Soru: İlmihalde (Sakalı bir tutamdan fazla uzatmak, aklın
az olmasına alamet olur) deniyor. Uzun sakallı olup da ahmak olmayan insan yok
mudur?
CEVAP:
Uzun sakal bırakmanın dindeki yeri nedir? Ahmaklık ve
aklın az olması ne demektir? Önce bunları bilmek gerekir.
Sakalı sünnete uygun olmayan, yani çenedeki ile
birlikte bir tutam uzun olmayan kimse, bid’at sahibi olur. Sakalın sünnete
uygun olmasına ehemmiyet vermeyen, kâfir olur.
Ahmaklık, kârını zararını bilmemek, iyiyi kötüyü
ayıramamak demektir. Akıllı olmak da bunun tam tersidir. Yani kârını, zararını
bilmek, iyiyi kötüden, hakkı bâtıldan ayırabilmektir. Aklı az olan bunu
yapamaz, ahmak olur.
Sünnete uymayan sakal sahibi, bid’at yani günah
işliyor demektir. Aklı az olan günah işler. Akıllı günah işlemez. Günah
işliyorsa aklı az, yani ahmaktır.
Ne kadar zeki görünse de, günah işlemekte ısrar eden
kimse, ahmaktır. Bu konuda bir menkıbe de var:
Uzun sakallı biri, kitaplardaki, (Sakalı bir tutamdan
fazla uzatmak, ahmaklık alametidir) yazısını okuyunca, eliyle bir tutam
ölçüyor. (Fazlasını yakıp ahmaklıktan kurtulayım) diyor. Sakalın fazla kısmını
yakmaya çalışırken, sakalın tamamı yanıyor, cascavlak çıkıyor. Sonra, yazdığı
kitaba, (Sakalı sünnetten fazla uzatmanın ahmaklık olduğu, kendi tecrübemle de sabittir)
diye yazıyor. Böylece ahmaklığını tecrübeyle belirlemiş oluyor.