sonra, bu irtifâ’ı inmek zemânı olan temkin 7 dakîka 52,3 sâniye olur ki, 2 dakîka ihtiyât ilâve ederek, senelik vasatîsi 10 dakîkadır.

- 1244 -

Her arz derecesi için ikindi nemâzı vaktinin irtifâ’ları

Gâye irtifâ’ı

◦  '

Fey-i Zevâl

m.

Gâye irtifâ’ı

◦  '

Fey-i Zevâl

m.

Gâye irtifâ’ı

◦  '

Fey-i Zevâl

m.

Gâye irtifâ’ı

◦  '

Fey-i Zevâl

m.

Gâye irtifâ’ı

◦  '

Fey-i Zevâl

m.
0.15 229.182 10.30 5.395 25.30 2.097 40.30 1171 61 0.554
0.30 114.589 11.00 5.145 26.00 2.050 41.00 1150 62 0.532
0.45 76.390 11.30 4.915 26.30 2.006 41.30 1130 63 0.510
1.00 57.290 12.00 4.705 27.00 1.963 42.00 1111 64 0.488
1.15 45.829 12.30 4.511 27.30 1.921 42.30 1091 65 0.466
1.30 38.188 13.00 4.331 28.00 1.881 43.00 1072 66 0.445
1.45 32.730 13.30 4.165 28.30 1.842 43.30 1054 67 0.624
2.00 28.636 14.00 4.011 29.00 1.804 44.00 1036 68 0.404
2.15 25.452 14.30 3.867 29.30 1.767 44.30 1018 69 0.384
2.30 22.904 15.00 3.732 30.00 1.732 45.00 1000 70 0.364
2.45 20.819 15.30 3.606 30.30 1.698 45.30 0.983 71 0.344
3.00 19.081 16.00 3.487 31.00 1.664 46.00 0.966 72 0.325
3.15 17.611 16.30 3.376 31.30 1.632 46.30 0.949 73 0.306
3.30 16.350 17.00 3.271 32.00 1.600 47.00 0.933 74 0.287
3.45 15.257 17.30 3.172 32.30 1.570 47.30 0.916 75 0.268
4.00 14.301 18.00 3.078 33.00 1.540 48.00 0.900 76 0.249
4.15 13.457 18.30 2.989 33.30 1.511 48.30 0.885 77 0.230
4.30 12.706 19.00 2.904 34.00 1.483 49.00 0.869 78 0.213
4.45 12.035 19.30 2.824 34.30 1.455 49.30 0.854 79 0.194
5.00 11.430 20.00 2.747 35.00 1.428 50.00 0.839 80 0.179
5.30 10.385 20.30 2.675 35.30 1.402 51.00 0.830 81 0.158
6.00 95.14 21.00 2.605 36.00 1.376 52.00 0.781 82 0.141
6.30 87.77 21.30 2.539 36.30 1.351 53.00 0.754 83 0.123
7.00 81.44 22.00 2.475 37.00 1.327 54.00 0.727 84 0.105
7.30 75.96 22.30 2.414 37.30 1.303 55.00 0.700 85 0.087
8.00 71.15 23.00 2.356 38.00 1.280 56.00 0.675 86 0.070
8.30 66.91 23.30 2.300 38.30 1.257 57.00 0.649 87 0.052
9.00 63.94 24.00 2.246 39.00 1.235 58.00 0.625 88 0.035
9.30 59.76 24.30 2.194 39.30 1.213 59.00 0.601 89 0.017
10.00 56.71 25.00 2.145 40.00 1.192 60.00 0.577 90 0.000

Meselâ, İstanbul’da 2 Şubâtda, Meyl-i şems -16 derece 48 dakîka olduğundan, gâye irtifâ’ı -16 derece 48 dakîka + 49 derece = 32 derece 12 dakîka, bir metre, dik çubuğun en kısa gölgesi 1.58 m. ve ikindi gölgesi 2.58 m. ve ikindi irtifâ’ı 21 derece 20 dakîka olur. Hesâb makinesi ile fadl-ı dâir 2 sâat 41 dakîka bulunur. İkindi vakti, ezânî 9 sâat 42 dakîka ve müşterek 3 sâat 9 dakîka olur. Çünki, Ta’dîl-i zemân -13 dakîka 39 sâniyedir. Yukarıdaki cedveli kullanmadan da, privileg hesâb âletinin 90-32.12 ◦ﻭﻭﻭ→ = tan + 1 = arc tan MS 90 - MR = ◦ﻭﻭﻭ→ işâretlerine parmak ile basınca, güneşin asr-ı evveldeki irtifâ’ı 21 derece 8 dakîka olur. Yâhud rubı dâirede, hayt, kavs-i irtifâ’ üzerinde gâye-i irtifâ’ rakamına getirilince, haytın (zıll-i mebsût) kavsinde rastladığı rakam, fey-i zevâl gölge uzunluğu olur. 

- 1245 -

TA’DÎL-İ ZEMÂN VE MEYL-ŞEMS CEDVELİ

GÜNEŞ 1986

Oh UNIVERSAL (GREENWICH) ZEMÂNI

                 Tâdil-i           Meyl-i                     Tâdil-i          Meyl-i                     Tâdil-i           Meyl-i                     Tâdil-i          Meyl-i

 Târih       zemân            şems      Târih       zemân            şems      Târih        zemân           şems      Târih         zemân          şems

  dak. s ° ’   dak. s ° ’   dak. s ° ’   dak. s ° ’
Ocak 0 –02 48 –23 07 Şubat 15 –14 12 –12 51 Nisan 1 –04 06 +04 20   17 +03 40 +19 13
  1 03 16 23 03   16 14 09 12 31   2 03 48 04 44   18 03 38 19 26
  2 03 44 22 58   17 14 06 12 10   3 03 30 05 07   19 03 36 19 40
  3 04 12 22 52   18 14 01 11 49   4 03 13 05 30   20 03 33 19 52
  4 04 40 22 47   19 13 56 11 28   5 02 55 05 53   21 03 30 20 05
  5 –05 07 –22 40   20 –13 51 –11 06   6 –02 38 +06 15   22 +03 26 +20 17
  6 05 34 22 33   21 13 44 10 45   7 02 21 06 38   23 03 22 20 29
  7 06 01 22 26   22 13 37 10 23   8 02 04 07 01   24 03 17 20 40
  8 06 27 22 19   23 13 29 10 01   9 01 47 07 23   25 03 12 20 51
  9 06 52 22 11   24 13 21 09 39   10 01 31 07 45   26 03 06 21 02
  10 –07 17 –22 02   25 –13 12 –09 17   11 –01 15 +08 08   27 +03 00 +21 13
  11 07 41 21 53   26 13 02 08 55   12 00 59 08 30   28 02 53 21 23
  12 08 05 21 44   27 12 52 08 32   13 00 44 08 52   29 02 46 21 32
  13 08 28 21 34   28 12 42 08 10   14 00 28 09 13   30 02 38 21 42
  14 08 51 21 24 Mart 1 12 31 07 47   15 –00 13 09 35   31 02 30 21 51
  15 –09 13 –21 13   2 –12 19 –07 24   16 +00 01 +09 56 Haziran 1 +02 21 +21 59
  16 09 34 21 02   3 12 07 07 01   17 00 15 10 18   2 02 12 22 07
  17 09 55 20 51   4 11 54 06 38   18 00 29 10 39   3 02 02 22 15
  18 10 15 20 39   5 11 41 06 15   19 00 43 11 00   4 01 52 22 22
  19 10 34 20 27   6 11 28 05 52   20 00 56 11 21   5 01 42 22 29
  20 –10 52 –20 14   7 –11 14 –05 29   21 +01 09 +11 41   6 +01 31 +22 36
  21 11 10 20 01   8 –10 59 05 05   22 01 21 12 01   7 01 20 22 42
  22 11 26 19 48   9 10 45 04 42   23 01 33 12 22   8 01 09 22 48
  23 11 42 19 34   10 10 30 04 18   24 01 44 12 42   9 00 58 22 53
  24 11 58 19 20   11 10 14 03 55   25 01 55 13 01   10 00 46 22 58
  25 –12 12 –19 05   12 –09 59 –03 31   26 +02 06 +13 21   11 +00 34 +23 02
  26 12 26 18 51   13 09 43 03 08   27 02 16 13 40   12 00 22 23 07
  27 12 39 18 35   14 09 26 02 44   28 02 25 13 59   13 +00 09 23 11
  28 12 51 18 20   15 09 10 02 20   29 02 34 14 18   14 -00 03 23 14
  29 13 02 18 04   16 08 53 01 57   30 02 43 14 37   15 00 16 23 17
  30 –13 13 –17 48   17 –08 36 –01 33 Mayıs 1 +02 51 +14 55   16 –00 29 +23 20
  31 13 22 17 32   18 08 19 01 09   2 02 58 15 13   17 00 42 23 22
Şubat 1 13 31 17 15   19 08 01 00 46   3 03 05 15 31   18 00 54 23 24
  2 13 39 16 58   20 07 44 –00 22   4 03 11 15 49   19 01 07 23 25
  3 13 46 16 40   21 07 26 +00 02   5 03 17 16 06   20 01 20 23 26
  4 13 53 –16 23   22 –07 08 +00 26   6 +03 22 +16 24   21 –01 33 +23 26
  5 13 59 16 05   23 06 50 00 49   7 03 26 16 40   22 01 46 23 27
  6 14 04 15 46   24 06 32 01 13   8 03 30 16 57   23 01 59 23 26
  7 14 08 15 28   25 06 13 01 37   9 03 34 17 13   24 02 12 23 25
  8 14 11 15 09   26 05 55 02 00   10 03 36 17 29   25 02 25 23 24
  9 –14 13 –14 50   27 –05 37 +02 24   11 +03 39 +17 45   26 –02 38 +23 23
  10 14 15 14 31   28 05 19 02 47   12 03 40 18 00   27 02 50 23 21
  11 14 16 14 11   29 05 00 03 11   13 03 41 18 15   28 03 03 23 18
  12 14 16 13 52   30 04 42 03 34   14 03 42 18 30   29 03 15 23 16
  13 14 16 13 32   31 04 24 03 57   15 03 42 18 45   30 03 27 23 12
  14 14 14 –13 12 Nisan 1 –04 16 +04 20   16 +03 41 +18 59 Temmuz 1 –03 39 +23 09
  15 14 12 –12 51   2 –03 48 +04 44   17 +03 40 +19 13   2 –03 50 +23 05

NOT:

Bu değerler 1986 + 4N (N = 0,1,2,3...) yılları içindir. 1987 + 4N için 6 sâat önceki, 1988 + 4N için Marta kadar 12 sâat önceki Martdan i’tibâren 12 sâat sonraki 1989 + 4N için 6 sâat sonraki değerler kullanılır. Meselâ 0 Ocak 1989 (31 Aralık 1988) için:

Meyl= -23°07' - (-23°07-(-23°03)) x 6/24=-23°06' olur.

Rub’-dâire, ya’nî Üsturlâb âletini yaparak, güneşin irtifâ’ını ilk ölçen müslimân, İbrâhîm Fezârî Bağdâdîdir. (Zeyc-i Fezârî) ve (Amel-i bil-üsturlâb) ve (Kitâb-ül-mikyâs-iz zevâl) ve diğer kitâbları çok kıymetlidir. 188 [m. 803] de vefât etmişdir. 426 da vefât eden Üsbû’ Gırnâtînin (Kitâb-ül-üstürlâb) ı ve 801 [1398] de Mısrda vefât eden Alî bin Ahmed Bağdâdînin (Ridâyet-ül mübtedî fî ma’rifet-il-evkât bi-Rub-iddâire) kitâbı çok kıymetlidir.

 

- 1246 -

TA’DÎL-İ ZEMÂN VE MEYL-ŞEMS CEDVELİ

GÜNEŞ 1986

Oh UNIVERSAL (UT)

                 Tâdil-i           Meyl-i                     Tâdil-i          Meyl-i                     Tâdil-i           Meyl-i                     Tâdil-i          Meyl-i

 Târih       zemân            şems      Târih       zemân            şems      Târih        zemân           şems      Târih         zemân          şems

  dak. s ° ’   dak. s ° ’   dak. s ° ’   dak. s ° ’
Temmuz 1 –03 39 +23 09   16 –04 24 +13 54 Ekim 1 +10 06 –02 59   16 +15 21 –18 36
  2 03 50 23 05   17 04 12 13 35   2 10 25 03 22 Kasım 17 15 10 18 51
  3 04 02 23 00   18 03 59 13 16   3 10 44 03 46   18 14 58 19 06
  4 04 13 22 55   19 03 46 12 57   4 11 03 04 09   19 14 46 19 20
  5 04 24 22 50   20 03 32 12 37   5 11 21 04 32   20 14 32 19 34
  6 04 34 +22 45   21 –03 17 +12 17   6 +11 39 –04 55   21 +14 18 –19 48
  7 04 45 22 39   22 03 03 11 57   7 11 57 05 18   22 14 03 20 01
  8 04 54 22 32   23 02 47 11 37   8 12 14 05 41   23 13 48 20 14
  9 05 04 22 25   24 02 32 11 17   9 12 31 06 04   24 13 31 20 27
  10 05 13 22 18   25 02 16 10 56   10 12 47 06 27   25 13 14 20 39
  11 –05 21 +22 11   26 –01 59 +10 36   11 +13 03 –06 50   26 +12 55 –20 51
  12 05 29 22 03   27 01 42 10 15   12 13 19 07 12   27 12 37 21 02
  13 05 37 21 54   28 01 25 09 54   13 13 34 07 35   28 12 17 21 13
  14 05 44 21 46   29 01 07 09 33   14 13 48 07 57   29 11 57 21 23
  15 05 51 21 37   30 00 49 09 11   15 14 02 08 20   30 11 35 21 34
  16 –05 57 +21 27 Eylül  31 00 31 +08 50   16 +14 16 –08 42 Aralık 1 +11 14 –21 43
  17 06 03 21 17   1 –00 13 08 28   17 14 29 09 04   2 10 51 21 53
  18 06 08 21 07   2 +00 06 08 06   18 14 41 09 26   3 10 28 22 02
  19 06 12 20 57   3 00 25 07 45   19 14 53 09 48   4 10 04 22 10
  20 06 16 20 46   4 00 45 07 23   20 15 04 10 09   5 09 40 22 18
  21 –06 20 +20 34   5 +01 05 +07 00   21 +15 15 –10 31   6 +09 15 –22 26
  22 06 23 20 23   6 01 24 06 38   22 15 24 10 52   7 08 50 22 33
  23 06 25 20 11   7 01 45 06 16   23 15 33 11 13   8 08 24 22 40
  24 06 27 19 59   8 02 05 05 53   24 15 42 11 34   9 07 58 22 46
  25 06 28 19 46   9 02 26 05 31   25 15 50 11 55   10 07 31 22 52
  26 –06 28 +19 33   10 +02 46 +05 08   26 +15 57 –12 16   11 +07 04 –22 57
  27 06 28 19 20   11 03 07 04 45   27 16 03 12 36   12 06 36 23 02
  28 06 28 19 06   12 03 28 04 23   28 16 08 12 57   13 06 09 23 07
  29 06 26 18 53   13 03 49 04 00   29 16 13 13 17   14 05 40 23 11
  30 06 25 18 38   14 04 11 03 37   30 16 17 13 37   15 05 12 23 15
  31 –06 22 +18 24   15 +04 32 +03 14   31 +16 20 –13 56   16 +04 43 –23 18
Ağustos 1 06 19 18 09   16 04 53 02 51 Kasım 1 16 23 14 16   17 04 14 23 20
  2 06 16 17 54   17 05 15 02 27   2 16 24 14 35   18 03 45 23 22
  3 06 12 17 39   18 05 36 02 04   3 16 25 14 54   19 03 15 23 24
  4 06 07 17 23   19 05 58 01 41   4 16 25 15 13   20 02 46 23 25
  5 –06 02 +17 07   20 +06 19 +01 18   5 +16 24 –15 31   21 +02 16 –23 26
  6 05 56 16 51   21 06 41 00 54   6 16 22 15 50   22 01 46 23 27
  7 05 49 16 34   22 07 02 00 31   7 16 20 16 08   23 01 16 23 26
  8 05 42 16 17   23 07 23 +00 08   8 16 17 16 25   24 00 47 23 26
  9 05 34 16 00   24 07 44 –00 16   9 16 13 16 43   25 +00 17 23 25
  10 –05 26 +15 43   25 +08 05 –00 39   10 +16 08 –17 00   26 –00 13 –23 23
  11 05 17 15 25   26 08 26 01 02   11 16 02 17 17   27 00 43 23 21
  12 05 08 15 08   27 08 46 01 26   12 15 55 17 33   28 01 12 23 19
  13 04 58 14 50   28 09 07 01 49   13 15 48 17 50   29 01 42 23 16
  14 04 47 14 31   29 09 27 02 12   14 15 40 18 06   30 02 11 23 12
  15 –04 36 +14 13   30 +09 47 –02 36   15 +15 30 –18 21   31 –02 40 –23 08
    16 –04 24 +13 54 Ekim 1 +10 06 –02 59     16 +15 21  –18 36   32   –03 09       –23 04

 

....................................................................................– doğu

Zevâl Vakti (UT=Greenwich zemânı olarak) = 12h       tûl derecesi kadar zemân - tâ’dîl zemân

....................................................................................+ batı

Ta’dîl-i zemân = Hakîkî zemân - Vasatî zemân

Yukarıdaki değerler Londrada o gün sâat sıfır, ya’nî bir evvelki gün sâat 24 (gece yarısı) iken tesbît edilmişdir. İlgili tûl derecesi ve zemâna göre doğru orantı kabûl edilerek tashîh edilip kullanılır. Meselâ müşterek (standard) bir vakt (V) için meyl (δ) δ = δ1 + (δ2 - δ1) X (V – S / 15) / 24 formülü ile hesâb edilir. Burada, δ1 ve δ2 sırasıyla o günkü ve ertesi günkü meyl, S = Standard (memleket sâatbaşı) tûl derecesidir. İşaretleri ile kullanılırlar.

- 1247 -

Allahü teâlâ, rahmân sıfatı ile, iyi şeyleri, kahhâr sıfatı ile kötü şeyleri yaratmakdadır. Dünyâda iyi, fâideli şeylerle, kötü, zararlı şeyler karışıkdır. Allahü teâlâ, çok merhametli olduğu için, insanda, iyi işleri kötülerinden ayıran bir kuvvet yaratdı. Bu kuvvete (Akl) denir. Akl da bu ayırma işini tam yapamıyacağı için, Allahü teâlâ, kullarına çok acıyarak, bu ayırma işini kendisi yapdı. İyi ve kötü işleri ayırarak bunları Peygamberleri vâsıtası ile kullarına bildirdi ve iyi işlerin yapılmasını emr ve kötülerin yapılmasını yasak etdi. Allahü teâlânın bu emr ve yasaklarına (Din) denildi.

Eflâtun gibi eski yunan felesoflarının ve benzerlerinin bozuk yazıları Îsevîliğe ve Mûsevîliğe karışdı. Bu iki din, ilâhî olmakdan çıkıp, müşriklerin dinleri hâlini alarak zararlı oldu. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiği dîne (İslâmiyyet) denir. Dinleri, Allahın gönderdiğine inanmıyan (Kâfir) olur. Abdüllah bin Sebe’ ve benzerlerinin bozuk fikrleri de islâmiyyete karışdırılmak istendi ise de, Ehl-i sünnet âlimleri buna mâni’ oldular. Eshâb-ı kirâm ve Ehl-i sünnet âlimlerinin bulunduğu yerlerde yaşıyanların aklları, iyiyi-kötüden ayırma işini çok iyi yaparak râhat etdiler. Ortaçağda islâm medeniyyetini kurdular. Bu akllara (Akl-ı selîm) denir. Îmânları aynı olan Ehl-i sünnet müslimânlar, ibâdetlerinde başka mezheblere ayrıldılar. Ehl-i sünnetin dört mezhebi böyledir. Bozuk mezheb uyduranların îmânları da bozukdur. Şî’îler ve Vehhâbîler böyledir.

Muhammed aleyhisselâma inanıp da, başka bir Peygambere inanmıyan kimse, buna da inanmamış olur. Çünki, Muhammed aleyhisselâma inanmak için, Peygamberlerin hepsine inanmak lâzımdır. Müslimânlık, medeniyyete sebeb olmakdadır. Medeniyyet, jet ve elektronik âletler yapmak değil, bunları zulm yapmak için kullanmayıp, insanlara hizmet için kullanmakdır. Avrupada, Amerikada ba’zı fen adamları, dinlerinden uzaklaşınca, başarılı oldu. Müslimân ismini taşıyan ba’zı ahmaklar, islâmiyyetden uzaklaşınca başarısız oluyor. Bunun sebebini iyi anlamalıdır.

_________________________

Bismillâhirrahmânirrahîm.

Yâ Allah, yâ Allah, yâ Allah, yâ Rahmân, yâ Rahîm. İlâhî! Bi hakkı Muhammedin “aleyhisselâm” igfir lî ve liebî Sa’îd efendi Lofcavî ve liümmî Âişe hanım ve liebnâî ve benâtî ve liceddî ve liesâtizetî seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî elmerhûm senete 1943 fî karyeti Bağlûm min kurâ Ankara ve seyyid Fehîm-i Arvâsî ve seyyid Tâhâ-i Hakkârî ve Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî “rıdvânullahi teâlâ aleyhim ecma’în” ve lil-mü’minîne vel mü’minât vel müslimîne vel müslimât elahyâi minhüm vel emvât birahmetike yâ erhamerrâhimîn. Velhamdülillâhi Rabbil âlemîn. Âmîn! Hüseyn Hilmi bin Sa’îd İstanbûlî gafarallahü teâlâ lehü ve li âlihi ve ümmehâtihi ecma’în.

TEVHÎD DÜÂSI

Yâ Allah, yâ Allah. Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah. Yâ Rahmân, yâ Rahîm, yâ afüvvü yâ Kerîm, fa’fü annî verhamnî yâ erhamerrâhimîn! Teveffenî müslimen ve elhıknî bissâlihîn. Allahümmagfirlî ve li-âbâî ve ümmehâtî ve li âbâ-i ve ümmehât-i zevcetî ve li-ecdâdî ve ceddâtî ve li-ebnâî ve benâtî ve li-ihvetî ve ehavâtî ve li-a’mâmî ve ammâtî ve li-ahvâlî ve hâlâtî ve li-üstâzî Abdülhakîm-i Arvâsî ve li kâffetil mü’minîne vel-mü’minât. “Rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în.”

- 1248 -

1- Peygamberimiz "sallallahü aleyhi ve sellem" buyurdu ki, (Allahü teâlânın çok sevdiği kimse, dînini öğrenen ve başkalarına öğretendir. Dîninizi islâm âlimlerinin ağızlarından öğreniniz!)

Hakîkî âlim bulamıyan, Ehl-i sünnet âlimlerinin kitâblarından öğrenmeli ve bu kitâbların yayılmasına çalışmalıdır. İlm, amel ve ihlâs sâhibi olan müslimâna (İslâm âlimi) denir. Bu üçünden biri noksan olup da, kendini âlim tanıtana (kötü din adamı, yobaz) denir. İslâm âlimi, insanı, se'âdet kapılarını açan sebeblere kavuşdurur, dînin bekçisidir. Yobaz, insanı, felâkete sürükleyen sebeblerin içine düşürür, şeytânın yardımcısıdır.[1]

2- (Necât-ül müsallî) kitâbı 1217 h.de Ahmed Şevkı efendi tarafından türkçe yazılmış, 1305 de İstanbulda basılmışdır. 197 sahîfedir. Son sahîfesinde diyor ki, İbni Cezerî, (Hısn-ül-hasîn) de diyor ki, hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, (Bir hasta, lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü minezzâlimîn kırk def'a okursa, şehîd olarak vefât eder. Şifâ bulursa, bütün günâhları afv olur.) Bu düâ Enbiyâ sûresinin 87.ci âyetidir. 427, 993, 1007.ci sahîfelere bakınız!

---------------------------------

[1]  İhlâs ile amel etmek için öğrenilmeyen ilmin fâidesi olmaz. (Hadîka) cild 1, sahîfe 366 ve 367 ve (Mektûbât) cild 1. 36, 40 ve 59. cu mektûblarına bakınız!