Se’âdet-i Ebediyye
Kitâbında Adı Geçenlerin
Hâl Tercemeleri
0568
— MAHMÛD HÂN-II
“Rahmetullahi Teâlâ Aleyh”: İslâm halîfelerinin doksanbeşincisi ve Osmânlı
pâdişâhlarının otuzuncusudur. Birinci Abdülhamîd hânın oğlu, sultân Abdülmecîd
hânın babasıdır. 1199 [m. 1785] de tevellüd, 1255 [m. 1839] de vefât etdi. 1223
[m. 1808] de halîfe oldu. Yeniçerileri kaldırdı. Vehhâbîleri Hicâzdan çıkardı.
Harbiyye ve tıbbiyye-i mülkiyye mekteblerini vücûde getirdi. [1241] de Tophânede
Nusratiyye câmi’ini yapdırdı. 1244 de Bâyezidde Eski serây bağçesine yangın
kulesi yapdırdı. [1253] de Unkapanı ile Azapkapı arasında (Mahmûdiyye)
köprüsünü yapdırdı. [1247] de İstanbulda ilk gazete çıkarıldı. Dünyâda ilk
gazete 1051 [m. 1641] de çıkarıldı. [1253] de mâliye nezâretini kurdu. [1254] de
karantina vücûde getirdi. Bağçekapıda (Hidâyet câmi’i), Üsküdârda Şemsi
pâşa câmi’i yanında, [1232] de (Adliye) câmi’ini, yağlı boyalı ahşâb
Beğlerbeyi ve Çırâğân serâylarını yapdırdı. [1235] de hazret-i Hâlidin türbesini
ta’mîr etdi. Sandûkası pûşîdesi üzerindeki kendi el yazılarıdır. [1241] de
hurûfî tekkelerini kapatdı. [1235] de Beyoğlunda Galata-serây lise binâsını
yapdırdı. Burası 1250 [m. 1834] de Tıbbiyye mektebi yapıldı ise de, 1266 da
yandı. 1267 de (Tıbbiyye-i şâhâne) yapdırdı. Arnavutköy sâhilinde (Tevfîkiyye)
câmi’ini yapdırdı. Çeşidli yerlerde çeşmeler yapdırdı. Tophânede Kâdirî
câmi’ ve tekkesini Tosyalı İsmâ’îl Rûmî yapdı ve 1053 [m. 1644] de vefât etdi.
İkinci Mahmûd hân [1239] da yeniden yapdı. Türbesi Çenberlitaşdadır. 460, 500,
533, 1059, 1062, 1066, 1067, 1083, 1092, 1173, 1189. |