46
-
HASTA YEMEKLERİ
18 - KUM
SANCISI: Hücrelerde, gıdâ maddelerinin noksân yanmasından kum hâsıl olduğu
gibi, azotlu maddelerin noksân parçalanmasından da asid ürik kumu hâsıl olur.
Böbreklerde şiddetli veca’ olur. Ağrı bel ve karına yayılır. İdrâr az, bulanık,
ba’zen kanlıdır. Kay olur. Ürat bulunan idrâr, sarı kırmızı olur. Isıtınca, ürat
eriyip, berrak olur. Soğuyunca tekrâr bulanır.
Ürik asidi en
az yapan süt, yumurta, yeşil sebze ve tatlı meyvelerdir. Bilhâssa, kuru incir,
çok fâidelidir. En çok yapan ise, genc hayvan etleri, jelatinli etler (baş,
ayak, deri), ahşâ, beyn, karaciğer, böbrek, işkembedir. Bunlarda çok nüklein
vardır. Nükleinin parçalanmasından, ürik asid kolay meydâna gelir. Ekmek ve et
de oldukca ürik asid yapar.
Yasak olanlar -
Genc hayvanlar (dana, güğercin palazı, kuzu, oğlak, genc kuşlar, piliç
yasakdır). Jelatinli etler (dana başı, paça, peltelenmiş et suyu), iç organ
etleri (beyin, böbrek, dalak, karaciğer, işkembe, sucuk), konserve etleri,
mantar, çikolata ve ekşi meyveler, sıcak meşrûbât, sıcak kompres koymak
yasakdır.
Ekmek, sebzeler
(mercimek, fasulye, bakla, bezelye) az verilmelidir.
Verilecek
yemekler - Büyük hayvan etleri (sığır, koyun), tâze av etleri (tavşan gibi),
kümes hayvanları, çok tâze balık, soğuk süt, yumurta verilir. Yeşil sebze,
patates, tatlı meyve bilhâssa kuru incir verilir. Tâze peynir verilir. Kahve,
gazoz yasakdır. Hafîf ılık çay verilir. Her gün iki üç litre bol su içmelidir.
Limon suyu ve mi’de sodası vererek idrârın asitliği azaltılmalıdır. PH 6 dan
aşağı olmamalıdır. İlâc olarak piperazine, (A.C.T.H.) ve (Cortisone) iğneleri
fâidelidir. Süleymâniyye kütübhânesi (Lâleli) kısmında, [3735] sayılı
kitâbda diyor ki, (Üç gün beşer gram Râvend-i Çîni tozu yutunca, incir, mesâne
taşını eritir ve idrâr yollarını temizler. Akkavak yaprağını çay gibi hâzırlayıp
içmek de böyledir. Kadın sütü bal ile karışdırılıp içilirse, mesânedeki taşları
eritir).
Almanyada yeni
yapılan (Nieron) adındaki hablar, böbrek taşlarını parçalamakda, bunları
ve kumları dökmekdedir. Bu ilâc, günde üç def’a yemeklerde birer hab
alınmakdadır. İçinde, (verge d’or) denilen altın kamış otunun çiçeği ve (Ammi)
denilen Mısr anasonu meyveleri ve (Saxifrage) denilen taşkıran otu ve (Souci)
denilen Ayn-ı safâ otu ve (Bugrane) denilen kayış kıran otunun kırmızı çiçekleri
ve (Garance) denilen kökboya kökü vardır. Bunları kaynatıp suyunu içmek de taş
ve kum düşürür.
|