Soru: Cuma günü öğle ezanıyla imam selam verinceye kadar olan zamanda alışveriş yapmak mekruhtur, ama iş gereği, dükkânı kapatamıyoruz. Cuma namazı farz olmayan çocuklar alışveriş yapsa caiz olur mu?

CEVAP

Evet, caiz olur.

Soru: Cuma günü oruç tutmak sünnet midir?

CEVAP

Cuma günü oruç tutmak müstehaptır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Cuma günü oruç tutan için, on ahiret günü oruç sevabı yazılır.) [Beyheki]

Bazı âlimlere göre, yalnız Cuma günü oruç tutmak mekruhtur. Bir hadis-i şerif meali:

(Yalnız Cuma günü oruç tutmayın! Perşembe veya cumartesiyle beraber tutun.) [Buhari]

Bunun için, cuma günü oruç tutmak isteyenin, perşembe veya cumartesi günü de tutması iyi olur; çünkü sünnet veya mekruh denilen bir işi yapmamak gerekir. Cumartesi günü oruç tutma imkânı olmazsa, cuma günü tek tutmak mekruh olmaz.

Soru: Cuma namazı kılınmayan mezra denilen köylerde ve İslamiyet ile idare edilmeyen yerlerde, öğle namazı kılarken ikamet okunur mu?

CEVAP

Evet okur. (Redd-ül-muhtar)

Soru: Cuma kılınmayan mezra denilen küçük köylerde cemaatle öğle namazını kılmak caiz olur mu?

CEVAP

Evet caizdir. (Fetava-i Abdurrahim)

Soru: Cumanın sahih olduğu yerlerde, öğleyi cemaatle kılmak ve ikamet okumak mekruh olur mu?

CEVAP

Evet mekruh olur.  (Redd-ül-muhtar)

Soru: Seferi olanın Cuma namazı kılması farz mıdır?

CEVAP

Seferi olana Cuma kılmak farz değildir. Fakat kılarsa farz sevabını alır. (Hindiyye)

Soru: Kadınların Cuma günü, öğle namazını evlerinde kılabilmeleri için cemaatin camiden çıkmalarını beklemeleri şart mıdır?

CEVAP

Şart değildir. Diğer günlerde de böyledir. (Hidaye)

Soru: Mahkumların Cuma günü öğle namazını cemaatle kılmaları mekruh olur mu?

CEVAP

Mahkumlara Cuma kılmaları farz olmadığı için, öğleyi cemaatle kılmak mekruh olmaz.

Soru: Hutbeleri nutuk çeker gibi okumak caiz mi?

CEVAP

Hutbeye dünya sözü karıştırmak haramdır. Hutbe nutuk, konferans şekline sokulmaz. Hutbeyi nutuk çeker gibi, şiir söyler gibi okumak caiz değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Şairlerin şiirlerine itina ettikleri gibi, hutbedeki konuşmasına itina edenlere Allah lanet etsin!) [Taberani, İ.Ahmed]

Soru: Camiye, Cuma namazına gidince namaza yeni başlanmışsa ne yapmak lazım?

CEVAP

Camiye girince eğer imama ilk tekbirde yetişeceğini zannederse sünnete kılmaya durur, ilk tekbire yetişemeyeceğini zannederse sünneti kılmaz.

Cuma günü ise, imam minbere çıkmadan sünneti yetiştireceğini zannederse sünneti kılar, zannetmezse sünneti kılmaz. Sünnet ile farz, farz ile sünnet arasında konuşulmaz. İmam hutbede iken de konuşulmaz. Hadis-i şerifte sus diyenin namazı yok buyuruluyor, sevabı olmaz demektir.

Soru: Çeşitli sebeplerden dolayı, Cuma namazlarını kılamayanın kaza etmesi gerekir mi?

CEVAP

Cuma namazı kaza edilmez, o günkü öğle namazı kılınır.

Soru: Cuma namazının ilk sünneti ne zamana kadar kılınır?

CEVAP

Hutbe başlayıncaya kadar kılınır. Hutbe okunurken kılınmaz. Eğer hutbe başlayana kadar yetiştirilememişse, Cumanın farzından sonra kılınır.

Soru: Cuma namazındaki sünnetleri kılarken kazası olan, kazaya da niyet eder mi?

CEVAP

Evet.

Soru: Cuma namazı hutbesinde imam hutbeyi bitirdikten sonra dua ediyor, âmin dememiz gerekir mi?

CEVAP

Açıktan âmin demek caiz değildir. Namaz kılar gibi sessiz durmak gerekir.

Soru: Şafii imam, Şafiilere sonra Hanefilere Cuma kıldırsa caiz mi?

CEVAP

Evet.

Soru: Eda şartlarından biri noksansa Cumaya gitmek lazım mı?

CEVAP

Fitneye sebep olmamak için gitmek lazımdır.

Soru: Cuma namazında iç ezanı, cemaatin tekrarlaması lazım mı?

CEVAP

Sadece dinlemesi lazımdır. Tekrarlamaz.

Soru: Hutbeye çıkarken yüksek sesle dua okumak bid'at mi?

CEVAP

Evet.

Soru: Hutbeyi kağıttan okumak mekruh mu?

CEVAP

Hayır.

Soru: Seferi imam, mukim cemaate Cuma namaz kıldırır mı?

CEVAP

Evet.

Soru: Mescidimiz küçük, etrafta cami de yok. Cuma namazında, birinci cemaat çıktıktan sonra, ikinci cemaat olmak caiz mi?

CEVAP

Hayır, caiz değil.

Soru: Cuma sahih olmayan yerde, Şafii mezhebi taklit edilip kılınsa farz sevabı alınır mı?

CEVAP

Evet.

Soru: Cuma hutbesinde bağdaş kurup oturmak uygun olur mu?

CEVAP

Caizdir.

Soru: Cuma günü cami içinde niye ezan okunuyor? Dışarıda okunması yetmiyor mu?

CEVAP

Cami içinde okunmasını Peygamber efendimiz emretmiştir. Birinci ezanı ise Hazret-i Osman emretti. Hulefa-i raşidinin sünneti Peygamber efendimizin sünneti demektir.

Resulullah ile Hazret-i Ebu Bekir ve Hazret-i Ömer’in devrinde Cuma günü ilk ezan imam minbere çıkıp oturduğu zamanda idi. Hazret-i Osman halife olup, insanlar çoğalınca, dışarıda birinci ezanın okunmasını emretti. (Taç)

Hazret-i Osman hulefa-i raşidindendir. Onun sünneti de dinde senettir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

(Benden sonra ihtilaflar çıkacaktır. İşte o zaman sünnetime ve hulefa-i raşidinin sünnetine uyun! Onlara azı dişinizle ısırır gibi sımsıkı sarılın!) [Tirmizi]