Se’âdet-i Ebediyye Kitâbında Adı Geçenlerin Hâl Tercemeleri

0898 — TİRMÜZÎ “Rahmetullahi Teâlâ Aleyh”: Muhammed bin Îsâ, hadîs âlimlerindendir. Buhârânın cenûbunda, Ceyhûn nehri kenârında Tirmüz kasabasında 209 [m. 824] da tevellüd, 279 [m. 892] da Boğ şehrinde vefât etdi. (Sahîh-i Tirmizî) ve (Şemâil-i şerîfe) kitâbları çok kıymetlidir. (Şemâil) kitâbını Hüsâmeddîn-i Nakşibendî [1248] de türkceye çevirmiş, tekrâr tekrâr basılmışdır. (Sünen-i Tirmizî) adındaki sahîhinin, Hindistânda, Diyobend şehrindeki (Dâr-ül-ulûm) müderrislerinden Muhammed Enver şâh Keşmîrî tarafından arabî şerhı yapılmış, (Me’ârif-üs-sünen) adı verilerek 1383 [m. 1963] senesinde, Muhammed Yûsüf Benûrî tarafından Pâkistânda basılmışdır. Altı cilddir. Enver şâh, burada İbni Teymiyyeyi mezheb imâmları derecesine çıkararak, onun sapık fikrlerine de yer vermiş, hattâ birinci cildde, rûhun madde olduğunu söyliyerek, imâm-ı Gazâlînin madde değildir demesini felsefeye kaymakla ithâm etmişdir. Hâlbuki, çok övdüğü Şâh Veliyyullah-ı Dehlevî, (İzâle-tül-hafâ) kitâbının ikinci cildinde, Gazâlînin fıkh âlimi olduğunu, beşinci yüzyılın müceddidi olduğunu bildirmekde, onu çok övmekdedir. Yûsüf-i Benûrî, altıncı cildin yüzkırkdokuzuncu sahîfesinde, (İbni Teymiyyenin, kendi mezheb imâmı olan Ahmed bin Hanbelden ayrılarak, Dâvûd-i Zâhirî mezhebini tutduğunu) ve (İbni Teymiyye, birçok üsûl ve fürû’ mes’elesinde Ehl-i sünnet âlimlerinden ayrılmış, asrının âlimleri ve sonra gelenler, onu red etmişlerdir) diyerek, (Me’ârif-üs-sünen) kitâbının kıymet kazanmasını sağlamışdır. 192, 338, 386, 424, 620, 640, 641, 993.