|
|
|
|
|
|
MAHALLİ
İDARELER |
|
|
Mahalli İdare Birlikleri |
|
|
Mahalli İdareler / Belde Belediyeleri |
|
|
Mahalli İdareler /
Büyükşehir Belediyeleri |
|
Mahalli İdareler /
Büyükşehir İlçe Belediyeleri |
|
Mahalli İdareler / İl Belediyeleri |
|
|
Mahalli İdareler / İl Özel İdareleri |
|
|
Mahalli İdareler / İlçe Belediyeleri |
|
|
Mahalli İdareler / Köyler |
|
|
|
|
İL, İLÇE VE
BELDE BELEDİYELERİ |
İL,
İLÇE VE BELDE BELEDİYELERİ |
|
HUKUKİ YAPI VE
GÖREVLER |
|
1. Hukuki Yapı |
|
Belediyelerin yönetimine
ilişkin olarak 1930 yılında çıkarılan 1580
sayılı Belediye Kanunu 7.12.2004 tarih ve 5272 sayılı
Belediye Kanununun yayımına kadar yürürlüğünü
sürdürmüştür. 5272 sayılı Kanun, halen yürürlükte olan
3.7.2005 tarih ve 5393 sayılı Belediye Kanunu ile yürürlükten
kaldırılmıştır. Belediye yönetiminin temel
esaslarını oluşturan 5393 sayılı Belediye Kanunu,
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamı
dışındaki tüm il, ilçe ve belde belediyelerinde ve 5216
sayılı Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda ilgili Kanuna
aykırı olmamak kaydıyla ilgisine göre büyükşehir ve
büyükşehir ilçe belediyelerinde de uygulanmaktadır. 5393
sayılı Belediye Kanununda Belediye; belde sakinlerinin mahallî
müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere
kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek
oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel
kişisi olarak tanımlanmıştır. 2011 yılı
itibari ile ülkemizde 16 büyükşehir, 143 büyükşehir ilçe, 65 il,
749 ilçe ve 1977 belde belediyesi bulunmaktadır. |
|
|
|
5393 sayılı Belediye
Kanununa göre nüfusu 5.000 ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde
belediye kurulabilir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması
zorunludur. İçme ve kullanma suyu havzaları ile sit ve diğer
koruma alanlarında ve meskûn sahası kurulu bir belediyenin
sınırlarına 5.000 metreden daha yakın olan yerleşim
yerlerinde belediye kurulamaz. Köylerin veya muhtelif köy
kısımlarının birleşerek belediye kurabilmeleri için
meskûn sahalarının, merkez kabul edilecek yerleşim yerinin
meskûn sahasına azami 5.000 metre mesafede bulunması ve
nüfusları toplamının 5.000 ve üzerinde olması gerekir. |
|
|
|
Belediye
sınırları, belediye meclisinin kararı ve kaymakamın
görüşü üzerine valinin onayı ile kesinleşir.
Kesinleşen sınırlar zorunlu nedenler olmadıkça beş
yıl süre ile değiştirilemez. Bir il dâhilindeki beldeler veya
köyler arasında sınır uyuşmazlığı
çıkması hâlinde ilgili belediye meclisi ve köy ihtiyar meclisi
ile kaymakamın görüşleri otuz gün süre verilerek istenir.
Vali, bu görüşleri değerlendirerek sınır
uyuşmazlığını karara bağlar. Büyükşehir
belediyesi sınırları içinde kalan ilçe ve ilk kademe
belediyelerinin sınır değişikliklerinde büyükşehir
belediye meclisinin de görüşü alınır. İl ve ilçe
sınırlarının değiştirilmesini gerektirecek
sınır uyuşmazlıklarında 5442 sayılı
İl İdaresi Kanunu hükümleri uygulanır. |
|
|
|
Belde, köy veya
bunların bazı kısımlarının bir başka
beldeye katılabilmesi için bu yerlerin meskûn sahalarının
katılınacak beldenin meskûn sahasına uzaklığı
5.000 metreden fazla olamaz. Bir beldenin bazı
kısımlarının komşu bir beldeye
katılmasında veya yeni bir belde ya da köy kurulmasında,
beldenin nüfusunun 5.000'den aşağı düşmemesi gerekir.
Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde ayrılma yoluyla yeni bir
belde kurulması için belde nüfusunun 100.000'den aşağı
düşmemesi ve yeni kurulacak beldenin nüfusunun 50.000'den az
olmaması şarttır. Bir beldenin adı, belediye meclisi üye
tam sayısının en az dörtte üç çoğunluğunun
kararı ve valinin görüşü üzerine İçişleri
Bakanlığının onayı ile değiştirilir. Bu
karar Resmî Gazetede yayımlanır. Beldenin adının
değişmesi ile belediyenin adı da değişmiş
sayılır. Meskûn sahası, bağlı olduğu il veya
ilçe belediyesi ile nüfusu 50.000 ve üzerinde olan bir belediyenin
sınırına 5.000 metreden daha yakın duruma gelen belediye
ve köylerin tüzel kişiliği, genel imar düzeni veya temel alt
yapı hizmetlerinin gerekli kılması durumunda,
Danıştayın görüşü alınarak, İçişleri
Bakanlığının teklifi üzerine müşterek kararname ile
kaldırılarak bu belediyeye katılır. Nüfusu 2.000'in
altına düşen belediyeler, Danıştayın
görüşü alınarak, İçişleri
Bakanlığının önerisi üzerine müşterek kararname
ile köye dönüştürülür. |
|
|
|
Belediye Kanununda beldede
yaşayanların belediye yönetimine katılmasına
ilişkin hususlara da yer verilmiştir. Bunlardan, mahalle
yönetimi ve hemşehri hukukuna ilişkin olanlara değinmek
gerekir. |
|
|
|
Mahalle, muhtar ve ihtiyar
heyeti tarafından yönetilir. Belediye sınırları
içinde mahalle kurulması, kaldırılması,
birleştirilmesi, bölünmesi, adlarıyla
sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi,
belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine
valinin onayı ile olur. Muhtar, mahalle sakinlerinin gönüllü
katılımıyla ortak ihtiyaçları belirlemek, mahallenin yaşam
kalitesini geliştirmek, belediye ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarıyla ilişkilerini yürütmek, mahalle ile ilgili
konularda görüş bildirmek, diğer kurumlarla iş
birliği yapmak ve kanunlarla verilen diğer görevleri yapmakla
yükümlüdür. Belediye, mahallenin ve muhtarlığın
ihtiyaçlarının karşılanması ve
sorunlarının çözümü için bütçe imkânları ölçüsünde
gerekli ayni yardım ve desteği sağlar; kararlarında
mahallelinin ortak isteklerini göz önünde bulundurur ve hizmetlerin
mahallenin ihtiyaçlarına uygun biçimde yürütülmesini sağlamaya
çalışır. |
|
|
|
Herkes ikamet ettiği
beldenin hemşehrisidir. Hemşehrilerin, belediye karar ve
hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve
belediye idaresinin yardımlarından yararlanma hakları
vardır. Yardımların insan onurunu zedelemeyecek
koşullarda sunulması zorunludur. Belediye, hemşehriler
arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve
kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları
yapar. Bu çalışmalarda üniversitelerin, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların,
sivil toplum kuruluşları ve uzman kişilerin
katılımını sağlayacak önlemler
alınır. Belediye sınırları içinde oturan, bulunan
veya ilişiği olan her şahıs, belediyenin kanunlara
dayanan kararlarına, emirlerine ve duyurularına uymakla ve belediye
vergi, resim, harç, katkı ve katılma paylarını
ödemekle yükümlüdür. |
|
|
|
2- Belediyenin Görev ve
Sorumlulukları |
|
|
|
Belediye, mahallî müşterek
nitelikte olmak şartıyla; |
|
|
|
a) İmar, su ve kanalizasyon,
ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi
sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı
atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans;
şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma,
park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve
tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek
ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi
hizmetlerini yapar veya yaptırır. Büyükşehir belediyeleri ile
nüfusu 50.000'i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma
evleri açar. |
|
|
|
b) Devlete ait her derecedeki okul
binalarının inşaatı ile bakım ve
onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç,
gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir;
sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir;
kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi
bakımından önem taşıyan mekânların ve
işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla
bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün
olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.
Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine
malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor
karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt
dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya
derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir.
Gıda bankacılığı yapabilir. |
|
|
|
Hizmetlerin yerine
getirilmesinde öncelik sırası, belediyenin malî durumu ve
hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirlenir. Belediye
hizmetleri, vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun
yöntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda özürlü, yaşlı,
düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır.
Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanı belediye
sınırlarını kapsar. Belediye meclisinin kararı ile
mücavir alanlara da belediye hizmetleri götürülebilir. |
|
|
|
Belediye; kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların,
noterlerin, varsa üniversitelerin, ilgili sivil toplum örgütlerinin,
siyasî partilerin, kamu kurum ve kuruluşlarının ve mahalle
muhtarlarının temsilcileri ile diğer ilgililerin
katılımıyla oluşan kent konseyinin faaliyetlerinin etkili
ve verimli yürütülmesi konusunda yardım ve destek sağlar. Kent
konseyinde oluşturulan görüşler belediye meclisinin ilk
toplantısında gündeme alınarak değerlendirilir. |
|
|
|
Belediye; sağlık,
eğitim, spor, çevre, sosyal hizmet ve yardım, kütüphane, park,
trafik ve kültür hizmetleriyle yaşlılara, kadın ve çocuklara,
özürlülere, yoksul ve düşkünlere yönelik hizmetlerin yapılmasında
beldede dayanışma ve katılımı sağlamak,
hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimliliği artırmak
amacıyla gönüllü kişilerin katılımına
yönelik programlar uygular. |
|
|
|
Belediyenin Yetkileri ve
İmtiyazları |
|
|
|
Belediyenin yetkileri ve
imtiyazları şunlardır: |
|
|
|
a) Belde sakinlerinin mahallî müşterek
nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her
türlü faaliyet ve girişimde bulunmak. |
|
|
|
b) Kanunların belediyeye verdiği
yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, belediye yasakları
koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek. |
|
|
|
c) Gerçek ve tüzel kişilerin
faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı
vermek. |
|
|
|
d) Özel kanunları gereğince
belediyeye ait vergi, resim, harç, katkı ve katılma
paylarının tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak; vergi, resim ve harç
dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili
gereken doğal gaz, su, atık su ve hizmet
karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya
yaptırmak. |
|
|
|
e) Müktesep haklar saklı kalmak üzere;
içme, kullanma ve endüstri suyu sağlamak; atık su ve yağmur
suyunun uzaklaştırılmasını sağlamak; bunlar
için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek;
kaynak sularını işletmek veya işlettirmek. |
|
|
|
f) Toplu taşıma yapmak; bu amaçla
otobüs, deniz ve su ulaşım araçları, tünel, raylı sistem
dâhil her türlü toplu taşıma sistemlerini kurmak, kurdurmak,
işletmek ve işlettirmek. |
|
|
|
g) Katı atıkların
toplanması, taşınması,
ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan
kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri
yapmak ve yaptırmak. |
|
|
|
h) Mahallî müşterek nitelikteki
hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla, belediye ve mücavir alan
sınırları içerisinde taşınmaz almak,
kamulaştırmak, satmak, kiralamak veya kiraya vermek, trampa etmek,
tahsis etmek, bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesis etmek. |
|
|
|
i) Borç almak, bağış kabul
etmek. |
|
|
|
j) Toptancı ve perakendeci hâlleri,
otobüs terminali, fuar alanı, mezbaha, ilgili mevzuata göre yat
limanı ve iskele kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek veya
bu yerlerin gerçek ve tüzel kişilerce açılmasına izin vermek. |
|
|
|
k) Vergi, resim ve harçlar
dışında kalan dava konusu uyuşmazlıkların
anlaşmayla tasfiyesine karar vermek. |
|
|
|
l) Gayrisıhhî müesseseler ile umuma
açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve
denetlemek. |
|
|
|
m) Beldede ekonomi ve ticaretin
geliştirilmesi ve kayıt altına alınması
amacıyla izinsiz satış yapan seyyar satıcıları
faaliyetten men etmek, izinsiz satış yapan seyyar
satıcıların faaliyetten men edilmesi sonucu, cezası
ödenmeyerek iki gün içinde geri alınmayan gıda maddelerini
gıda bankalarına, cezası ödenmeyerek otuz gün içinde geri
alınmayan gıda dışı malları yoksullara vermek. |
|
|
|
n) Reklam panoları ve
tanıtıcı tabelalar konusunda standartlar getirmek. |
|
|
|
o) Gayrisıhhî işyerlerini,
eğlence yerlerini, halk sağlığına ve çevreye etkisi
olan diğer işyerlerini kentin belirli yerlerinde toplamak; hafriyat
toprağı ve moloz döküm alanlarını;
sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG)
depolama sahalarını; inşaat malzemeleri, odun, kömür ve
hurda depolama alanları ve satış yerlerini belirlemek; bu alan
ve yerler ile taşımalarda çevre kirliliği oluşmaması
için gereken tedbirleri almak. |
|
|
|
p) Kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde
işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile
taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve
güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde,
sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve
işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların
belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün
işleri yürütmek. |
|
|
|
Belediye; (e), (f) ve (g)
bentlerinde belirtilen hizmetleri Danıştayın görüşü
ve İçişleri Bakanlığının kararıyla süresi
kırk dokuz yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebilir;
toplu taşıma hizmetlerini imtiyaz veya tekel oluşturmayacak
şekilde ruhsat vermek suretiyle yerine getirebileceği gibi toplu
taşıma hatlarını kiraya verme veya Belediye Kanununun 67
nci maddesindeki esaslara göre hizmet satın alma yoluyla yerine
getirebilir. |
|
|
|
Bu yetki ve imtiyazlar
yanında, 5393 sayılı Belediye Kanunu ile belediyelere
bazı konularda karar alma ve uygulama imkânı da getirilmiştir.
Buna göre; |
|
|
|
a) İl sınırları içinde
büyükşehir belediyeleri, belediye ve mücavir alan
sınırları içinde il belediyeleri ile nüfusu 10.000'i geçen
belediyeler, meclis kararıyla; turizm, sağlık, sanayi ve
ticaret yatırımlarının ve eğitim
kurumlarının su, termal su, kanalizasyon, doğal gaz, yol ve
aydınlatma gibi alt yapı çalışmalarını faiz
almaksızın on yıla kadar geri ödemeli veya ücretsiz
olarak yapabilir veya yaptırabilir, bunun
karşılığında yapılan tesislere ortak olabilir;
sağlık, eğitim, sosyal hizmet ve turizmi geliştirecek
projelere İçişleri Bakanlığının onayı ile
ücretsiz veya düşük bir bedelle amacı dışında
kullanılmamak kaydıyla arsa tahsis edebilir. |
|
|
|
b) Belediye, belediye meclisi kararıyla;
konut alanları, sanayi alanları, ticaret alanları, teknoloji
parkları, kamu hizmeti alanları, rekreasyon alanları ve her
türlü sosyal donatı alanları oluşturmak, eskiyen kent
kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek, kentin
tarihi ve kültürel dokusunu korumak veya deprem riskine karşı
tedbirler almak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim
projeleri uygulayabilir. |
|
|
|
c) Belediye, belediye meclisinin kararı
üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve
sorumluluk alanlarına giren konularda; |
|
|
|
- Mahallî idareler ile
diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım,
onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz
üstlenebilir veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri
gerçekleştirebilir ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında
bulunabilir. |
|
- Mahallî idareler ile merkezî
idareye ait aslî görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla
gerekli aynî ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak araç ve
personel temin edebilir. |
|
- Kamu Kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına
çalışan dernekler, özürlü dernek ve vakıfları,
Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve
507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanunu kapsamına giren
meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. |
|
- Kendisine ait
taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde
kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile
diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi
yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu
taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. |
|
|
|
d) Belediye, belde sakinlerinin belediye
hizmetleriyle ilgili görüş ve düşüncelerini tespit etmek
amacıyla kamuoyu yoklaması ve araştırması yapabilir. |
|
|
|
Belediye mallarına
karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç
işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale
Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında
da uygulanır. Belediyenin proje karşılığı
borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı
bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan
malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç
gelirleri haczedilemez. Belediyenin kamu hizmetine ayrılan veya kamunun
yararlanmasına açık, gelir getirmeyen taşınmazları
ile bunların inşa ve kullanımları katma değer
vergisi ile özel tüketim vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç,
katılma ve katkı paylarından muaftır. |
|
|
|
|
|
|
|
YÖNETİM YAPISI VE
TEŞKİLATI |
YÖNETİM YAPISI VE
TEŞKİLATI |
|
1- Belediye Yönetimi |
|
Belediye yönetiminin
organları; belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye
başkanıdır. Anayasanın 127 inci maddesi gereğince
belediyelerin seçilmiş organlarının organlık
sıfatını kazanmalarına ilişkin itirazların
çözümü ve kaybetmeleri konusundaki denetim yargı yolu ile olur.
Görevleriyle ilgili bir suç nedeniyle haklarında soruşturma
veya kovuşturma açılan belediye organları veya bu
organların üyeleri, kesin hükme kadar İçişleri Bakanı
tarafından görevden uzaklaştırılabilir. |
|
a) Belediye Meclisi |
|
Belediye meclisi, belediyenin
karar organıdır ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile
Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi
Hakkında Kanunda gösterilen esas ve usullere göre
seçilmiş üyelerden oluşur. Belediye meclisi üyelikleri için
Anayasanın 127 inci maddesi gereğince beş yılda bir
yapılan mahalli idareler seçimlerinde; son genel nüfus sayımı
sonuçlarına göre nüfusu 10.000?e kadar olan beldelerde 9, nüfusu
10.001-20.000 arasında olan beldelerde 11, nüfusu 20.001-50.000
arasında olan beldelerde 15, nüfusu 50.001-100.000 arasındaki
beldelerde 25, nüfusu 100.001-250.000 arasında olan beldelerde 31,
nüfusu 250.001-500.000 olan beldelerde 37, nüfusu 500.001-1.000.000
arasındaki beldelerde 45, nüfusu 1.000.000?dan fazla olan beldelerde ise
55 asıl ve aynı sayıda yedek üye seçilir. |
|
|
|
Belediye meclisi, seçim
sonuçlarının ilânını takip eden beşinci gün belediye
başkanının başkanlığında
kendiliğinden toplanır. Meclis bu toplantıda, üyeleri
arasından, gizli oyla meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile en
az iki kâtip üyeyi ilk iki yıl için görev yapmak üzere seçer.
İlk iki yıldan sonra seçilecek başkanlık divanı
yapılacak ilk mahallî idareler seçimlerine kadar görev yapar.
Meclise belediye başkanı, katılamaması durumunda meclis
birinci başkan vekili, onun da katılamaması durumunda ikinci
başkan vekili başkanlık eder. Ancak yıllık faaliyet
raporunun görüşüldüğü meclis toplantısı meclis
başkan vekilinin başkanlığında yapılır. |
|
|
|
Meclisin
çalışması ve katılıma ilişkin esas ve usuller
konusunda, 09.10.2005 tarih ve 25961 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan ?Belediye Meclisi Çalışma
Yönetmeliği? hükümleri uygulanır. Belediye meclisi, her
ayın ilk haftası, önceden
kararlaştırdığı günde toplanır. Meclis, resmî
tatile rastlayan günlerde çalışmasına ara verebilir, her
yıl bir ay tatil kararı alabilir. Bütçe görüşmesine
rastlayan toplantı süresi en çok yirmi gün, diğer
toplantıların süresi en çok beş gündür. Belediye
başkanı, acil durumlarda lüzum görmesi halinde belediye
meclisini bir yılda üç defadan fazla olmamak ve her toplantı bir
birleşimi geçmemek üzere toplantıya çağırır.
Belediye meclisi, üye tam sayısının salt
çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla
karar verir. Ancak, karar yeter sayısı, üye tam
sayısının dörtte birinden az olamaz. Oylamada
eşitlik çıkması durumunda meclis başkanının
bulunduğu taraf çoğunluk sayılır. |
|
|
|
Belediye başkanı,
hukuka aykırı gördüğü meclis kararlarını,
gerekçesini de belirterek yeniden görüşülmek üzere beş gün
içinde meclise iade edebilir. Yeniden görüşülmesi istenilmeyen
kararlar ile yeniden görüşülmesi istenip de belediye meclisi üye
tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilen
kararlar kesinleşir. Belediye başkanı, meclisin
ısrarı ile kesinleşen kararlar aleyhine on gün içinde idarî
yargıya başvurabilir. Kararlar kesinleştiği tarihten
itibaren en geç yedi gün içinde mahallin en büyük mülkî idare amirine
gönderilir. Mülkî idare amirine gönderilmeyen kararlar
yürürlüğe girmez. Mülkî idare amiri hukuka aykırı
gördüğü kararlar aleyhine idarî yargıya başvurabilir.
Kesinleşen meclis kararlarının özetleri yedi gün içinde
uygun araçlarla halka duyurulur. |
|
|
|
Belediye meclisi, üyeleri
arasından en az üç en fazla beş kişiden oluşan ihtisas
komisyonları kurabilir. Komisyonların bir yılı geçmemek
üzere ne kadar süre için kurulacağı aynı meclis kararında
belirtilir. İhtisas komisyonları, her siyasî parti grubunun ve
bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının
meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle
oluşturulur. İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000'in
üzerindeki belediyelerde plân ve bütçe ile imar komisyonlarının
kurulması zorunludur. İhtisas komisyonlarının görev
alanına giren işler bu komisyonlarda görüşüldükten sonra
belediye meclisinde karara bağlanır. Mahalle muhtarları ve
ildeki kamu kuruluşlarının amirleri ile ildeki kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, sendikalar ve
gündemdeki konularla ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, oy
hakkı olmaksızın kendi görev ve faaliyet alanlarına
giren konuların görüşüldüğü ihtisas komisyonu
toplantılarına katılabilir ve görüş bildirebilir.
Komisyon raporları alenîdir, çeşitli yollarla halka duyurulur ve
isteyenlere meclis tarafından maliyetlerini aşmamak üzere
belirlenecek bedel karşılığında verilir. İl ve
ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye
meclisi, her ocak ayı toplantısında belediyenin bir
önceki yıl gelir ve giderleri ile bunlara ilişkin hesap
kayıt ve işlemlerinin denetimi için kendi üyeleri arasından
gizli oyla ve üye sayısı üçten az beşten çok olmamak üzere bir
denetim komisyonu oluşturur. Komisyon, her siyasî parti grubunun ve
bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının
meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle
oluşur. |
|
|
|
Meclis üyeliği, ölüm
ve istifa durumunda kendiliğinden sona erer. Meclis üyeliğinden
istifa dilekçesi belediye başkanlığına verilir ve
başkan tarafından meclisin bilgisine sunulur. Özürsüz veya
izinsiz olarak arka arkaya üç birleşim günü veya bir yıl içinde
yapılan toplantıların yarısına katılmayan
üyenin üyeliğinin düşmesine, savunması alındıktan
sonra üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar
verilir. Belediye meclisi üyeliğine seçilme yeterliğinin
kaybedilmesi durumunda, valinin bildirmesi üzerine Danıştay
tarafından üyeliğin düşmesine karar verilir. |
|
|
|
Belediye meclisi; |
|
|
|
a) Kendisine kanunla verilen görevleri süresi içinde
yapmayı ihmal eder ve bu durum belediyeye ait işleri sekteye veya
gecikmeye uğratırsa, |
|
|
|
b) Belediyeye verilen görevlerle ilgisi olmayan siyasî
konularda karar alırsa, |
|
|
|
İçişleri
Bakanlığının bildirimi üzerine Danıştayın
kararı ile feshedilir. Bu şekilde feshedilen meclisin yerine
seçilen meclis, kalan süreyi tamamlar. |
|
|
|
Belediye meclisinin; |
|
|
|
a) Danıştay tarafından feshi veya meclis
toplantılarının ertelenmesi, |
|
|
|
b) Meclis üye tam sayısının yarıdan
fazlasının tutuklanması, |
|
|
|
c) Yedek üyelerin getirilmesinden sonra da meclis üye tam
sayısının yarısından aşağı
düşmesi, |
|
|
|
d) Geçici olarak görevden
uzaklaştırılması, |
|
|
|
Hâllerinde, meclis
çalışabilir duruma gelinceye veya yeni meclis seçimi
yapılıncaya kadar meclis görevi, belediye encümeninin memur
üyeleri tarafından yürütülür. |
|
Belediye Meclisinin Görev
ve Yetkileri |
|
Belediye meclisinin görev
ve yetkileri şunlardır: |
|
|
|
a) Stratejik plân ile yatırım ve
çalışma programlarını, belediye faaliyetlerinin ve
personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve kabul etmek. |
|
|
|
b) Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek, bütçede kurumsal
kodlama yapılan birimler ile fonksiyonel
sınıflandırmanın birinci düzeyleri arasında aktarma
yapmak. |
|
|
|
c) Belediyenin imar plânlarını görüşmek
ve onaylamak, büyükşehir ve il belediyelerinde il çevre düzeni
plânını kabul etmek. Belediye sınırları il
sınırı olan Büyükşehir Belediyelerinde il çevre düzeni
planı ilgili Büyükşehir Belediyeleri tarafından
yapılır veya yaptırılır ve doğrudan Belediye
Meclisi tarafından onaylanır. |
|
|
|
d) Borçlanmaya karar vermek. |
|
|
|
e) Taşınmaz mal alımına,
d)satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin
değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu
hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına;
üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı
geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak
tesisine karar vermek. |
|
|
|
f) Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı
konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler
için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek. |
|
|
|
g) Şartlı bağışları kabul
etmek. |
|
|
|
h) Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve
miktarı beşbin TL?den fazla dava konusu olan belediye
uyuşmazlıklarını sulh ile tasfiyeye, kabul ve feragate
karar vermek. |
|
|
|
i) Bütçe içi işletme ile 6102 sayılı Türk
Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu
ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve
gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar
vermek. |
|
|
|
j) Belediye adına imtiyaz verilmesine ve belediye
yatırımlarının yap-işlet veya yap-işlet-devret
modeli ile yapılmasına; belediyeye ait şirket, işletme ve
iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek. |
|
|
|
k) Meclis başkanlık divanını ve encümen
üyeleri ile ihtisas komisyonları üyelerini seçmek. |
|
|
|
l) Norm kadro çerçevesinde belediyenin ve bağlı
kuruluşlarının kadrolarının ihdas, iptal ve
değiştirilmesine karar vermek. |
|
|
|
m) Belediye tarafından çıkarılacak
yönetmelikleri kabul etmek. |
|
|
|
n) Meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad
vermek; mahalle kurulması, kaldırılması,
birleştirilmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti
ve değiştirilmesine karar vermek; beldeyi tanıtıcı
amblem, flama ve benzerlerini kabul etmek. Bu kararlarda; belediye meclisinin
üye tam sayısının salt çoğunluğu, bunların
değiştirilmesine ilişkin kararlarda ise meclis üye tam
sayısının üçte iki çoğunluğunun kararı
aranır. Bu kararlar mülkî idare amirinin onayı ile yürürlüğe
girer. |
|
|
|
o) Diğer mahallî idarelerle birlik kurulmasına,
kurulmuş birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek. |
|
|
|
p) Yurt içindeki ve İçişleri
Bakanlığının izniyle yurt dışındaki
belediyeler ve mahallî idare birlikleriyle karşılıklı
iş birliği yapılmasına; kardeş kent ilişkileri
kurulmasına; ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek
amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler
gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri
yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye, görev alanıyla
ilgili konularda faaliyet gösteren uluslararası teşekkül ve
organizasyonlara, kurucu üye veya üye olunmasına karar vermek. |
|
|
|
r) Fahrî hemşehrilik payesi ve beratı vermek. |
|
|
|
s) Belediye başkanıyla encümen arasındaki
anlaşmazlıkları karara bağlamak. |
|
|
|
t) Mücavir alanlara belediye hizmetlerinin
götürülmesine karar vermek. |
|
|
|
u) İmar plânlarına uygun şekilde
hazırlanmış belediye imar programlarını
görüşerek kabul etmek. |
|
|
|
v) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde
kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulanmasına karar
vermek. |
|
b) Belediye Encümeni |
|
Belediye encümeni, belediye
başkanının başkanlığında; |
|
|
|
a) İl belediyelerinde ve nüfusu 100.000'in üzerindeki
belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından
bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, malî hizmetler birim amiri
ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir
yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden, |
|
|
|
b) Diğer belediyelerde, belediye meclisinin her
yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla
seçeceği iki üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye
başkanının birim amirleri arasından bir yıl için
seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden oluşur. |
|
|
|
Belediye
başkanının katılamadığı
toplantılarda, belediye başkanının
görevlendireceği başkan yardımcısı veya encümen
üyesi, encümene başkanlık eder. Encümen toplantılarına
gündemdeki konularla ilgili olarak ilgili birim amirleri, belediye
başkanı tarafından oy hakkı olmaksızın
görüşleri alınmak üzere çağrılabilir. |
|
|
|
Belediye encümeni, haftada
birden az olmamak üzere önceden belirlenen gün ve saatte toplanır.
Belediye başkanı acil durumlarda encümeni toplantıya
çağırabilir. Encümen üye tam sayısının salt
çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt
çoğunluğuyla karar verir. Oyların eşitliği durumunda
başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
Çekimser oy kullanılamaz. Encümen gündemi belediye
başkanı tarafından hazırlanır. Encümen üyeleri,
başkanının uygun görüşü ile gündem maddesi teklif
edebilir. Belediye başkanı tarafından havale edilmeyen konular
encümende görüşülemez. Encümene havale edilen konular bir hafta
içinde görüşülerek karara bağlanır. |
|
Belediye Encümeninin Görev
ve Yetkileri |
|
Belediye encümeninin görev
ve yetkileri şunlardır: |
|
|
|
a) Stratejik plân ve yıllık çalışma
programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip belediye meclisine
görüş bildirmek. |
|
|
|
b) Yıllık çalışma programına
alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını
almak ve uygulamak. |
|
|
|
c) Öngörülmeyen giderler ödeneğinin
harcama yerlerini belirlemek. |
|
|
|
d) Bütçede fonksiyonel sınıflandırmanın
ikinci düzeyleri arasında aktarma yapmak. |
|
|
|
e) Kanunlarda öngörülen cezaları vermek. |
|
|
|
f) Vergi, resim ve harçlar dışında kalan
dava konusu olan belediye uyuşmazlıklarının anlaşma
ile tasfiyesine karar vermek. |
|
|
|
g) Taşınmaz mal satımına,
trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını
uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar
vermek. |
|
|
|
h) Umuma açık yerlerin açılış ve
kapanış saatlerini belirlemek. |
|
|
|
i) Diğer kanunlarda belediye encümenine verilen
görevleri yerine getirmek. |
|
c) Belediye Başkanı |
|
Belediye başkanı,
belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin
temsilcisidir. Başkan, beş yılda bir yapılan mahalli
idareler seçimlerinde belediye sınırları içinde ikamet eden
seçmenlerin oylarıyla 2972 sayılı Mahalli İdareler ile
Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi
Hakkında Kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilir. |
|
|
|
Belediye başkanı
izin, hastalık veya başka bir sebeple görev başında
bulunmadığı hâllerde, bu süre içinde kendisine vekâlet etmek
üzere, belediye meclisi üyeleri arasından birini başkan vekili olarak
görevlendirir. Başkan vekili, başkanın yetkilerine
sahiptir. Belediye başkanı, görev ve yetkilerinden bir
kısmını uygun gördüğü takdirde, yöneticilik
sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredebilir. Belediye
başkanlığı, ölüm ve istifa hâllerinde
kendiliğinden sona erer. |
|
|
|
Belediye
başkanının; |
|
|
|
a) Mazeretsiz ve kesintisiz olarak yirmi günden fazla
görevini terk etmesi ve bu durumun mahallin mülkî idare amiri
tarafından belirlenmesi, |
|
|
|
b) Seçilme yeterliğini kaybetmesi, |
|
|
|
c) Görevini sürdürmesine engel bir hastalık veya
sakatlık durumunun yetkili sağlık kuruluşu raporuyla
belgelenmesi, |
|
|
|
d) Meclisin feshine neden olan eylem ve işlemlere
katılması, |
|
|
|
Hâllerinden birinin meydana
gelmesi durumunda İçişleri Bakanlığının
başvurusu üzerine Danıştay kararıyla başkanlık
sıfatı sona erer. |
|
|
|
Belediye başkanınca
meclise sunulan bir önceki yıla ait faaliyet raporundaki
açıklamalar, meclis üye tam sayısının dörtte üç
çoğunluğuyla yeterli görülmezse, yetersizlik kararıyla
görüşmeleri kapsayan tutanak, meclis başkan vekili
tarafından mahallin mülkî idare amirine gönderilir. Vali,
dosyayı gerekçeli görüşüyle birlikte Danıştaya
gönderir. Yetersizlik kararı, Danıştayca uygun
görüldüğü takdirde belediye başkanı,
başkanlıktan düşer. |
|
|
|
Belediye
başkanlığının herhangi bir nedenle
boşalması durumunda, vali tarafından belediye meclisinin on
gün içinde toplanması sağlanır. Meclis, birinci başkan
vekilinin, onun bulunmaması durumunda ikinci başkan vekilinin, onun
da bulunmaması durumunda en yaşlı üyenin
başkanlığında toplanarak; |
|
|
|
a) Belediye başkanlığının
boşalması veya seçim dönemini aşacak biçimde kamu
hizmetinden yasaklanma cezasının verilmiş olması
durumunda bir başkan, |
|
|
|
b) Başkanın görevden
uzaklaştırılması, tutuklanması veya seçim
dönemini aşmayacak biçimde kamu hizmetinden yasaklama cezası
alması durumunda bir başkan vekili seçer. |
|
|
|
Belediye
başkanlığının herhangi bir nedenle
boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan
vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim
yapılıncaya kadar belediye başkanlığına
büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı,
diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme
yapılır. Görevlendirilecek kişinin belediye
başkanı seçilme yeterliğine sahip olması
şarttır. |
|
Belediye
Başkanının Görev ve Yetkileri |
|
Belediye
başkanının görev ve yetkileri şunlardır: |
|
|
|
a) Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak
belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve
menfaatlerini korumak. |
|
|
|
b) Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek,
belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere
uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans
ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve
değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak. |
|
|
|
c) Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde,
davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek
veya vekil tayin etmek. d) Meclise ve encümene başkanlık etmek. |
|
|
|
e) Belediyenin taşınır ve taşınmaz
mallarını idare etmek. |
|
|
|
f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve
tahsil etmek. |
|
|
|
g) Yetkili organların kararını almak
şartıyla sözleşme yapmak. |
|
|
|
h) Meclis ve encümen kararlarını uygulamak. |
|
|
|
i) Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi
dışındaki aktarmalara onay vermek. |
|
|
|
j) Belediye personelini atamak. |
|
|
|
k) Belediye ve bağlı kuruluşları ile
işletmelerini denetlemek. |
|
|
|
l) Şartsız bağışları kabul
etmek. |
|
|
|
m) Belde halkının huzur, esenlik,
sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak. |
|
|
|
n) Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan
ödeneği kullanmak, özürlülere yönelik hizmetleri yürütmek
ve özürlüler merkezini oluşturmak. |
|
|
|
o) Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan
ödeneği kullanmak. |
|
|
|
p) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya
belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve
yetkileri kullanmak. |
|
2- Belediye Teşkilatı |
|
Belediye teşkilâtı,
norm kadroya uygun olarak yazı işleri, malî hizmetler, fen
işleri ve zabıta birimlerinden oluşur. Beldenin nüfusu, fizikî
ve coğrafî yapısı, ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleri
ile gelişme potansiyeli dikkate alınarak, norm kadro ilke ve
standartlarına uygun olarak gerektiğinde sağlık, itfaiye,
imar, insan kaynakları, hukuk işleri ve ihtiyaca göre
diğer birimler oluşturulabilir. Bu birimlerin kurulması,
kaldırılması veya birleştirilmesi belediye meclisinin
kararıyla olur. Belediyelerin ve bağlı kuruluşların
norm kadroları, 22.02.2007 tarih ve 26442 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları
İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve
Standartlarına Dair Yönetmelik tarafından belirlenen ilke ve
standartlar çerçevesinde belediye meclisi kararıyla belirlenir. |
|
|
|
Belediye personeli, belediye
başkanı tarafından atanır. Birim müdürlüğü ve üstü
yönetici kadrolarına yapılan atamalar ilk toplantıda
belediye meclisinin bilgisine sunulur. |
|
|
|
Norm kadrosunda belediye
başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro
sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye
başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu 50.000'e kadar
olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan
belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde
üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis
üyesini belediye başkan yardımcısı olarak
görevlendirebilir. |
|
|
|
Belediyenin yıllık
toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe
gelirlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek
yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu
bulunacak miktarın yüzde otuzunu aşamaz. Nüfusu 10.000'in
altında olan belediyelerde bu oran yüzde kırk olarak
uygulanır. |
|
|
|
|
|
|
|
MALİ YAPI |
MALİ YAPI |
|
Belediyenin Mali
Yapısı |
|
Belediye başkanı
tarafından hazırlanan bütçe tasarısı eylül
ayının birinci gününden önce encümene sunulur ve
İçişleri Bakanlığına gönderilir.
İçişleri Bakanlığı belediye bütçe tahminlerini
konsolide eder ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol
Kanunu uyarınca merkezi yönetim bütçe tasarısına eklenmek
üzere eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına bildirir.
Encümen, bütçeyi inceleyerek görüşüyle birlikte kasım
ayının birinci gününden önce belediye meclisine sunar. Meclis
bütçe tasarısını yılbaşından önce, aynen
veya değiştirerek kabul eder. Ancak, meclis bütçe denkliğini
bozacak biçimde gider artırıcı ve gelir azaltıcı
değişiklikler yapamaz. Kabul edilen bütçe, malî
yılbaşından itibaren yürürlüğe girer. Belediye bütçesiyle
ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi
harcama yetkilisidir. |
|
|
|
Her yıl bütçesinin
kesinhesabı, belediye başkanı tarafından hesap
döneminin bitiminden sonra nisan ayı içinde encümene sunulur.
Kesinhesap, belediye meclisinin mayıs ayı toplantısında
görüşülerek karara bağlanır. Kesinhesabın
görüşülmesi ve kesinleşmesinde, bütçeye ilişkin hükümler
uygulanır. |
|
|
|
Belediye bütçe ve muhasebe
işlemleri 10.03.2006 tarih ve 26104 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan ?Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe
Yönetmeliği? hükümleri uyarınca yürütülür. |
|
|
|
Belediyenin gelirleri ve
giderleri şunlardır: |
|
A- Belediyenin Gelirleri |
|
Belediye gelirleri dört
ana grupta toplanabilir. |
|
1- Öz Gelirler |
|
Belediyenin öz gelirleri;
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda sayılan gelirler ve
paylar, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre tahsil edilen
emlak vergisi, belediyenin taşınır ve taşınmaz
mallarının kira, satış veya başka bir surette
değerlendirilmesinden elde edilen gelirler ve her türlü girişim,
iştirak ve faaliyetler karşılığı
sağlanacak gelirlerden oluşmaktadır. |
|
|
|
2464 sayılı Belediye
Gelirleri Kanununda düzenlenen gelirleri de kendi içinde; vergiler, harçlar,
harcamalara katılma payları, ücrete tabi işler ve diğer
paylar olarak ayrılabilir. |
|
1.1.1. Vergiler |
|
Belediyenin tahsile yetkili
olduğu vergiler şunlardır: |
|
|
|
a) İlan ve Reklam Vergisi |
|
|
|
b) Eğlence Vergisi |
|
|
|
c) Çeşitli Vergiler: Haberleşme Vergisi,
Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi, Yangın Sigorta Vergisi,
Çevre Temizlik Vergisi |
|
|
|
|
|
1.1.2. Harçlar |
|
Belediyenin tahsile yetkili
olduğu harçlar şunlardır: |
|
|
|
a) İşgal Harcı |
|
|
|
b) Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı
Harcı |
|
|
|
c) Kaynak Suları Harcı |
|
|
|
d) Tellallık Harcı |
|
|
|
e) Hayvan Kesimi, Muayene ve Denetleme Harcı |
|
|
|
f) Ölçü ve Tartı Aletleri Muayene Harcı |
|
|
|
g) Bina İnşaat Harcı |
|
|
|
h) Çeşitli Harçlar: Kayıt ve Suret
Harcı, İmar ile ilgili harçlar, İşyeri Açma İzni
Harcı, Muayene, Ruhsat ve Rapor Harcı, Sağlık Belgesi
Harcı, Esnaf Muaflığı Belgesi Harcı. |
|
1.1.3. Harcamalara Katılma
Payları |
|
Belediyenin tahsile yetkili
olduğu harcamalara katılma payları şunlardır: |
|
|
|
a) Yol Harcamalarına Katılma Payı |
|
|
|
b) Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı |
|
|
|
c) Su Tesisleri Harcamalarına Katılma Payı |
|
1.1.4. Ücrete Tabi
İşler |
|
Belediyeler 2464
sayılı Belediye Gelirleri Kanununda harç veya katılma
payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı
olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince
düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. |
|
1.1.5. Diğer Paylar |
|
a) Müze Giriş Ücretleri Payı: Türkiye Büyük
Millet Meclisine bağlı milli saraylar hariç belediye ve mücavir
alan sınırları içinde gerçek ve tüzelkişilerce
işletilen her türlü müzelerin giriş ücretlerinin % 5'i belediye
payı olarak ayrılır. Belediye payı olarak ayrılan
miktarın, tahsilini takip eden ayın 15 inci günü akşamına
kadar müzenin bulunduğu yer, (büyükşehirlerde Büyük Şehir
Belediyelerine) belediyesine ödenmesi mecburidir. Büyük Şehir
Belediyelerince tahsil edilen payın yüzde 75'i İçişleri
Bakanlığınca bildirilecek son genel nüfus sayımı
sonuçlarına göre nüfusları oranında ilgili ilçe
belediyelerine dağıtılır. |
|
|
|
b) Maden Payı: Belediye sınırları ve
mücavir alanlar içinde faaliyet gösteren maden işletmelerince, 3213
sayılı Maden Kanununun 14 üncü maddesinde yer alan paylara ilaveten
yıllık satış tutarının % 0,2'si nispetinde
belediye payı ayrılır. Bu pay, Devlet hakkının
Hazineye ödenmesi sırasında ruhsat sahibi tarafından
ilgili belediyeye ödenir. |
|
2. Genel Bütçe Vergi
Gelirlerinden Ayrılan Paylar ve Ödenekler |
|
a) Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Ayrılan Pay: 5779
sayılı İl Özel İdareleri ve Belediyelere Genel Bütçe
Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanuna göre; genel bütçe
vergi gelirleri tahsilâtı toplamının yüzde 2,85?i
büyükşehir dışındaki belediyelere ayrılır. Bu
yüzde 2,85?lik belediye payının; yüzde 80?lik kısmı
belediyelerin nüfusuna, yüzde 20?lik kısmı ise belediyelerin Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından
tespit edilen en son ?gelişmişlik endeksi? verileri esas
alınarak, en az gelişmiş ilçeden en çok gelişmiş
olana doğru, eşit sayıda oluşturulan beş gruptan
dâhil oldukları grubun aldığı paydan nüfuslarına
göre dağıtılır. Belde belediyeleri bağlı
bulundukları ilçenin gelişmişlik endeksindeki grubunda
değerlendirilir. |
|
|
|
b) Denkleştirme Ödeneği:
Kesinleşmiş en son genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı
toplamının binde biri Maliye Bakanlığı bütçesine
belediyeler denkleştirme ödeneği olarak konulur. Maliye
Bakanlığı, bu ödeneği, mart ve temmuz aylarında
iki eşit taksit halinde dağıtılmak üzere, İller
Bankası hesabına aktarır. Bu ödeneğin yüzde
60?ı, nüfusu 5.000?e kadar olan belediyelere, yüzde 40?ı ise nüfusu
5.001 ? 9.999 arasında olan belediyelere eşit şekilde
dağıtılır. |
|
3) Genel ve Özel Bütçeli
İdarelerden Yapılacak Ödemeler |
|
4) Borçlanma,
Bağış ve Diğer Gelirler |
|
|
|
B) Belediyenin Giderleri |
|
Belediyenin giderleri
şunlardır: |
|
|
|
a) Belediye binaları, tesisleri ile araç ve
malzemelerinin temini, yapımı, bakımı ve
onarımı için yapılan giderler. |
|
|
|
b) Belediyenin personeline ve seçilmiş
organlarının üyelerine ödenen maaş, ücret, ödenek,
huzur hakkı, yolluklar, hizmete ilişkin eğitim
harcamaları ile diğer giderler. |
|
|
|
c) Her türlü alt yapı, yapım, onarım ve
bakım giderleri. |
|
|
|
d) Vergi, resim, harç, katılma payı, hizmet
karşılığı alınacak ücretler ve diğer
gelirlerin takip ve tahsili için yapılacak giderler. |
|
|
|
e) Belediye zabıta ve itfaiye hizmetleri ile
diğer görev ve hizmetlerin yürütülmesi için yapılacak
giderler. |
|
|
|
f) Belediyenin kuruluşuna
katıldığı şirket, kuruluş ve
katıldığı birliklerle ilgili ortaklık payı ve
üyelik aidatı giderleri. |
|
|
|
g) Mezarlıkların tesisi, korunması ve
bakımına ilişkin giderler. |
|
|
|
h) Faiz, borçlanmaya ilişkin diğer ödemeler
ile sigorta giderleri. |
|
|
|
i) Dar gelirli, yoksul, muhtaç ve kimsesizler ile
özürlülere yapılacak sosyal hizmet ve yardımlar. |
|
|
|
j) Dava takip ve icra giderleri. |
|
|
|
k) Temsil, tören, ağırlama ve
tanıtım giderleri. |
|
|
|
l) Avukatlık, danışmanlık ve denetim
hizmetleri karşılığı yapılacak ödemeler. |
|
|
|
m) Yurt içi ve yurt dışı kamu ve özel
kesim ile sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak
hizmetler ve proje giderleri. |
|
|
|
n) Sosyo-kültürel, sanatsal ve bilimsel etkinlikler için
yapılan giderler. |
|
|
|
o) Belediye hizmetleriyle ilgili olarak yapılan
kamuoyu yoklaması ve araştırması giderleri. |
|
|
|
p) Kanunla verilen görevler ve hizmetlerin yürütülmesi için
yapılan diğer giderler. |
|
|
|
r) Şartlı bağışlarla ilgili
yapılacak harcamalar. |
|
|
|
s) İmar düzenleme giderleri. |
|
|
|
t) Her türlü proje giderleri. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|