Soru: İlmahal’de (Secde-i sehv
yapmak için, bir tarafa selam verdikten sonra, iki secde yapıp oturur ve namazı
tamamlar. İki tarafa selam verdikten sonra veya hiç selam vermeden de, secde-i
sehv yapmak caizdir) denildiği hâlde,
İlmihâl’i bilen biri, (Bu yanlıştır, iki tarafa
selam verdikten sonra, secde-i sehv yapmak mekruhtur) diyor. İki tarafa
da selam vermenin, caiz olduğunu bildiren kavle niye itiraz edilir?
CEVAP
(Bir
kavle göre öyle yapılması da caiz) demediğine
göre, muhalefet için yaptığı anlaşılıyor. Din kitaplarında deniyor ki:
Secde-i sehv, iki
tarafa veya bir tarafa selamdan sonra yapılır.
Hidaye şerhinde diyor ki: Şemsül-Eimme, secde-i sehv, iki selamdan sonra
yapılır. Esah olan kavil budur. Çünkü bu kavil, Hazret-i Ömer ve İbni Mesud ve
Cumhur-u ulemanın kavli olup, bu durumda Resulullah’a
yakın olan sahabeyi kiramın rivayetini almak en doğru olanıdır. Diğer rivayet
ise, Âişe validemiz ile Sehl bin Sa'd’dandır. İkisi de, ikinci selamı işitmemiş
olabilir. Çünkü Resulullah ikinci
selamı birinciye göre daha hafif sesle verirdi. İkinci kavil İmam-ı Muhammed’e, birinci kavil de İmam a'zam ile
İmam-ı Ebu Yusuf’a aittir. Tercih edilen
kavil, münferid için sehv secde, iki yana selamdan sonradır. İmam için bir yana
selamdan sonradır. Çünkü imam, iki tarafa selam verirse, namaz bitti sanarak
bazıları namaza aykırı bir şey yapar. (Dürer ve Gurer)
Kimi âlimler, (Secde-i sehv birinci selamdan sonra yapılır)
demişler, kimileri de, (İki selamdan da sonra yapılır)
demişlerdir. Hidaye sahibi de bu kavlin sahih olduğuna hükmetmiştir. (Halebî)
Sehiv secdeleri iki
selamla yapmak da caizdir. (Hindiyye)
Bir tarafa selam
verilir. İki tarafa selam verilirse, secde-i sehiv sakıt olur. Hiç selam
vermeden de, secde etmek caiz, fakat tenzihen mekruhtur. (Dürr-ül muhtar)
Secde-i sehiv için,
bir selam verilmesi tercih edilmiştir. Bir kimse, iki tarafına selam verirse,
artık secde-i sehv sakıt olur. Hiç selam vermeden, secde ederse de caiz, fakat
tenzihen mekruh olur. (Redd-ül muhtar)
Secde-i sehvi, iki
tarafa selam verdikten sonra yapmak câizdir. Ama sağ tarafa selam verdikten
sonra yapılması daha doğrudur. Hidaye’de diyor ki: Secde-i sehv iki tarafa
selam verdikten sonra yapılır. (Tergib-üs-salat)
Yalnız kılan, bir veya iki tarafa selam verebilir. (Riyad-ün-nâsihîn)
Bu konudaki ihtilâf
hangisinin evlâ olduğundadır, yoksa her iki şekil de caizdir. (Mecmua-i Zühdiyye)