Soru: Cenaze, nasıl
yıkanır?
CEVAP
Teneşir etrafında, önce buhur otu yakılıp
üç veya beş defa dolaştırılır.
Cenaze, örtülü olarak, tütsülenmiş teneşir
üzerine, sırt üstü veya kolay olan şekilde
yatırılır. Göbekle diz arası örtülü olarak yıkanır; çünkü kadının kadınlar için
avret yeri, erkeğin erkekler için olan avret yeri gibidir. Teneşire,
kıbleye karşı yatırmak sünnettir.
Teneşir, göbeğe kadar yüksek ve az eğik
olmalıdır. Su, pek sıcak olmamalı, tuzlu olmalıdır. Serin ve
tuzlu su, çürümeyi geciktirir.
Ölü, çocuk da olsa, önce abdest
aldırılır; fakat ağzına, burnuna su verilmeyip, bezle temizlenir. Önce yüzü
yıkanır. Sonra, kolları yıkanıp, başı, kulakları ve ensesi mesh edilir ve
ayakları yıkanır.
Kâfurlu suyla, bu yoksa yalnız su dökerek,
başı ve sakalı, sabunla yıkanır.
Sonra sol yanına çevrilip, sağ
yanına su dökülür. Su, teneşir tahtasına değen
yerlerine kadar akıtılmalı,
Sonra, sağ yanına
yatırılıp, sol tarafına, omuzdan ayağa kadar su dökülür.
Sonra oturtulup, karnı
hafifçe bastırılır. Bir şey çıkarsa yıkanır, yani su döküp giderilir.
Sonra sol yanına
yatırıp, sağ yanı tekrar yıkanır, yani omuzdan ayağa kadar su dökülür.
Böylece sünnete
uygun, yani üç kere yıkanmış olur.
İki yanı
yıkanırken de, üç defa su dökülür.
Hasta, cünüp olarak
vefat etmiş olsa da, bir defa yıkanır.
Yıkandıktan sonra, abdesti
bozan şeyler çıkarsa, tekrar yıkanmaz ve abdest aldırılmaz.
Yalnız çıkan
şeyler, su dökerek giderilir.
Ölüyü yıkarken,
niyet etmek sünnettir. Niyetsiz temiz olursa da, farz sakıt olmaz.
Yıkama yerine,
yıkayıcılardan başkası girmez. Velisi girebilir.
Zaruret yoksa
kokmaması için morga koymak yerine çabuk gömmeli, yolcu gelecek diye
bekletmemelidir.
Canlıya eziyet
veren şey, ölüye de verir.
Bunun için, çok
soğuk ve çok sıcak suyla yıkanmaz. Zemzemle yıkamak caiz değildir.
Saçları dökülürse, kefeni içine konur; çünkü insanın her parçası muhteremdir,
gömülür.
Yıkandıktan sonra,
teneşir üzerinde bezle kurulanır. Ölünün saçlarını taramak, saç, sakal, bıyık
ve tırnaklarını kesmek, Hanefi’de caiz
değildir.
Su kaçmaması için,
ağzına, burnuna ve kulaklarına pamuk koymak caizdir. (Halebî)
Su
bulunmadığı zaman, teyemmüm yaptırılıp, namazı kılınır. Sonra su bulunursa, yıkanır; fakat namazı tekrar
kılınmaz.
Ölü yıkayacak
kimsenin, önce gusletmesi müstehabdır.
Cünübün ve özürlü
kadının yıkaması mekruhtur. Cenaze yıkanmış su, müstamel su olur. Necis
olur. Bunun için, yıkayanların üstüne sıçramaması, peştamal sarınmaları
gerekir. [Başka bir kavle göre ise, cenazenin üstünde necaset yoksa necis
olmaz.]