Soru: Güzel abdest alınmalı deniyor. Güzel abdest, farzına, sünnetine ve müstehabına uyularak ve mekruhlarından sakınılarak alınan abdest olduğuna göre, günümüzde unutulan veya uyulmayan sünnet ve müstehablar nelerdir? İşlenen mekruhlar var mıdır?

CEVAP

Genel olarak unutulan sünnetlerden bazıları şunlardır:

1- Abdeste başlarken Besmele okumak. Hanbeli'de Besmele okumak farzdır.

2- Elleri bilekleriyle beraber, ayrı ayrı suyla üç kere yıkamak.

3- Ağzı ayrı ayrı suyla üç kere yıkamak. Ağzı yıkarken, oruçlu değilse hafif gargara yapmak veya suyu boğaza ulaştırmak, abdestte de, gusülde de sünnettir. Oruçluyken mekruhtur. [Daha çok unutulan sünnetlerden biri de budur.]

4- Dişleri bir şeyle temizlemek. Misvak tercih edilmelidir.

5- Yüzünü yıkarken, iki kaşın altını ıslatmak.

6- Başın tamamını bir kere mesh etmek. [Daha çok unutulan sünnetlerden biri de budur. Maliki'de başın tamamını mesh etmek farzdır.]

7- Yıkanacak yerleri, üç kere ayrı suyla yıkamak. [Genelde ayaklar bir kere yıkanıyor. Üç kere ayrı ayrı suyla yıkanması gerekir. En çok unutulan sünnetlerden biri budur.]

8- Yüzü yıkarken, abdeste niyet etmek. Şafii'de farzdır.

9- Her uzvu birbiri arkasından yıkarken başka işle uğraşmamak. Maliki'de farzdır.

Abdestin unutulan müstehablarından bazıları şunlardır:

1- Abdesti namaz vakti girmeden önce almak.

2- Kıbleye karşı abdest almak.

3- Her uzvu yıkarken kelime-i şehadet okumak.

4- Ayak parmaklarının aralarını, sol elin küçük parmağıyla ve alt taraflarından hilallemek.

5- Ayak parmaklarını her üç yıkayışta da hilallemek.

Abdestte işlenen mekruhlardan bazıları şunlardır:

1- Her uzvu üçten eksik veya fazla yıkamak. [Suyun pahalı olması, havanın çok soğuk olması, suya muhtaç olmak gibi özürlerle üçten eksik yıkamak mekruh olmaz.]

2- Ayaklarını yıkarken kıbleye doğru uzatmak.

3- Abdestte ve gusülde suyu israf etmek.