Soru:
Kur’anda, abdestin farzları arasında, (Başı mesh
etmek) ifadesi geçiyor. Peygamberimiz,
tatbikatıyla başın ne kadarının mesh edileceğini bildirmemiş mi de, mezheplerde
farklılık gösteriyor?
CEVAP
Evet,
Peygamber efendimiz "sallallahü
aleyhi ve sellem", nasıl abdest alındığını tatbiki olarak göstermiştir.
Başın tamamını mesh etmiştir. Ancak Peygamber
efendimizin her yaptığı sünnet olmuyor, farz olanları da yapıyor. Resulullah "sallallahü aleyhi ve
sellem" başın tamamını sünnet olarak mı, yoksa farz olarak mı mesh etti?
Bu durum açıkça bilinemediği için müctehidler, farklı ictihad ettiler.
(Abdestte başınızı mesh edin!) âyet-i kerimesi için, İmam-ı Mâlik ile
İmam-ı Ahmed bin Hanbel, (Baş denince başın tamamı
anlaşılır ve başın tamamını mesh etmek farzdır) şeklinde ictihad
ettiler. İmam-ı a’zam hazretleri ise, (Bir şeyin
dörtte biri tamamı yerine geçer. Başın dörtte birini mesh eden tamamını mesh
etmiş olur) buyurdu. İmam-ı Şâfiî
ise, (Mesh demek yıkamak demek değildir, ıslak eli
sürmektir. Başa bir parmakla sürülse de mesh edilmiş olur) diye ictihad
etti.
İmam-ı
Mâlik ile İmam-ı Ahmed, (Resulullah başın
tamamını farz olarak mesh etmiştir) hükmüne varırken, İmam-ı a'zam ve
İmam-ı Şâfiî, (Resulullah
başın tamamını sünnet olarak mesh etmiştir) hükmüne vardılar. Diğer iki
hak mezhepte farz olduğu için, başın tamamını mesh etmeyi hiç terk etmemelidir.