Mealden
tefsirden din öğrenilmez. Ahmed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki:
Kur'an-ı
kerimdeki Allah’ın ipine sarılın ifadesindeki ipten maksat, cemaattır. Cemaat da,
fıkıh ve ilim sahipleridir. Fıkıh âlimlerinden bir karış ayrılan dalalete
düşer. Sivad-ı a'zam, fıkıh âlimlerinin yoludur. Fıkıh âlimlerinin yolu da, Resulullah efendimizin ve Hulefa-i raşidinin
yoludur. Kurtuluş, Ehl-i sünnet vel
cemaat fırkasındadır. Fırka-i naciyye, bugün dört mezhepte toplanmıştır. Bu
zamanda bu dört hak mezhepten birine uymayan, bid'at ehlidir. (Tahtavi)
Muhammed Hadimi hazretleri buyurdu ki:
(Dindeki
dört delil, müctehid âlimler içindir. Bizim için delil, mezhebimizin bildirdiği
hükümdür. Çünkü biz, âyet ve hadisten hüküm çıkaramayız. Bunun için,
mezhebimizin bir hükmü, âyet ve hadise uymuyor gibi görünse de, mezhebimizin
hükmüne uyulur. Yahut başka bir âyet veya hadisle değişmiştir, yahut tevil
edilmesi gerekir. Bunları da ancak müctehid âlimler anlar. Bunun için tefsir ve
hadis değil, âlimlerin kitaplarını okumak gerekir.) [Berika]
Âyet-i
kerimede mealen buyuruluyor ki:
(Bir
işte anlaşamazsanız bu işin hükmünü, Allah ve Resulünden anlayın!) [Nisa 59]
Buradaki
Anlayın emri müctehid âlimler içindir. Çünkü Allahü
teâlâ, âlimlere sorulmasının gerektiğini bildiriyor. Kur’an-ı
kerimde buyuruluyor ki:
(Bilmiyorsanız
âlimlere sorun!) [Nahl 43]
Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Bütün
ibadetlere verilen sevap, Allah yolunda cihada verilen sevaba göre, deniz
yanında bir damla su gibidir. Cihad sevabı da, emr-i maruf ve nehy-i anilmünker
sevabı yanında, denize nispetle bir damla su gibidir.) [Deylemi]
(Fıkıh
öğrenmek her müslümana farzdır. Fıkhı öğrenin ve öğretin, cahil olarak
ölmeyin!) [İ. Maverdi]
(İbadetlerin
en kıymetlisi, fıkhı öğrenmek ve öğretmektir.) [İbni Abdilberr]
(Her
şeyin dayandığı direk vardır. Dinin temel direği, fıkıh ilmidir.) [Beyheki]
(Âlimlerin
en hayırlısı da fakihlerdir.) [İ. Maverdî]
(Allah,
iyilik etmek istediği kulunu fakih yapar.) [Buhârî]
(Fıkıh
bilmeden ibadet eden, karanlık gecede eksik bina yapıp, düzeltmek için gündüz
yıkana benzer.) [Deylemî]
(Hikmetsiz
kalb, harap ev gibidir. Şu halde öğrenin, öğretin. Fıkıh öğrenin, cahil olarak
ölmeyin. Çünkü Hak teâlâ cahillik için mazeret kabul etmez.) [İ. Sünni]
(Allah
indinde en üstün kimse fakihtir.) [M. Zühdiyye]
(Az
fıkıh, çok ibadetten iyidir. İhlasla ibadet edene fıkhı öğrenmek nasip olur.) [Taberani]
Hazret-i
Ebu Bekir (Ya Resulallah, savaştan başka cihad yolu var mı?) diye sordu.
Resul-i ekrem buyurdu ki:
(Evet
vardır. Emr-i maruf ve nehy-i münker yapmaktır.) [Tibyan]
Fıkhı
öğrenmek her Müslümana farz-ı ayndır. Fıkıh âliminin Müslümanlara sağladığı faydanın
sevabı, cihad sevabından çoktur. (Redd-ül-muhtar)
Mezhep
imamları, (Âlimlerden sorup öğrenin) mealindeki âyet gereğince, Kur'an-ı
kerimin manasını, Tabiinden ve Eshab-ı kiramdan
öğrenerek, kitaplarına yazmışlardır. Diğer âlimlerimiz de, bunların kitaplarından,
tefsirden, hadisten anladıklarını, bizim gibilere açık, kolay öğretmek için,
binlerce Fıkıh ve İlmihal kitabı hazırlamışlardır. (Birgivi)
Ehl-i sünnet itikadını ve farzları, haramları öğrenmek farzdır.
Bunlar, ancak fıkıh kitaplarından öğrenilir. Fıkıh, âyet ve hadislerden
çıkarılmıştır. (Hadika)
Fıkıh,
salih kimselerin yazdığı ilmihallerden öğrenilir.